Το Δίκτυο Αρχιπέλαγος, σε συνεργασία με τον Επαγγελματικό Αλιευτικό Σύλλογο Αμοργού και το Goethe-Institut Athen, παρουσιάζει το καλοκαίρι του 2024 στην Αμοργό και την Αθήνα τη σειρά εκθέσεων “Τέχνες της θάλασσας”. Οι εκθέσεις θα πραγματοποιηθούν από τις 14 έως τις 22 Ιουνίου στον Αθλητικό, Ναυτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Αμοργού και από τις 4 Ιουλίου έως τις 21 Σεπτεμβρίου στο Goethe-Institut Athen της Αθήνας. Mε την υποστήριξη του Costas M. Lemos Foundation, του Goethe-Institut Athen και του υπόλοιπου κύκλου υποστηρικτών του Δικτύου Αρχιπέλαγος.
Νησιά συνδεδεμένα μεταξύ τους μέσω μιας κοινής θάλασσας. Ρεύματα, ακτογραμμές, καΐκια, θαλάσσια ζωή, καπετάνιοι, ψαράδες και ναυπηγοί: ένα δίκτυο αλληλεπιδρώντων δυνάμεων που εκτείνεται από το παρελθόν στο μέλλον.
Σε επιμέλεια των Maurizio Borriello και του Jacob Moe, οι Τέχνες της θάλασσας χαρτογραφούν την πλούσια ναυτική παράδοση των Κυκλάδων και παρουσιάζουν σημερινές ξυλοναυπηγικές, αλιευτικές και ναυτιλιακές κοινότητες της Αμοργού, των Κουφονησίων, της Πάρου, της Σαντορίνης και της Σύρου μέσα από αρχειακό υλικό, φωτογραφίες-ντοκουμέντα, ηχητικά κολάζ και ντοκιμαντέρ μικρού μήκους. Προσεγγίζοντας «από τα κάτω» την ανεύρεση και τη διατήρηση της κοινοτικής κληρονομιάς, η σειρα εκθέσεων Τέχνες της θάλασσας αναδεικνύει τις λιγότερο απτές και μνημειώδεις μορφές της ναυτικής κουλτούρας, υπογραμμίζοντας τη σημασία τους στο παρόν και το μέλλον. Τόσο το ιστορικό αρχειακό υλικό όσο και τα σύγχρονα οπτικοακουστικά τεκμήρια είναι το αποτέλεσμα της επιτόπιας έρευνας που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του 2023-24 από το Δίκτυο Αρχιπέλαγος στο πλαίσιο του πρότζεκτ Ναυτικές τέχνες των Κυκλάδων, το οποίο παρουσιάστηκε αρχικά στη διαδικτυακή πλατφόρμα του οργανισμού ως διαδραστικός ψηφιακός χάρτης.
Τέχνες της θάλασσας: Αμοργός 14 – 22 Ιουνίου 2024
Εγκαίνια: 14 Ιουνίου, 19:00
Αθλητικός Ναυτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Αμοργού, Κατάπολα, Αμοργός
Αιγιάλη, Κατάπολα, Αγία Άννα, Καλοταρίτισσα: τέσσερις κόμβοι αλιευτικής δραστηριότητας της Αμοργού.
Σε συνδυασμό με την ετήσια «Γιορτή του ψαρά» στα Κατάπολα, το Δίκτυο Αρχιπέλαγος εγκαινιάζει την έκθεση Τέχνες της θάλασσας, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 14 έως τις 22 Ιουνίου στον Αθλητικό, Ναυτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Αμοργού. Η έκθεση εστιάζει στη μακρά παράδοση της αλιευτικής δραστηριότητας του νησιού, καθώς και σε νέα μοντέλα πολιτιστικής και περιβαλλοντικής δράσης που απαιτούνται λόγω των ριζικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών μετασχηματισμών στην περιοχή. Η έκθεση στην Αμοργό καλεί τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού να εξερευνήσουν την αλιευτική κληρονομιά μέσα από φωτογραφικές αρχειακές εγκαταστάσεις του Jacob Moe και φωτογραφίες ντοκουμέντα του Maurizio Borriello, που επαναπροσδιορίζουν το θαλάσσιο περιβάλλον των Κυκλάδων ως παλίμψηστο γνώσης και πολιτισμού. Στις 16 Ιουνίου, σε συνεργασία με την Κινηματογραφική Λέσχη Αμοργού στο χωριό Βρούτση, παρουσιάζεται ένα πρόγραμμα προβολών ντοκιμαντέρ μικρού μήκους για τις αλιευτικές πρακτικές και τις ξυλοναυπητικές δραστηριότητες στην Αμοργό και και σε άλλες παράκτιες περιοχές.
