Chadios Architects in collaboration with Ioulietta Zindrou, Naya Tritaki & Natalia Giaouri present their proposal for the “NEW ARCHAEOLOGICAL MUSEUM OF SPARTA” competition.
-text by the authors
IPERVASIS / The Moral debt: from the Great Rhetra to the Categorical Imperative of Kantian ethics
Sparta creates superheroes – “Atlantes” able to overcome natural laws and to bear the burden of both keeping the city safe from hostile intrusions and sustaining the high moral weight of the Spartan ideology. The New Archaeological Museum of Sparta is conceived as a venue that highlights the Spartan ideology and the concepts that construct and nurture the Spartan legend throughout the centuries.
SACRED GROUNG / Historical layering and dynamic excavation
Given the fact that the new museum is to be situated on a conceptually and historically significant location, where an excavation research is under way, the design proposes the universal liberation of this “sacred ground” from any form of invasive constructions. The natural terrain is scanned by a square excavation grid on the north – south axis, which allows for simultaneous research and exhibition of antiquities and renders the excavation process as the factor that determines the emergence or non-emergence of the historical element.
LEVITATION / The hyper-realism of the Spartan civilization
The liberation of the natural terrain leads to the elevation or the building volume above it as an architectural transcendent gesture. The museum is perceived as a hovering monolithic superstructure above a field of dynamic archaeological excavation and in-situ exhibition.
DUALISM / The founding myths: historical, topographic, architectural dualism
An incision along the natural terrain divides the elevated building structure in two prisms, while marking the visitor’s entrance, an experiential immersion from the landscape of the valley of river Evrotas to the exhibition spaces. This transitional canal under the museum’s volumes and between the museum’s storage units for antiquities, reverses the logic of concealed warehouses and reveals the process that feeds the exhibition. The entrance lobby is conceived as a “vacuum” space at the very heart of the museum between the existing and the new. The vertical movement to the exhibition floors above is facilitated by ramps that interconnect the two buildings.
The monolithic volumes of the new museum are externally disrupted from recessed walls that form triangular semi-open spaces that frame the landscape and allow viewings of the surrounding topography. The materialism of the proposed building is unified by the single use of exposed concrete with the exception of the recessed walls where chiselled concrete highlights the invasion on the building shell.
CHYMOFIX BUILDING / History in real-time
The existing industrial building designed by renowned Greek architect T. Zenetos is considered a substantial historical element of recent times. In analogy to the artifacts of the excavation process, the building is incorporated into the landscape without any claim to regain its original state. Thus, a freeze in time is proposed where the existing building shell forms a vessel for new uses placed in distinct “rooms” that allow the visitor to freely apprehend the splendor of its characteristic structure. This gesture is along the lines of T. Zenetos’ views on adaptability of the architectural shell, based on program, vision and time transformations.
Facts & Credits
Project title IPERVASIS
Competition New Archaeological Museum of Sparta
Year 2019
Location Sparta
Project team Konstantinos Chadios, Dionysia Daskalaki, Ioulietta Zindrou, Naya Tritaki, Natalia Giaouri, Penny Papargyropoulou
Collaborating architects Manos Markakis, Angeliki Lalaouni, Evridiki Markaki, Katerina Mpoulougoura
Consultants Andreas Kourkoulas (architectural), Manolis Manios (structural), Maria-Niki Moutsoukou (museulogical), Aris Tsagrassoulis (environmental)
–
Το αρχιτεκτονικό γραφείο Chadios Architects σε συνεργασία με τις αρχιτέκτονες Ιουλιέττα Ζήνδρου, Νάγια Τριτάκη και Ναταλία Γκιαούρη παρουσιάζουν τη συμμετοχή τους στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Προσχεδίων με θέμα «Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης».
-κείμενο των δημιουργών
ΥΠΕΡΒΑΣΙΣ / Το Ηθικό Χρέος: Από τη Mεγάλη Ρήτρα στην “κατηγορική προσταγή” της Καντιανής ηθικής
Η σπαρτιατική αγωγή δημιουργεί υπερήρωες – “Ατλαντες” ικανούς να υπερβούν τους φυσικούς νόμους και να φέρουν στους ώμους τους τόσο το βάρος της φύλαξης της πόλης από τις εχθρικές επιβουλές, όσο και το ηθικό βάρος της σπαρτιάτικης ιδεολογίας. Το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης προτείνεται ως ένας χώρος ανάδειξης της ιδεολογικής ταυτότητας των Σπαρτιατών και των νοηματικών δομών που συνθέτουν και τροφοδοτούν τoν μύθο τους.
ΙΕΡΟ ΕΔΑΦΟΣ / Η στρωματογραφία της ιστορίας και η δυναμική ανασκαφή
Με δεδομένο ένα νοηματικά και ιστορικά επαυξημένο γενεσιουργό έδαφος, όπου λαμβάνει χώρα μια ανασκαφική έρευνα εν εξελίξει, ο σχεδιασμός προτείνει την καθολική απελευθέρωσή του από κτιριακούς όγκους και επεμβατικές κατασκευές. Το φυσικό έδαφος οργανώνεται σε ένα τοπιακό σύστημα τετραγωνικού ανασκαφικού αρχαιολογικού κανάβου στον άξονα βορρά – νότου, που επιτρέπει την ταυτόχρονη έρευνα και έκθεση αρχαιοτήτων.
