Η παρούσα διπλωματική εργασία της Ισιδώρας Οικονομίδου εστιάζει στον επανασχεδιασμό του κτηρίου του ΟΣΕ στην οδό Καρόλου, με στόχο την ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου συλλογικής κατοίκησης, το οποίο επανεξετάζει τις σχέσεις μεταξύ ιδιωτικών και κοινόχρηστων χώρων.
Το κτήριο του ΟΣΕ σχεδιάστηκε από τους Σθένη Μολφέση και Θύμιο Παπαγιάννη, το 1963, για το διαγωνισμό των Σιδηρόδρομων Ελληνικού Κράτους (ΣΕΚ) για τον σχεδιασμό του κτηρίου γραφείων της, και αποτελεί ορόσημο των δημοσίων κτηρίων της «άνοιξης» της ελληνικής αρχιτεκτονικής. Μέσα από την αποτύπωση του υφιστάμενου κτηριακού κελύφους, αναδεικνύονται τα στοιχεία που είναι ουσιώδη για τη διατήρηση του χαρακτήρα του κτηρίου. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις στοχεύουν στη μετουσίωση του κτηρίου, με σεβασμό στην υπάρχουσα μορφολογική του ταυτότητα.
Η συλλογική κατοίκηση εφαρμόζεται σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα για τα ελληνικά δεδομένα. Αυτό επιτρέπει την Ιδιαίτερη έμφαση που δίνεται στη βελτίωση των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίοι εντοπίζονται στον κεντρικό πυρήνα του κτηρίου.
Ο σχεδιασμός αποσκοπεί στην συνεχή εναλλαγή μεταξύ δημοσίου-ιδιωτικού, και των ενδιάμεσων χώρων που δημιουργούνται.
Το προτεινόμενο μοντέλο χαρακτηρίζεται από διαπερατά όρια, με στόχο την αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης και κυκλοφορίας. Μέσω της χρήσης κατακόρυφων κενών, η οριζόντια κυκλοφορία μεταλλάσσεται σε ημιυπαίθριο χώρο, τοποθετώντας τα διαμερίσματα μεταξύ δύο εξωτερικών χώρων.
Η ίδια η κατοικία τοποθετείται στο μεταίχμιο μεταξύ πόλης και του μικρόκοσμου της συλλογικής κατοίκησης, προσφέροντας μια νέα προσέγγιση στη σχέση των κατοίκων με τον αστικό ιστό.
Εκτός των ιδιωτικών κατοικίων, τα υπόλοιπα επίπεδα απευθύνονται στο ευρύ κοινό, προσφέροντας χώρους συνάθροισης και εξυπηρέτησης βασικών αναγκών, ενισχύοντας την έννοια της γειτονιάς και της κοινωνικής συνοχής. Το ισόγειο ενεργοποιείται με την προσθήκη εμπορικών χώρων, ενώ αντίστοιχα, το δώμα παρέχει κοινόχρηστο χώρο στους κατοίκους του κτηρίου.
Ο σχεδιασμός επικεντρώνεται στη δυναμική εναλλαγή μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, καθώς και των ενδιάμεσων ζωνών που προκύπτουν από αυτή τη σχέση.
Τα όρια μεταξύ των χώρων επανακαθορίζονται, επιδιώκοντας να μεταβάλλουν τις ποιότητες, τις συνδέσεις και τις λειτουργίες τους. Στόχος είναι η ομαλή μετάβαση από το αστικό περιβάλλον στην κατοικία. Οι διαφορετικοί χώροι διαφέρουν σε αμεσότητα αναλόγως της σχέσης τους με αποτέλεσμα μιας νέας συνθήκης μεταξύ κατοίκου και γειτονίας.
Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας Living in the interstitial: Adaptive reuse of OSE Building
Τυπολογία Διπλωματική εργασία
Εξεταστική περίοδος Σεπτέμβριος 2024
Φοιτήτρια Οικονομίδου Ισιδώρα
Επιβλέπουσα Δήμητρα Κατσώτα
Σχολή Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών
This thesis by Oikonomidou Isidora focuses on the redesign of the OSE building in Karolou Street, with the aim of developing a new model of collective housing, which re-examines the relationship between private and communal spaces.
The OSE building was designed by Sthenis Molfesis and Thymios Papagiannis, in 1963, for the competition of the Hellenic State Railways (HSE) for the design of its office building, and is a landmark public building of the “spring” of Greek architecture. Through the mapping of the existing building structure, the elements that are essential for the preservation of the building’s character are highlighted.
The proposed modifications aim to transform the building, while respecting its existing morphological identity. Collective housing is applied on a much larger scale for Greek standards. This allows for a particular emphasis to be placed on improving the common spaces, which are located in the central core of the building.
The design aims at a continuous alternation between public-private, and the spaces created in between.
The proposed model is characterized by permeable boundaries, aiming to improve living and circulation conditions. Through the use of vertical voids, the horizontal circulation is transformed into a semi-open space, placing the apartments between two exterior spaces.
The dwelling itself is positioned at the interface between the city and the microcosm of collective habitation, offering a new approach to the relationship between residents and the urban fabric. Apart from the private residences, the remaining levels are addressed to the general public, offering spaces for gathering and serving basic needs, reinforcing the notion of neighbourhood and social cohesion. The ground floor is activated by the addition of commercial spaces, while the rooftop provides communal space for the building’s residents.
The design focuses on the dynamic alternation between public and private space and the intermediate zones resulting from this relationship.
The boundaries between these spaces are redefined, seeking to alter their qualities, connections and functions. The aim is a smooth transition from the urban environment to housing.
The different spaces differ in immediacy depending on their relationship resulting in a new condition between resident and neighbourhood.
Facts & Credits
Project title Living in the interstitial: Adaptive reuse of OSE Building
Typology Diploma Thesis
Academic semester September 2024
Student Oikonomidou Isidora
Supervisor Dimitra Katsota
Institution Architecture School in Patras
READ ALSO: Μίμηση - Έκφραση - Σύνθεση - Πανεπιστημιακή Σχολή Παραστατικών Τεχνών στο Μοσχάτο | Μια διπλωματική εργασία των Κρούσκου Μαριάνθη Ειρήνη και Μαγκλάρα Αγγελική Χριστίνα