Μετά την πανδημία, η 10η διοργάνωση της ημερίδας ΕΣΩ στη Στέγη του ιδρύματος Ωνάση. Αυτή τη φορά με πιο διεθνή αέρα, χάρη στη συνεργασία και επιμέλεια του ιδρύματος Mies Van Der Rohe, -αυτού που διοργανώνει τα πιο έγκυρα και ταυτόχρονα δημοφιλή βραβεία αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη.
Από τον Θανάση Διαμαντόπουλο
Το ΈΣΩ 2022, στην δέκατη εκδοχή του, ήταν επίσης μια συμπαραγωγή της Design Ambassador και του +Design Magazine με το Ίδρυμα Ωνάση.
Η Δανάη Μάκρη head of content της Design Ambassador και ο Ivan Blasi ήταν οι κύριοι “moderators” του συνεδρίου, που ξεκίνησε με την ομιλία του στρατευμένου αρχιτέκτονα Joel Sanders, που μάχεται για τη δημιουργία δημόσιων χώρων που να είναι προσβάσιμοι και φιλόξενοι για ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών, φύλων, ικανοτήτων, πολιτισμικών ταυτοτήτων και θρησκειών.
Μετά από μια σύντομη συζήτηση μεταξύ Joel Sanders και Ivan Blasi ακολούθησε το πρώτο πάνελ. Θέμα του οι περιβαντολλογικές και πολιτιστικές αφηγήσεις και συντονιστής, αυτή τη φορά, ήταν ο Δρ. Ηλίας Μεσσίνας ιδρυτής και επικεφαλής του Ecoweek.org. Στο πάνελ συμμετείχαν η Λύδια Ξυνογαλά ιδρύτρια του Alos ενός αρχιτεκτονικού γραφείου που ασχολείται με προωθημένα θέματα έρευνας πάνω στην αρχιτεκτονική.
Ο Θωμάς Δοξιάδης διπλωματούχος αρχιτέκτονας του Harvard και διεθνώς αναγνωρισμένος ιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου Doxiadis+. Και τέλος ο Δρ. Ανδρέας Θεοδωρίδης αρχιτέκτονας, ειδικευμένος στην τεχνολογία περιβάλλοντος και ερευνητικός συνεργάτης στο Κέντρο Αρχιτεκτονικών Οικοσυστημάτων (CEA) του Πανεπιστημίου Yale.
Ακολούθησε μια συζήτηση ανάμεσα στον Ivan Blasi και την Αφροδίτη Παναγιωτάκου διευθύντρια πολιτισμού στο ίδρυμα Ωνάση. Συζήτησαν για την Τέχνη και το πως αυτή αντιμετωπίζεται στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα (βλ. μουσείο), ανέλυσαν τα υπέρ και τα κατα της κάθε πρακτικής, και προσέθεσαν το πως τα βραβεία mies van der rohe βραβεύουν έργα που έχουν κοινωνικό πρόσημο και αποφέρουν ωφέλη στο δημόσιο.
Καταλήγοντας είπαν πως η Στέγη Ωνάση παρότι είναι ένα ιδιωτικό ίδρυμα ενδιαφέρεται πολύ για το κοινωνικό της πρόσημο και τον αντίκτυπο που έχει στα κοινά.
Βλέποντας εν συνεχεία, τα Archisearch Lifetime Αchievement Αwards ο θεατής νιώθει σα μάρτυρας της θυληκής πλευράς της ελληνικής αρχιτεκτονικής-με την ευρύτερη έννοια- ιστορίας. Τα βραβεία απένειμε η διακεκριμένη αρχιτέκτονας, σε ακαδημαικό αλλά και επαγγελματικό επίπεδο, Ρένα Σακελλαρίδου.
Πρώτη παρέλαβε το βραβείο της (η σειρά απονομής των βραβείων ήταν τυχαία) η Σέβα Καρακώστα, που είχε την ευκαιρία να συναναστραφεί πολύ σημαντικούς ανθρώπους, όπως ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Εγγονόπουλος ή ο Τσαρούχης. Μόλις ολοκλήρωσε τις σπουδές της, εκπόνησε τη διπλωματική της στον τομέα της Πολεοδομίας ‒της άρεσε πολύ‒ και στη συνέχεια ο Αντώνης Κριεζής της πρότεινε να γίνω επιμελήτρια στην έδρα του, με υπεύθυνο τον ίδιο.