ΑΙΩΡΗΣΗ / Η υπερβατικότητα του Σπαρτιατικού πολιτισμού
Η απελευθέρωση του φυσικού εδάφους, καθοδηγεί την ανύψωση της κτιριακής δομής πάνω από αυτό, ως μια αρχιτεκτονική υπερβατική χειρονομία. Το μουσείο συντίθεται ως μια μονολιθική υπερδομή αιωρούμενη πάνω από ένα πεδίο δυναμικής ανασκαφής στο φυσικό έδαφος.
ΔΥΙΣΜΟΣ / Οι ιδρυτικοί μύθοι: ιστορικός, τοπιακός, αρχιτεκτονικός δυϊσμός
Ο αιωρούμενος κτιριακός όγκος τέμνεται σε δύο πρίσματα από το κανάλι τομής-μετάβασης στο επίπεδο του φυσικού εδάφους. Η είσοδος στο μουσείο πραγματοποιείται μέσα από αυτό ως μια βιωματική βύθιση του επισκέπτη από το τοπίο του Ευρώτα στον εκθεσιακό χώρο. Η διαβατήρια οδός κάτω από τους υπερκείμενους μουσειακούς όγκους και αναμεσα στις αποθηκευτικές ενότητες του μουσείου, ανατρέπει τη λογική της αποθήκευσης και αποκαλύπτει τη διαδικασία που τροφοδοτεί την έκθεση. Από το χώρο εισόδου, που διαμορφώνεται ως ένα “κενό” έντασης στη καρδιά του μουσείου, το εγκάρσιο σύστημα κατακόρυφης κίνησης ραμπών, οδηγεί στη σταδιακή ανάδυση στα δύο άνωθεν επίπεδα, συνδέοντας ταυτόχρονα το Νέο Μουσείο με το διατηρητέο βιομηχανικό κτίριο του Χυμοφίξ.
Η μονολιθικότητα των κτιριακών όγκων διαταράσσεται από τη στροφή της γεωμετρίας των όψεων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία εσοχών που επιτρέπουν τη διαμόρφωση αιχμών-σχισμών φωτισμού και ημιυπαίθριων χώρων θέασης του λακωνικού τοπίου. Η υλικότητα του κτιρίου είναι ενιαία, από εμφανές μπετόν, ενώ τα βέλη των εσοχών διαμορφώνονται από διαφορετική επεξεργασία πελεκητού σκυροδέματος, υπογραμμίζοντας το χειρισμό της αλλαγής της γεωμετρίας και την εισβολή στην επιδερμίδα του κτιριακού κελύφους.
ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ ΧΥΜΟΦΙΞ / Η πραγμάτωση της συνέχειας της Ιστορίας
Το υφιστάμενο βιομηχανικό κτίριο έργο του Τ. Ζενέτου αντιμετωπίζεται ως ένα στοιχείο της ιστορίας της πόλης. Αντιστοίχως με τα ευρήματα της ανασκαφικής διαδικασίας, σέβεται το τοπίο και υπάρχει χωρίς να επιδιώκει την επαναφορά της αρχικής του μορφής. Ως τέτοιο, προτείνεται το “πάγωμα της ιστορίας” στο κέλυφος και η ένταξη νέων χρήσεων του κτιριολογικού προγραμματος σε διακριτά “δωμάτια” στο εσωτερικό του, τα οποία επιτρέπουν την ελεύθερη αντίληψη της χαρακτηριστικής στατικής δομής του. Η χειρονομία αυτή συντάσσεται με την αρχιτεκτονική του Τ. Ζενέτου, για μεταβλητότητα και προσαρμοστικότητα στο κέλυφος, βάσει προγράμματος, επιδιώξεων και χρονικών μεταλλαγών.
Σχέδια / Plans
Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου ΥΠΕΡΒΑΣΙΣ
Διαγωνισμός Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης
Έτος 2019
Τοποθεσία Σπάρτη
Ομάδα μελέτης Κωνσταντίνος Χαδιώς, Διονυσία Δασκαλάκη, Ιουλιέττα Ζήνδρου, Νάγια Τριτάκη, Ναταλία Γκιαούρη, Πένυ Παπαργυροπούλου
Συνεργάτες αρχιτέκτονες Μάνος Μαρκάκης, Αγγελική Λαλαούνη, Ευρυδίκη Μαρκάκη, Κατερίνα Μπουλουγούρα
Σύμβουλοι Ανδρέας Κούρκουλας (αρχιτεκτονικά) Μανώλης Μάνιος (στατικά), Μαρια-Νίκη Κουτσούκου (μουσειολογικά), Άρης Τσαγκρασσούλης (βιοκλιματικά)
READ ALSO: House reconstruction in Plaka of Elounda | ENTOPOS ARCHITECTS