Τέχνες της θάλασσας: Αθήνα 4 Ιουλίου – 21 Σεπτεμβρίου 2024
Εγκαίνια & Προβολή Ι: 4 Ιουλίου, 20:30
Προβολή ΙΙ: 11 Σεπτεμβρίου, 20:30
Goethe-Institut Athen, Αθήνα
Αμοργός, Κουφονήσια, Πάρος, Σαντορίνη και Σύρος. Πέντε νησιά των Κυκλάδων διασυνδεδεμένα μέσω των εμπορικών διαδρομών, των τεχνών και του πολιτισμού. Για πρώτη φορά στην Αθήνα, το Δίκτυο Αρχιπέλαγος παρουσιάζει τις πλούσιες και πολυδιάστατες ναυτικές παραδόσεις των Κυκλάδων μέσα από την έκθεση πολλαπλών μέσων Τέχνες της θάλασσας, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 4 Ιουλίου έως τις 21 Σεπτεμβρίου στο Goethe-Institut Athen. Η έκθεση ανιχνεύει τις συνδέσεις μεταξύ των θαλάσσιων αυτών κοινοτήτων του παρελθόντος και του σήμερα, μέσα από αρχειακό υλικό και σύγχρονη φωτογραφική, ηχητική και οπτικοακουστική τεκμηρίωση. Επισημαίνοντας τόσο την αξία και όσο και την επισφάλεια της ξυλοναυπηγικής, της αλιείας και της ναυσιπλοΐας στις Κυκλάδες, η έκθεση στην Αθήνα καλεί το κοινό να επαναπροσανατολίσει τις αισθήσεις του προς τη θάλασσα, προς ένα μέλλον που την περιλαμβάνει.
Οι επισκέπτες της έκθεσης θα ανακαλύψουν ένα σύμπαν αντικειμένων, τοπίων, καϊκιών και πορτρέτων σε ιστορικές τοποθεσίες των νησιών, όπως το ναυπηγείο «Ταρσανάς» στη Σύρο, ο κόλπος του Αϊ-Γιάννη στην Πάρο, το καρνάγιο στην Αρμένη της Σαντορίνης, και τα ψαρολίμανα της Αμοργού και των Κουφονησίων. Στην έκθεση θα παρουσιαστεί επίσης ιστορικό υλικό από το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο Νάουσας (Συλλογή Όθωνα Κάπαρη) της Πάρου και από διάφορες ιδιωτικές συλλογές από τη Σύρο, την Αμοργό και τη Σαντορίνη.
Βιογραφικά Επιμελητών
Ο Δρ. Maurizio Borriello είναι ναυτικός εθνογράφος, ναυπηγός και φωτογράφος/βιντεογράφος ντοκιμαντέρ. Έχει εργαστεί σε διάφορα ναυτικά μουσεία και κέντρα συντήρησης πλοίων στη Νορβηγία αναστηλώνοντας ξύλινα πλοία που αναγνωρίζονται ως ιστορικοί ναυτικοί θησαυροί από τη Νορβηγική Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς και έχει διεξαγάγει εκτεταμένη επιτόπια έρευνα σε ναυπηγεία στη Νοτιοανατολική Ασία, την Ινδία και τη Μεσόγειο. Η διδακτορική του έρευνα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης μεθόδου ναυπήγησης ξύλινων σκαφών, συνδυάζοντας σύγχρονες τεχνολογίες με τεχνικές που καταγράφηκαν και τεκμηριώθηκαν κατά τη συγκριτική εθνογραφική μελέτη του. Αυτή τη στιγμή εργάζεται ως εκπαιδευτής ναυπήγησης σκαφών στην Albaola Itsas Kultur Faktoria. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στις Ασιατικές και Αφρικανικές Γλώσσες και έχει λάβει τον διδακτορικό του τίτλο του από το Πανεπιστήμιο της Naples l’Orientale.
