ARCHIPELAGO: REDEFINING THE TYPOLOGY OF THE URBAN TERRACE / PAPALAMPROPOULOS SYRIOPOULOU ARCHITECTURE BUREAU

ARCHIPELAGO / επαναδιατυπώνοντας την τυπολογία της αστικής ταράτσας 

Ο μετεωρισμός του βλέμματος του παρατηρητή ανάμεσα στο εντροπικό τοπίο της Ηετώνειας Πύλης και την επιβαλλόμενη μεγα-κλίμακα του Λιμένα ορίζει την κεντρική συνθήκη άρθρωσης της πρότασης, διαμορφώνοντας παράλληλα το πλαίσιο ανάπτυξης ενός χώρου ζωτικής σημασίας για την περιοχή της Δραπετσώνας  και του ευρύτερου πολεοδομικού συνόλου του Πειραιά. Ο κεντρικός χώρος στον οποίο το υποκείμενο αντιλαμβάνεται τη δομή της πόλης που κατοικεί (ή επισκέπτεται) παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας ενός χώρου συμβολικής σημασίας, ικανού να συν-διαμορφώσει το συλλογικό φαντασιακό.

02.  Η Αστική Ταράτσα – Αναφορές

Αναζητήθηκε στην πολεοδομική τυπολογία του αστικού πλατώματος (ταράτσα) η μεθοδολογία εκείνη που επιτυγχάνει να περιγράψει την παραπάνω συνθήκη, παρέχοντας ταυτόχρονα το πλαίσιο δημιουργίας δημόσιας σφαίρας που καθιστά τον χρήστη από παθητικό παρατηρητή σε ενεργό μέλος της συλλογικότητας της πόλης. Ο άξονας δημόσια σφαίρα – παρατήρηση  οδήγησε στον εντοπισμό δύο τυπολογικών αναφορών στις περιπτώσεις της Πνύκας και του Parc Guell.

Αρχικά εντοπίσθηκε στην περίπτωση της Πνύκας η συμβολή του κενού χώρου (πλατώματος) ως πεδίου προς κατάληψη το οποίο ενεργοποιεί τη λειτουργία της δημοκρατίας μέσα από τη συνέλευση των ανθρώπων. Η προς κατάληψη ταράτσα λειτουργεί ως ένας μη προ-σχεδιασμένος δημοκρατικός χώρος ανοικτός σε πολλαπλές ερμηνείες στον οποίο ο χρήστης προσδίδει διαφορετικές χωρικές ταυτότητες. Παράλληλα η θέση του στο όριο της πόλης σε σημείο όπου το υποκείμενο αντιλαμβάνεται τη δομή της, οριοθετεί το συλλογικό φαντασιακό (Αθηναϊκή Δημοκρατία) μέσα από τη διαδικασία της παρατήρησης. 

Στην περίπτωση του πάρκου Guell αναζητήθηκε η αναίρεση της μνημειακότητας του χώρου που παράγεται από την παραπάνω τυπολογία μέσα από την κυματοειδή διαμόρφωση του ορίου το οποίο και παρέχει τη δυνατότητα στον χρήστη να διαμορφώνει στο δημόσιο χώρο ιδιωτικά μικρο-περιβάλλοντα. Και σε αυτήν την περίπτωση το βλέμμα προσφέρει πρόσβαση στο αστικό φαντασιακό της πόλης της Βαρκελώνης.

03.  Το Αρχιπέλαγος  

Η πρόταση προσπαθεί να επανα-διατυπώσει την τυπολογία της αστική ταράτσας μετασχηματίζοντας την αρχική της δομή από ένα `κεντρικό νησί` σε ένα αρχιπέλαγος πλατωμάτων. Πρόκειται για την κατασκευή μιας `ψευδο-συνθήκης`  η οποία εισάγει το πλάτωμα ως την ελάχιστη υποδομή με σκοπό την ενεργοποίηση των συλλογικοτήτων.

Η ταράτσα ως χώρος κενός, μη προκαθορισμένος παρέχει τη δυνατότητα κατασκευής δημόσιας σφαίρας μέσα από τη λειτουργία του κενού προς κατάληψη χώρου, αυτήν τη φορά όμως, αποφεύγοντας τη μνημειακή αρχική τυπολογία, μεταβάλλοντας παράλληλα τη δομή της σε ένα σύμπλεγμα επιμέρους υποδομών «νησιών».

04. Τα “Νησιά” (Ταράτσες)

Σχηματίζεται ένα σύμπλεγμα πέντε πλατωμάτων (a,b,c,d,e) διαφορετικής κλίμακας τα οποία διαμορφώνουν κυματοειδή όρια (ακτογραμμές) με σκοπό την κατάργηση της μνημειακότητας και τη δημιουργία επιμέρους μικρο-περιβαλλόντων.

a. Το Υπαίθριο Σχολείο αναφέρεται στη διαδικασία της μάθησης στον υπαίθριο χώρο

b. Το Εντευκτήριο – αποτελεί κεντρικό χώρο αναψυχής εντάσσοντας τη λειτουργία του καφενείου

c. Το Θερινό Κινηματο-Θέατρο REX με μεταβαλλόμενη σκηνή ικριωματικού τύπου κατάλληλη εξίσου για προβολές και παραστάσεις

d. Το Θεωρείο

e. Το Πλάτωμα Συνελεύσεων το οποίο και αποτελεί την κεντρική ταράτσα γειτνίασης με τον αρχαιολογικό χώρο.

Τρόπος κατασκευής

Τα πλατώματα του Θεάτρου και του Εντευκτηρίου χρησιμοποιούν τις υπάρχουσες υποδομές (υπόγειο αναψυκτηρίου, σκάμα θεάτρου).

Τα `νησιά` κατασκευάζονται από καλούπια από χώμα (earth casts) το οποίο και χρησιμοποιείται στη συνέχεια  για την πλήρωση των ταρατσών. Το τελικό αποτέλεσμα στοχεύει στην ευκολία κατασκευής των σύνθετων γεωμετριών με την βοήθεια πρανών και στην εναρμόνιση των κάθετων στοιχείων με το βραχώδες ανάγλυφο της περιοχής.

READ ALSO: 100% HOTEL DESIGN AWARDS 2016 - SKIATHOS BLU HOTEL / STONES AND WALLS