Συνέντευξη με το γραφείο K&K Architects | 7η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης

Με αφετηρία την μεταφορά του σκεπτικού της Biennale 7 : «Στάση» στο χώρο της έκθεσης, η αρχιτεκτονική εγκατάσταση του γραφείου K&K Architects επιχειρεί να ενεργοποιήσει στο χώρο έναν διάλογο ανάμεσα στα έργα και σε ένα τοπίο στίξεων, σημείων στάσης κυριολεκτικής και εννοιολογικής. Έχοντας την ιδιότητα των μη καλλιτεχνικών έργων, τα αντικείμενα της αρχιτεκτονικής εγκατάστασης διαβάζονται στους χώρους της biennale 7 ως σημεία αναφοράς, στάσεις και αφετηρίες χάραξης πολλαπλών εναλλακτικών διαδρομών ανάμεσα στα έργα.     

Πώς ερμηνεύσατε αρχιτεκτονικά το γενικό τίτλο ‘Στάση’ της 7ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης;
Η ανάγκη για αναστοχασμό που προτάσσει η φετινή Biennale, είναι μια τολμηρή επιμελητική προσέγγιση, την δύναμη της οποίας αντιλαμβάνεται κανείς καθώς έρχεται σε επαφή με τα έργα. Η αρχιτεκτονική εγκατάσταση επιχειρεί να σχολιάσει το νόημα της έννοιας της στάσης, προσδίδοντάς της κυριολεκτικό χαρακτήρα. Με τρεις αφορμές λειτουργίας, (παρατήρηση, προσανατολισμός, πληροφορία), διασπείρονται στον χώρο τρία στοιχεία, περισσότερο τύποι, παρά σχεδιασμένα αντικείμενα: το κάθισμα, το podium, ο στύλος. Και γίνονται τελικά αντιληπτά ως σημεία στίξης στο χώρο. 

Τρεις τύποι κατασκευών / αντικειμένων που εξυπηρετούν τρεις λειτουργίες διασπείρονται σε όλους τους χώρους των μουσείων.
Τα αντικείμενα αποτελούν ένα σύστημα που αλλάζει την σχέση του επισκέπτη με τα έργα. 

Η αρχιτεκτονική προσέγγιση της Biennale7 έχει σημεία ταύτισης με την οπτική της ταυτότητα. Τι προηγήθηκε και τι ακολούθησε;
Η σύλληψη της οπτικής ταυτότητας της Βiennale7, την οποία ανέλαβε η Φωτεινή Φιλοξενίδου, προηγήθηκε της αρχιτεκτονικής ερμηνείας. Ο σκοπός βεβαίως είναι αυτά τα δύο να λειτουργούν συμπληρωματικά. Δουλέψαμε σε στενή συνεργασία, με στόχο την ολιστική προσέγγιση του θέματος. Έχουμε άλλωστε συνεργαστεί πολλές φορές στο παρελθόν. Μαζί και με τον νέο αρχιτέκτονα Θοδωρή Χαλβατζόγλου, πετύχαμε να δημιουργήσουμε μια απολύτως συντονισμένη ομάδα μελέτης.

Ποιος είναι ο ρόλος της αρχιτεκτονικής και των αντικειμένων που σχεδιάσατε στην έκθεση;
Πρόκειται για την πρώτη διοργάνωση του θεσμού της Biennale από τον Μητροπολιτικό Οργανισμό Μουσείων Momus, το πολυσυζητημένο σχήμα συνεργασίας μεταξύ σημαντικότατων μουσείων. Θέλαμε να είναι ξεκάθαρη η παρουσία της σε κάθε έναν από τους επτά διαφορετικούς εκθεσιακούς χώρους, στην Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Να λειτουργήσει δηλαδή ο σχεδιασμός με ενιαίο τρόπο. Από εκεί και πέρα, ο ρόλος της εκθεσιακής αρχιτεκτονικής είναι να επεκτείνει την επιμελητική προσέγγιση. Τα αντικείμενα που σχεδιάσαμε λειτουργούν μόνο αν τα δει κανείς μέσα από αυτό το πρίσμα. Δηλαδή, τελικά, ως σημεία αναφοράς για τα ίδια τα έργα. 

“Αντιλαμβανόμαστε το πρόταγμα της biennale 7: «Στάση» ως επιτακτική ανάγκη να διακόψουμε την περιήγησή μας στις διαδρομές της πληροφορίας με τον τρόπο που το κάνουμε σήμερα. Αν λοιπόν ο αναστοχασμός προϋποθέτει την στάση, στους χώρους της Biennale 7, το σύστημα που εγκαθιστά η αρχιτεκτονική εγκατάσταση φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως ένα είδος generator του αναστοχασμού. “

Με βάση την πολύχρονη εμπειρία σας σε αρχιτεκτονικά έργα, αλλά και επιμέλειες εκθέσεων, ποια είναι τα κοινά σημεία των δύο πρακτικών και ποια τα στοιχεία που μπορεί να ανταλλάσσουν; Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες της επιμέλειας μιας έκθεσης;
Το αντικείμενο σχεδιασμού δεν επηρεάζει τα στάδια που ακολουθεί η δημιουργική διαδικασία. Της έρευνας, του ενθουσιασμού, της αμφισβήτησης, της επεξεργασίας και της σχεδιαστικής υποστήριξης των αποφάσεων. Οι ιδιαιτερότητες του σχεδιασμού εκθέσεων αφορούν κυρίως ζητήματα διάρκειας και επικοινωνίας με το κοινό. Όσο για την επιμέλεια εκθέσεων είναι σαφώς ένα διαφορετικό δημιουργικό πεδίο. Η σχέση επιμέλειας και σχεδιασμού εκθέσεων θα μπορούσε να παρομοιαστεί με την σχέση σκηνοθεσίας και σκηνογραφίας μιας θεατρικής παράστασης. Είναι δυο σαφώς διαφορετικά δημιουργικά πεδία, στοχεύουν ωστόσο σε ένα κοινό αποτέλεσμα.

Στοιχεία έργου
Έκθεση    7η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
Διοργάνωση MOMuS
Αρχιτεκτονική εγκατάσταση    K&K Architects
Oμάδα μελέτης   Κατερίνα Κοτζιά, Κορίνα Φιλοξενίδου, Θοδωρής Χαλβατζόγλου 
Οπτική Επικοινωνία    Φωτεινή Φιλοξενίδου 
Φωτογραφίες    Γαβριήλ Ψαλτάκης