The design aim is to create a metropolitan walkway, to integrate some of the most important monuments of the city, and propose an iconic and eco-friendly landscape as an entrance to the city center via the new subway station.
A new shifting topography is proposed, a porous surface which can address today’s challenges and at the same time is flexible enough in order to adapt to future challenges. This new landscape does not rely on strict social rules and boundaries, negating the plurality and variety of the cityscape, but attempts to embody freedom of movement and expression as it stresses its transformability, aiming towards spatial flow and interlacing.
In this context the linearity of the axis as a concept, through the use of dynamic forms and hard geometries, is discarded. Instead the proposed topography initially shifts in order to reintegrate the existing 4th to 7th century monuments in present’s day cityscape, redefining the previously hard boundaries. At the same time this flexible topography of multi- sized pores is distributed down the axis in close relationship with the needs and characteristics of each individual area that the axis consists of. Thus, a “soft” environment is created, offering a freedom of movement and various stimuli in the process of understanding and appropriation of the urban space. In this sense the pores are urban islands which act as social attractors, inviting free use of their infrastructure for public and commercial use.
Apart from serving their designated purpose, the pores contribute to the sustainability of the proposal by creating green islands of flora and fauna and by integrating solar panels on top of the iconic sun shelters which cover for most of the energy required for lighting during the night throughout the axis.
O3 open group for architecture
“ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ”
O3 open group for architecture Διαγωνισμός
Ο άξονας Αχειροποίητου – Αγίας Σοφίας διατρέχει το κέντρο της Θεσσαλονίκης συνδέοντας την Άνω Πόλη με τη θάλασσα και περιλαμβάνει σημαντικά βυζαντινά μνημεία (ναός Αχειροποίητου, ναός Αγίας Σοφίας, κατακόμβη του Ιωάννη Προδρόμου), τα οποία ασφυκτιούν αποκομμένα από τον αστικό ιστό καθώς είναι σε χαμηλότερη στάθμη, και νεότερα μνημεία – μάρτυρες της αδιάλειπτης ιστορικής συνέχειας της πόλης. Σε αυτό το τοπίο θα προστεθεί και ο νέος σταθμός του μετρό της Θεσσαλονίκης, ο οποίος θα αποτελέσει την κύρια είσοδο στο κέντρο της πόλης τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες.
Η πρόταση αποσκοπεί στην δημιουργία μιας νέας τοπογραφίας με στόχο να οργανώσει και να ενοποιήσειτον χώρο επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση του με τον κάτοικο – χρήστη αλλά και με το παρελθόν. Η νέα, μεταβαλλόμενη τοπογραφία- γεωγραφία μέσω της ευελιξίας της μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες της πόλης ενώ ταυτόχρονα θα μπορεί να ανταποκρίνεται χωρίς σημαντικές αλλαγές στις μελλοντικές ανάγκες ενός συνεχώς μεταβαλλόμενου αστικού τοπίου. Δημιουργείται λοιπόν ένα ενιαίο, ‘ευέλικτο’ δάπεδο από ‘πόρους’ (flex- porous system) ποικίλλων χρήσεων, μεγεθών και χαρακτηριστικών, που διασπείρονται κατά μήκος του άξονα κατ’ αναλογία με τα χαρακτηριστικά, τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των επιμέρους ενοτήτων της πόλης.
Οι ‘πόροι’ ως επαναλαμβανόμενες αυτόνομες μονάδες προκαθορισμένων χαρακτηριστικών, μπορούν να εναλλάσσονται σε οποιοδήποτε συνδυασμό ώστε η λύση να προσαρμόζεται στις εκάστοτε ανάγκες του δυναμικά μεταβαλλόμενου αστικού χώρου, χωρίς να διαταράσσεται η δομική, λειτουργική και συνθετική της ισορροπία. Ο σχεδιασμός, η ομαδοποίηση και η διασπορά των ‘πόρων’ στον χώρο της περιοχής μελέτης υπαγορεύτηκε από τα δεδομένα του παρόντος. Μέσα σε αυτό το ‘απαλό τοπίο’(softscape) η επιλογή του τρόπου κίνησης και του τρόπου χρήσης των ‘πόρων’ αποτελεί αντικείμενο προσωπικής έκφρασης του εκάστοτε χρήστη ανάλογα με την εποχή, την ώρα και την διάθεσή του.
Εικονικότητα της πρότασης
Μέρος της προτεινόμενης τοπογραφίας, αποτελούν σειρά από στέγαστρα τα οποία διατάσσονται σε συστάδες και, ως μοναδικές εξάρσεις του δαπέδου δρουν σαν σημάνσεις για την ανάδειξη των σημαντικότερων στοιχείων του άξονα, τους δύο βυζαντινούς ναούς (Αχειροποίητος, Αγία Σοφία), το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα (κτίριο του Έρνστ Τσίλερ) και τις εισόδους του νέου σταθμού του μετρό. Λόγω της εικονικότητάς τους αποτελούν ταυτόχρονα το κύριο στοιχείο προσανατολισμού στο χώρο και είναι σημείο δυναμικής πληροφόρησης μέσω της προβολής πληροφοριών στον δάπεδο καθώς και της παροχής ασύρματου δικτύου (wi-fi hotspot). Τα στέγαστρα τοποθετούνται πάντα παρακείμενα ως προς τα μνημεία, ώστε να μην διαταράσσεται η οπτική προς αυτά.
Ανάδειξη Μνημείων
Το νέο δάπεδο χαμηλώνει όταν έρχεται σε επαφή με τα μνημεία προκειμένου να φτάσει στην αρχική τους στάθμη επανασυνδέοντάς τα με τη σημερινή πόλη και δίνοντας τους τον απαραίτητο χώρο ζωτικό χώρο προκειμένου να αναδειχθούν οι αρχιτεκτονικές και ιστορικές τους αξίες ενώ ταυτόχρονα αναιρούνται τα σκληρά και απροσπέλαστα όρια. Ειδικά για την κατακόμβη του Ιωάννη Προδρόμου δημιουργείται μια εντελώς νέα πρόσβαση μέσα από τον προαύλιο χώρο του ναού της Αγίας Σοφίας αποκαθιστώντας έτσι την συνέχεια του χώρου και δημιουργώντας ένα νέο επίπεδο (layer) κυκλοφορίας σε χαμηλότερη στάθμη χωρίς να διαταραχθούν οι υπάρχουσες ροές στην στάθμη της σημερινής πόλης.
Περιβαλλοντικοί Παράμετροι
Απορρίπτεται η χρήση κανάβου από δεντροστοιχίες. Αντίθετα προτείνονται νησίδες πρασίνου (πράσινοι πόροι) ικανού μεγέθους ώστε να σχηματίσουν μικρο- βιότοπους και να μπορούν να επηρεάσουν θετικά την θερμική άνεση στον χώρο. Κάποια από τα καθιστικά τοποθετούνται πανω σε ράγες με στόχο να μεγιστοποιήσουν την εκμετάλλευση της σκίασης από τα δέντρα κατά την διάρκεια της ημέρας και παράλληλα μπορούν να προσαρμόζονται στις ανάγκες των χρηστών τους, από ατομικά μέχρι την συνεύρεση μεγάλου αριθμού ατόμων.
Πολυχρηστικότητα
Η πρόταση ενσωματώνει την δυνατότητα φιλοξενίας εφήμερων δρώμενων (εικαστικές εκθέσεις, υπαίθριες συναυλίες μικρής κλίμακας, κτλ) καθώς κάποιοι από τους ‘πόρους’ θα έχουν τον απαραίτητο εξοπλισμό για την υποστήριξη τέτοιων εκδηλώσεων (κόκκινοι ‘πόροι’).
Ενεργειακό αποτύπωμα
Εκτός των παθητικών βιοκλιματικών συστημάτων (κατάλληλη χρήση της φύτευσης), πάνω στα στέγαστρα τοποθετούνται φωτοβολταϊκα πάνελ τα οποία θα μπορούν καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες του συνόλου του άξονα σε σχέση με τον νυχτερινό φωτισμό. Όταν η αποθηκευμένη ενέργεια δεν επαρκεί, ο άξονας θα συνδέεται στο υπάρχον δίκτυο ηλεκτροδότησης σε ώρες μη αιχμής ώστε να μην προκαλεί επιβάρυνση (smartgrid).
Ομάδα Μελέτης:
Αρχιτεκτονική Μελέτη: Ο3 open group for architecture: Φάνης Αναστασιάδης, Θωμάς Δαλαμπούρας, Νάγια Στεργίου, Αρχιτέκτονες Μηχ/κοι
Κυκλοφοριακή Μελέτη: Κωνσταντίνος Πείκος, Πολιτικός Μηχ/κος
Η/Μ Μελέτη: Σπύρος Βλάχος, Μηχανολόγος Μηχ/κος
Φυτοτεχνική Μελέτη: Δημοσθένης Μυλωνάς, Δασολόγος
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?
?ΑΝΑΠΛΑΣΗ TOY ΑΞΟΝΑ ΑΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΥ – ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ?READ ALSO: BASTWICK APARTMENTS / DIVERCITY ARCHITECTS