Ο Jacob Moe είναι ντοκιμαντερίστας και αρχειονόμος. Είναι ιδρυτής και επικεφαλής ερευνητής του Δικτύου Αρχιπέλαγος, μιας πρωτοβουλίας για την έρευνα και τεκμηρίωση της οπτικοακουστικής κληρονομιάς, του πολιτισμού και της υλικής γνώσης στα νησιά των Κυκλάδων. Ως παραγωγός ταινιών και ραδιοφώνου, έχει συντονίσει επιτόπιες έρευνες και προγράμματα που βασίζονται στην τοπική κοινότητα στο Αιγαίο και στη Βραζιλία, σχετικά με θέματα όπως την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, οι παραδοσιακές τέχνες και τα εγχώρια μέσα. Είναι κάτοχος πτυχίου Πολιτικών Επιστημών από το Pomona College, μεταπτυχιακού στην Κοινωνική Τεκμηρίωση από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Σάντα Κρουζ, και έχει λάβει υποτροφίες για ανεξάρτητη έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο και στην Ακαδημία Αθηνών, μεταξύ άλλων.
Για να ενημερώνεστε για την πορεία κάθε δράσης και να μαθαίνετε πρώτοι νέα από το πεδίο και τις επερχόμενες εκδηλώσεις του Δικτύου Αρχιπέλαγος, ακολουθήστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή επισκεφθείτε το archipelagonetwork.org.
Archipelago Network, in collaboration with the Professional Fishing Association of Amorgos and the Goethe-Institut Athen, presents the exhibition series Crafts of the Sea in Amorgos and Athens in summer 2024. The exhibitions will take place from June 14 to 22 at the Athletic, Sailing, and Cultural Association of Amorgos and from July 4 to September 21 at the Goethe-Institut Athen. Curated by Maurizio Borriello and Jacob Moe, Crafts of the Sea maps the rich maritime traditions of the Cyclades and explores today’s boatbuilding, fishing, and seafaring communities across the islands of Amorgos,Koufonisia, Paros, Santorini, and Syros through archival materials, contemporary photographic documentation, sound collages, and short documentaries.
Crafts of the Sea: Exhibition Series
June 14 – 22, 2024 at Amorgos and July 4 – September 21, 2024 at Athens.
Curated by: Maurizio Borriello & Jacob Moe and realized by: Archipelago Network in collaboration with the Professional Fishing Association of Amorgos & the Goethe-Institut Athen with the support of the Costas M. Lemos Foundation, Goethe-Institut Athen, and Archipelago Network’s benefactors’ circle Islands, linked by a shared sea. Currents, coastlines, boats, marine life, captains, fishers, and boatbuilders: a network of interacting forces, extending into the past and future.
Through a grassroots approach to sourcing and preserving community heritage, the Crafts of the Sea exhibition series celebrates less tangible and monumental forms of maritime culture, advocating for their continued relevance and existence in the years to come. Both the historical archival material and the contemporary audiovisual documentation are the result of on-site research conducted by Archipelago Network throughout 2023-24 as part of the Maritime Trades of the Cyclades project, also presented on the organization’s online platform as an interactive digital map.
