Αρχιτεκτονική της Γής / oiio / Αρχιτεκτονική μελέτη

Το θέμα της μελέτης «αρχιτεκτονική της γης» αφορά στο σχεδιασμό ενός δημόσιου κτιρίου στα όρια του ιστορικού κέντρου των Ιωαννίνων. Το θέμα αυτό επιλέχθηκε προκειμένου να διερευνηθούν οι δυνατότητες συνομιλίας της σύγχρονης αρχιτεκτονικής τόσο με τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες της φύσης όσο και με τις ανάγκες και τις ποιότητες της συσσωρευμένης αστικής μνήμης που υφίστανται στον αστικό ιστό των ιστορικών πόλεων.
Προκύπτει έτσι μια αρχιτεκτονική σύνθεση, η οποία επιχειρεί να θέσει στην υπηρεσία της σύγχρονης πόλης τη συνέργια της διαχρονικότητας της φύσης με την κατασταλαγμένη αστική μνήμη.
Το θέμα βρίσκεται στο κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Η περιοχή μελέτης
χωρίζεται στην πάνω και κάτω περιοχή που καταλήγει στην παραλίμνια ζώνη.
Η πρόθεση αυτή της πόλης εκτιμάται ως αξιόλογη κι έτσι η σύνθεση προσανα-
τολίζεται προς την ενοποίηση των δυο περιοχών. Η ανάπτυξη ενός νέου κτιρίου
έρχεται να ολοκληρώσει ένα ήδη διαμορφούμενο σύμπλεγμα δημοσίων κτιρίων,
τα οποία στοχεύουν στην ενοποίηση των δυο περιοχών της πόλης.
Η ικανοποίηση της ανάγκης ενός κεντρικού αναγνωστηρίου επιλέγεται να πραγ-
ματοποιηθεί στο χώρο του πάρκου που είναι απομονωμένος.
Το κτίριο χωροθετείται στο νότιο προσανατολισμό σε μια υπόσκαφη διάταξη.
Επιχειρεί να ταυτιστεί με το φυσικό τοπίο ορίζοντας όμως ταυτόχρονα το σύ-
μπλεγμα των κτιρίων που συνίσταται από νέα και παλαιά. Προσπαθεί μέσα από
τη χωροθέτησή του να συνομιλήσει με το περιβάλλον του που αφορά τόσο
μνήμες όσο και φυσικό τοπίο.
φώνεται ως μια σχισμή του εδάφους σχηματίζοντας την είσοδο. Η βόρεια αφορά
μια ράμπα η οποία κατεβάζει ομαλά τον περιπατητή από την πάνω περιοχή στην
κάτω συνεισφέροντας στην ενοποίηση τους. Το δώμα του κτιρίου συμβάλει
στην ομαλή σύνδεση του κέντρου με την παραλίμνια ζώνη.
Στην προσπάθεια συνομιλίας της βιβλιοθήκης με την τοπογραφία και τις μνήμες
της περιοχής, προστίθεται ενέργεια.
Στη νότια όψη του κτιρίου υπάρχουν μακρά υαλοστάσια τα οποία προσλαμβάνουν
μεγάλη ποσότητα ηλιακής ακτινοβολίας. Πίσω από τα υαλοστάσια αναπτύσσεται
ο παλαιός αναλυματικός τοίχος ο οποίος χαρακτηρίζεται από μεγάλη μάζα συσ-
σώρευσης θερμότητας. Συσσωρεύοντας μεγάλη ποσότητα θερμικής μάζας, την
ακτινοβολεί στο χώρο. Αναπτύσσεται υψηλή θερμοκρασία στο χώρο της εισόδου
ο οποίος σχηματίζει μια γυάλινη προθήκη του παλιού αναλυματικού τοίχου.
Δημιουργούνται δυο χωρικές ενότητες διαφορετικής φύσεως η καθεμιά. Η ενότη-
τα της εισόδου επηρεάζεται άμεσα από το εξωτερικό περιβάλλον, ενώ ταυτόχρο-
να ρυθμίζει τη θερμοκρασία του υπόλοιπου κτιρίου. Η κύρια ενότητα της βιβλιοθή-
κης ρυθμίζεται έμμεσα από τα υαλοστάσια, ενώ επικουρικά ένα εσωτερικό περί-
βλημα παρέχει αέρα ο οποίος βρίσκεται σε σταθερή θερμοκρασία 13-15 βαθμών.
Η ηλιοπροστασία των υαλοστασίων επιτυγχάνεται με σκίαστρα τα οποία τοπο-
θετούνται εξωτερικά καθώς και με τη φύτευση ψηλών φυλλοβόλων δένδρων σε
όλο το μήκος τους. Η ηλιοπροστασία του κυρίως χώρου της βιβλιοθήκης επιτυγ-
χάνεται με τη φύτευση του δώματος.
Στο χώρο της εισόδου σχηματίζεται ένας καταρράκτης πάνω στον αναλυματικό
τοίχο. Το εσωτερικό περίβλημα εξακολουθεί να διοχετεύει αέρα σταθερής θερ-
μοκρασίας 13-15 βαθμών.
H συσσώρευση της εμπειρίας μέσα από τις εξελίξεις στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας και η καινοφανή της διάδοση σε παγκόσμιο επίπεδο συνιστά ένα φαινόμενο χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Είναι λοιπόν η αναγκαιότητα διαχείρισης αυτής της γνώσης, στο πλαίσιο σχεδιασμού της πόλης ως θεάτρου των εξελίξεων της σύγχρονης κοινωνίας, μια υπάρχουσα βαριά ευθύνη στην οποία θα πρέπει να ανταποκριθούμε αποχωρισμένοι τόσο τον τυχοδιωκτισμό όσο και τις θεσμικές αγκυλώσεις του παρελθόντος. Από τη μεριά μου ελπίζω ότι η ελληνική πόλη θα αποκτήσει την κατανόηση και την ψυχραιμία που της αξίζει.