Η επόμενη βραβευθείσα, η Μάρω Καρδαμίτση – Αδάμη, είναι αρχιτέκτονας, ομότιμη καθηγήτρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με γνωστικό αντικείμενο “αρχειακή τεκμηρίωση και αρχιτεκτονική σύνθεση”. Από το 1974 και μέχρι το 2009 δίδαξε στο ΕΜΠ σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο (προστασία μνημείων-συντήρηση και αποκατάσταση μνημείων και συνόλων), καθώς και σε μεταπτυχιακά σεμινάρια άλλων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων σε θέματα σχετικά με την πολιτιστική μας κληρονομιά και την αρχιτεκτονική τεκμηρίωση. Είναι υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη. “Η ψυχή της αρχαίας γνώσης στο μουσείο Μπενάκη”, έχει ως αντικείμενο τη γνώση της αρχιτεκτονικής.
Τρίτη η Νέλλα Γκόλαντα. Η οποία είναι η μοναδική Ελληνίδα εικαστικός ή “γλύπτρια αστικού τοπίου” όπως αυτοπροσδιορίζεται, στης οποίας το έργο έχουν γίνει τόσες αναφορές σε ξένα πανεπιστημιακά βιβλία, περιοδικά αλλά και σε ακαδημαϊκά μαθήματα. Οδηγός της η “τρομερή” ανάγκη να υπηρετήσει τους “χυμούς” αυτού του τόπου, είπε η ίδια.
Ακολούθησε μια συζήτηση ανάμεσα στη Sarah Kolata και τον Ivan Blasi με θέμα την επιχειρηματική πλευρά της αρχιτεκτονικής στην οποία η Sarah παρουσίασε την πρωτοποριακή πλατφόρμα και event που θα λάβει χώρα στην AKTO και πήρε το όνομα “Disrupt Symposium”. Το οποίο, σε γενικές γραμμές, έχει ως σκοπό την ευαισθητοποίηση των συμμετεχόντων αρχιτεκτόνων, μηχανικών, κατασκευαστών πάνω στη business πλευρά της δουλειάς τους.
To επόμενο πάνελ είχε ως συντονιστή έναν από τους κορυφαίους δημοσιογράφους αρχιτεκτονικής παγκοσμίως και αυτόν που επιμελείται ως επικεφαλής το φεστιβάλ αρχιτεκτονικής New London Architecture: τον Peter Murray.
Ως ομιλητές συμμετείχαν η Dr. Maria Langarita του γραφείου Langarita-Navarro (διδάκτωρ αρχιτεκτονικής του ETSA Μαδρίτης και διδάσκει αρχιτεκτονικά έργα στο ίδιο πανεπιστήμιο) και ο Xander Vermeulen Windsant ιδρυτής του γραφείου XVW Architectuur. Θέμα τους η πολιτιστική κληρονομιά πάνω στο οποίο ο καθένας μίλησε για την εμπειρία του αντίστοιχα σε Μαδρίτη και Άμστερνταμ.
Το πάνελ με τον τίτλο “καινούργιες ζωές” που συντόνισε ο Δρ. Ηλίας Μεσσίνας συνέθεταν οι Πάνος Σακκάς, ιδρυτικό στέλεχος του γραφείου New Raw με έδρα το Ρόττερνταμ, η Ήβη Διαμαντοπούλου και ο Jaffer Kolb ιδρυτές των New Affiliates στη Νέα Υόρκη και ο Γιώργος Μητρούλιας του αρχιτεκτονικού ερευνητικού γραφείου Area, στην Αθήνα.
Κεντρικό θέμα συζήτησης η καινούργια ζωή που μπορεί να δωθεί σε υλικά αλλά και σε χώρους.
Τέλος, ο Frederic Druot, ιδρυτής του γραφείου Frederic Druot Architecture από τις αρχές των 90ς και ο Jose Toral του γραφείου Peris+Toral.arquitectes με έδρα τη Βαρκελώνη συζήτησαν για τους νέους τρόπους ζωής των κτηρίων και τη βιωσιμότητα μέσα από τη μεταμόρφωση.
Πραγματικά, το συνέδριο ήταν μια προσπάθεια χαρτογράφησης του αγνώστου, η αλλιώς του αρχιτεκτονικού κόσμου μετά την πανδημία.
Photos curated by the Design Ambassador
Photographer Aphroditi Houlaki
READ ALSO: ΕΣΩ 2022 _ Crossing Territories: 5 λόγοι για να μη χάσετε τη μεγαλύτερη γιορτή design και αρχιτεκτονικής που έρχεται στις 15 Ιουνίου στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση