Rituals of Concealment & Intersection | G. Mantzaris, A. Papagelopoulos, A. Chronopoulou

text in EN, GR

The proposal was granted an honourable Mention in the concept competition for the Cremation Center of Patras, Greece.

-text by the Authors

The conceptual point of departure of this proposal, lies on the hypothesis that a place to remember and say farewell is one where multiple performances occur. The ritual dimension coextends with everyday life and formal or informal, collective or individual processes: ceremony, incineration, ash scattering, gathering, remembering. Individual spatial partitions frame, unify, or conceal scenes of parallel events. Therefore, the resulting spaces allow privacy or collectivity during those processes.

Conceived as a sequence of superimposed basic shapes, (square, circle, rectangles), the project takes cues from the principles of the italian renaissance garden and the spatial configurations of the typical greek cemetary. This is demonstrated both in terms of  built and non-built space, as the geometric center of the ceremony hall coincides with the approximate geometric centre of the plot, offering a symbolic sense of centrality to the process of separation. In the same vein, poplar and olive trees surround the plot operating as a protective ‘wall’.

Since the central idea follows a metaphor of separation, or trauma (that needs healing), the two main functional units (cremation and visitors’ spaces) are separated, only to be reassembled by another element: the roof.

Therefore, the two main units are interwined, producing a partialy secluded space for contemplation, articulated as a roof opening, which geometrically regulates the layout of the other elements -built or natural- within the site. In that context, the square-shaped roof seeks to address the functional contradiction between the two modules and create a smooth common framework.

Located at the northwest sector of the plot, the design is intended to provide adequate free space, so that outdoors activities regarding mourning and ritual are prioritized. Besides the main volume, that carries the fundamental functions, other auxilliary elements (cinerarium, canteen, olive grove, outdoor seating area, remembrance garden) are scattered throughout the site’s surface, following a cartesian grid.

Facts and Credits

Project Title Rituals of Concealment & Intersection
Location Patras, Greece
Team G. Mantzaris, A. Papagelopoulos, A. Chronopoulou
Consultants O. Gouvas, C. Benning

Τελετουργία σε τομή και απόκρυψη

Η πρόταση απέσπασε εύφημο μνεία στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών (ΚΑΝ).

-κείμενο από τους δημιουργούς

Η κεντρική συνθετική υπόθεση της παρούσας πρότασης αποδέχεται πως ο χώρος αποχωρισμού και μνήμης είναι εμπρόθετα ή μη τόπος πολλαπλών τελέσεων, καθώς η τελετουργική διάσταση συνεκτείνεται με τη καθημερινή ζωή, τις τυπικές ή μη, συλλογικές κι ατομικές διαδικασίες – την αποτέφρωση, τη τελετή, το σκόρπισμα της τέφρας, τη συνάθροιση, την ενθύμηση, τον θρήνο.

Παίρνοντας αναφορές από τον ιταλικό αναγεννησιακό κήπο, καθώς και τις χωρικές διατάξεις του τυπικού ελληνικού κοιμητηρίου, η σύνθεση προκύπτει ως αποτέλεσμα υπέρθεσης βασικών σχημάτων σε επίπεδο δομημένου χώρου όσο και τοπιακών διαμορφώσεων. Το γεωμετρικό κέντρο της αίθουσας τελετών συμπίπτει, κατά προσέγγιση, με το γεωμετρικό κέντρο του οικοπέδου, δημιουργώντας μια συμβολική σχέση κεντρικότητας για τη διαδικασία του αποχαιρετισμού. Στο ίδιο πνεύμα, λεύκες και ελιές σχηματίζουν έναν προστατευτικό ‘τοίχο’ γύρω από το σύνολο.

Η κεντρική ιδέα της πρότασης αρθρώνεται ως µεταφορά, γύρω από την έννοια του αποχωρισµού, ο οποίος νοείται ως αποκόλληση µεταξύ στοιχείων ή ως τραύµα.

Οι δύο κυρίαρχες λειτουργικές ενότητες (υπηρεσιακοί χώροι & χώροι κοινού) αλληλοτέμνονται, παράγοντας έναν χώρο θρήνου σε μερική απόκρυψη (οπή), ο οποίος ρυθμίζει μέσα απο τις αυστηρές του χαράξεις τη διάταξη των λοιπών στοιχείων -κτηριακών ή τοπιακών -εντός του οικοπέδου. Οι επιμέρους χωρικές κατατμήσεις, πλαισιώνουν, ενοποιούν ή αποκρύπτουν σκηνές παράλληλων τελέσεων, έτσι οι χώροι που προκύπτουν επιτρέπουν διαβαθμίσεις της ιδιωτικότητας ή κοινωνικότητας του πένθους. Παράλληλα, η τετραγωνικού αποτυπώματος στέγη επιδιώκει να απλοποιήσει τη λειτουργική αντίφαση μεταξύ των δύο ενοτήτων και να δημιουργήσει ένα ήπιο κοινό πλαίσιο σύζευξής τους.

Ο κύριος όγκος, ο οποίος φέρει τις βασικές λειτουργίες και τοποθετείται στον βορειοδυτικό τομέα του οικοπέδου, βρίσκεται σε συμπληρωματική σχέση με τα υπόλοιπα στοιχεία που διασκορπίζονται γύρω του και πλαισιώνουν τη λειτουργία του (κήπος ενθύμησης, τεφροφυλάκιο, αναψυκτήριο, υπαίθρια καθιστικά). Μέσω αυτής της διασκόρπισης ‘θραυσμάτων’ ο περιβάλλων χώρος ως τοπιακό σύνολο συμμετέχει στη συνολική σύνθεση, ακολουθώντας έναν νοητό καρτεσιανό κάναβο.

Στοιχεία Έργου

Τίτλος: Τελετουργία σε τομή και απόκρυψη _Εύφημος μνεία στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών (ΚΑΝ)
Τοποθεσία: Πάτρα
Ομάδα Μελέτης: Γ. Μαντζαρης, Α. Παπαγγελόπουλος, Α. Χρονοπούλου
Σύμβουλοι Αριτέκτονες: Ο. Γούβας, Κ. Μπέννινγκ


RELATED ARTICLES