Architect – Urbanist: Ioannis Oikonomou
Oiio architecture office
www.oiio.gr

Kalamon 11, 11147,Athens, Greece
T/F +30 2102922275
[email protected]
Αρχιτεκτονική της γης

Διακρίσεις σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς

10/2008 1η Θέση στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ‘Sustainable Architecture’ της Fassa Bortolo, Φεράρα, Ιταλία. Ατομική συμμετοχή με το έργο ‘Αρχιτεκτονική της Γης’.

Δημοσιεύσεις

11/2010 Περιοδικό The Big Issue Magazine, δημοσίευση της αρχιτεκτονικής μελέτης ‘Αρχιτεκτονική της Γης’, σελ.63. 2010,Taiwan.

02/2009 Περιοδικό Domus, contemporary architecture interiors design art ‘green ways’, δημοσίευση της αρχιτεκτονικής μελέτης ‘Αρχιτεκτονική της Γης’, τεύχος 922. Φεβρουάριος 2009

09/2009 Βιβλίο ‘Architettura sostenibile, Una scelta responsabile per uno sviluppo equilibrato’, παρουσίαση της αρχιτεκτονικής μελέτης ‘Αρχιτεκτονική της Γης’, Gianluca Minguzzi, Εκδοτικός οίκος: SKIRA, 2009.

09/2008 Ισπανικό περιοδικό El Croquis ‘Steven Holl 2004-2008’, αναφορά της αρχιτεκτονικής μελέτης ‘Αρχιτεκτονική της Γης’. 2008.

09/2008 Ιταλικό περιοδικό “L`Architettura Naturale” (Natural Architecture) ex-aequo winning projects of 2008 edition of Sustainable Architecture Fassa Bortolo Award, εκδόσεις Edicom. http://www.edicomedizioni.com, http://www.ilprogettosostenibile.it

06/2008 Ιταλικό περιοδικό Premio Internazionale Architettura Stostenibile Fassa Bortolo, δημοσίευση της αρχιτεκτονικής μελέτης ‘Αρχιτεκτονική της Γης’, Quinta edizione / Fifth Edition 2008

Συμμετοχή σε αρχιτεκτονικές εκθέσεις

06/2010 Έκθεση στα πλαίσια εκδηλώσεων για την παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος συνδιοργάνωση Δήμου Ιωαννιτών και φορέα διαχείρισης λίμνης, ατομική συμμετοχή με το έργο ‘Αρχιτεκτονική της Γης’, Δημοτικό Θέατρο Ιωαννίνων (παλιά σφαγεία – περιοχή Ταμπάκικα).

06/2008 Έκθεση Βραβευμένων συμμετοχών του Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού ‘Sustainable Architecture’, ατομική συμμετοχή με το βραβευμένο έργο ‘Αρχιτεκτονική της Γης’, Θέατρο La Fenice, Βενετία, Ιταλία.

READ ALSO: Προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού / Istanbul Disaster Prevention and Education Centre