Crafts of the Sea: Amorgos, June 14 – 22, 2024
Opening: June 14, 19:00
Athletic, Sailing, and Cultural Association of Amorgos Katapola, Amorgos
Aegiali, Katapola, Agia Anna, Kalotaritissa: four main hubs of fishing activity across the island of Amorgos. In conjunction with the annual “Fishers’ Feast” in Katapola, Archipelago Network inaugurates the Crafts of the Sea exhibition, which takes place from June 14 to 22 at the Athletic, Sailing, and Cultural Association of Amorgos.
The exhibition focuses on the island’s long tradition of fishing activity as well as the new models for cultural and environmental action necessitated by radical transformations in social and environmental realities of the region. The exhibition on Amorgos invites residents and visitors to explore the island’s maritime heritage via photographic archival installations by Jacob Moe and documentary photographs by Maurizio Borriello, which contextualize the marine environment of Amorgos as a palimpsest of knowledge and culture. On June 16, in collaboration with the Amorgos Cinema Club in Vroutsi village, a screening program will be presented featuring a series of documentary films about fishing practices and boatbuilding activity in Amorgos and beyond.
Crafts of the Sea: Athens, July 4 – September 21, 2024
Opening Reception & Screening I: July 4, 20:30
Screening II: September 11, 20:30
Taking place at Goethe-Institut Athen, Athens. Αmorgos, Koufonisia, Paros, Santorini and Syros. Five islands of the Cyclades interconnected by routes of trade, craft and culture. For the first time in Athens, Archipelago Network presents the rich and multifaceted maritime traditions of the Cyclades through the multimedia exhibition Crafts of the Sea, held from July 4 to September 21 at the Goethe-Institut Athen.
The exhibition traces interconnections between these maritime communities of past and present through archival material and contemporary photographic, sonic, and audiovisual documentation. Highlighting the concurrent value and precarity of the wooden boatbuilding, fishing and seafaring crafts in the region, this exhibition in Athens invites the public to reorient their senses towards a future seen with, and from, the sea. Visitors will encounter a universe of objects, landscapes, boats and portraits spanning historic locations such as the Tarsanas boatyard in Syros, Ai Giannis bay in Paros, the Armeni boatyard of Santorini, and the fishing ports of Amorgos and Koufonisia. The exhibition also features historic archival materials from the Historical Folklore Museum of Naoussa (Othon Kaparis Collection) in Paros and various private collections from Syros, Amorgos, and Santorini. As part of the exhibition, a two-part screening series takes place on July 4 and September 11, presenting archival, ethnographic, and narrative short films resonating with maritime communities in Greece and beyond.
Curators’ Bios
Dr. Maurizio Borriello is a maritime ethnographer, shipwright, and documentary photo-/videographer. He has worked at various maritime museums and ship preservation centers in Norway restoring wooden ships recognized as historical maritime treasures by the Norwegian Directorate for Cultural Heritage, and has conducted extensive field research in shipyards in South-East Asia, India, and the Mediterranean. His doctoral research focused on developing a sustainable wooden boatbuilding method by combining modern technologies with techniques documented during his comparative ethnographic study. He is currently working as boatbuilding instructor at Albaola Itsas Kultur Faktoria. He holds an MA in Asian and African Languages and has received a PhD from the University of Naples l’Orientale.
Jacob Moe is a documentarian and archivist. He is founder and principal investigator of Archipelago Network, an initiative for research and documentation of audiovisual heritage and knowledge on the Cyclades islands. As a film and radio producer, he has led fieldwork and community- based media projects in the Aegean islands and Brazil, addressing local material culture, traditional crafts, and indigenous media. He holds a BA in Political Science from Pomona College and an MFA in Social Documentation from the University of California, Santa Cruz, and has been awarded fellowships for independent research at the University of São Paulo and Academy of Athens, among others.
To stay updated with the latest news from the field and upcoming events, follow the social networks of the Archipelago Network or visit archipelagonetwork.org.
READ ALSO: Η πρώτη τεχνική και επιστημονική ημερίδα στον κλάδο της κεραμοποιίας στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε από την Κεραμουργία Βορείου Ελλάδος (ΚΕΒΕ) και υπό την αιγίδα του ΤΕΕ/ΤΚΜ