Top5 Houses 2022 by Archisearch.gr

Η συντακτική ομάδα του Archisearch.gr αποχαιρετά το 2022 με μια σειρά απολογιστικών άρθρων για τα έργα που ξεχώρισαν, τη χρονιά που φεύγει, σε μια σειρά επιμέρους κατηγοριών.

Στη μεταπανδημική εποχή, ο σχεδιασμός της κατοικίας στρέφει την προσοχή του στο ήδη υπάρχον. Ύστερα από δύο χρόνια παγκόσμιου κατ’ οίκον περιορισμού, η ανάγκη να κατοικήσουμε διαφορετικά τις πόλεις αλλά και να ζήσουμε, αυθεντικά, στην ύπαιθρο αναδύεται σταθερά. Περισσότερο από ποτέ, η αρχιτεκτονική της κατοίκησης χρειάζεται να λειτουργήσει ως κοινωνική και ανθρωπιστική επιστήμη: να πλησιάσει την ύπαρξη, να την αφουγκραστεί, να δημιουργήσει, με διορατικότητα και ενσυναίσθηση, ασφαλείς χώρους καθημερινής ηρεμίας και δράσης. Το 2022, η ευελιξία, η προσαρμοστικότητα, η πολυμορφία, η συμπερίληψη και η ενσωμάτωση αναδεικνύονται ισχυρές προϋποθέσεις και ζητούμενα ενός καλού σχεδιασμού.

Το Top5 Houses 2022 παρουσιάζει πέντε υλοποιημένες ασκήσεις που αντιπροσωπεύουν και συνοψίζουν, με τον καλύτερο τρόπο, τη στάση της αρχιτεκτονικής κοινότητας, τη χρονιά που φεύγει, πάνω στο πολύπλοκο ζήτημα του ‘κατοικείν’ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εγχώρια, το ενδιαφέρον έχει μετατοπιστεί από την μητρόπολη στην ύπαιθρο και ιδιαίτερα στα ελληνικά νησιά. Πως κατοικούμε αυτά τα εξαιρετικά ευαίσθητα οικοσυστήματα και πως σχεδιάζουμε, κάθε φορά, το σύγχρονο μπολιάζοντάς το με την παράδοση και το πνεύμα του τόπου; Στο εξωτερικό, οι μητροπόλεις έχουν στρέψει την προσοχή τους στην επανάχρηση και τη συλλογική κατοίκηση: μιλάμε για ‘οικιστικές λύσεις’ και ‘στρατηγικές εξυγίανσης’ των κέντρων των πόλεων. Η κατοίκηση επιστρέφει εκεί που η βιομηχανία αποχωρεί και ο σχεδιασμός γίνεται μια εξαιρετικά προσωπική υπόθεση σε πλήρη αρμονία με την ιστορία και το υπόβαθρο του χαρακτήρα που τον ενσαρκώνει και τον υποκινεί.

-γράφει και επιλέγει η Μελίνα Αρβανίτη-Πολλάτου

1. ‘Ο Λόφος’ στους πρόποδες του βουνού Θρυπτή στην ανατολική Κρήτη από το γραφείο Block722

Πως μεταφράζεται σε κατοικία το άγριο κρητικό τοπίο; Τέσσερις μονολιθικοί όγκοι, στους πρόποδες του βουνού Θρυπτή στα ανατολικά του νησιού, λειτουργούν ως θεμέλια μιας εμπειρίας κατοίκησης που ορίζεται από το ρυθμό της ανόθευτης περιβάλλουσας φύσης. Ο τρόπος που το φως, η σκιά, το νερό και ο αέρας αλληλεπιδρούν με την τοπική πέτρα και το ξύλο διαμορφώνουν και καθορίζουν την ανάσα της εσωτερικής ζωής του σπιτιού. Η αρχιτεκτονική σύνθεση οργανώνεται ούτως ώστε να καδράρει εναλλασσόμενες θέες της πεδιάδας και του βουνού, προσφέροντας νέα οπτικά ταξίδια και χωρικές αφηγήσεις στους κατοίκους, διανθισμένη με την εγγενή σκανδιναβική ευαισθησία και τον οργανικό μινιμαλισμό των Block722 που εδώ παντρεύεται με επιρροές από την ιαπωνική αρχιτεκτονική και τη φιλοσοφία της ‘αργής διαβίωσης’ (slow living). Στο Λόφο, η φιλοσοφία του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού ενισχύθηκε και συμπληρώθηκε από την συνεργασία ντόπιων τεχνιτών για την κατασκευή custom–made επίπλων και λεπτομερειών, της κεραμίστριας Maru Meleniou και του καλλιτέχνη Παντελή Χανδρή ο οποίος δημιούργησε, αποκλειστικά για τον Λόφο, το γλυπτό έργο, διαστάσεων 2,8χ1,5μ., ‘Post-Landscape’ το οποίο αποτελεί οργανικό μέλος της αρχιτεκτονικής σύνθεσης.

2. ‘Εξοχικός κήπος με δωμάτιο’ στην Κέα από τους αρχιτέκτονες Αλέξανδρο Φωτάκη & Nicoletta Caputo

Ένας κήπος που σχεδιάζεται ως κατοικία με ταβάνι τον ουρανό, ένα δωμάτιο λιτής διαβίωσης στην ύπαιθρο που φυλάει τις μνήμες του «σταυλιού», μια νέα κατασκευαστική ηθική επιτόπιας συνεργατικής σύλληψης και κοινής νοημοσύνης αρχιτέκτονα και μάστορα: οι αρχιτέκτονες Αλέξανδρος Φωτάκης και Nicoletta Caputo σχεδίασαν και υλοποίησαν έναν ‘εξοχικό κήπο με δωμάτιο’ σε μια από τις κεντρικές κοιλάδες της Τζιάς, στα όρια ενός δάσους από βελανιδιές, εμπλουτίζοντας το αρχιτεκτονικό ιδίωμα και τον κατασκευαστικό πολιτισμό του τόπου με σύγχρονα στοιχεία και πρακτικές. Το έργο ‘Εξοχικός κήπος με δωμάτιο στην Κέα’ απέσπασε τη μια από τις δύο ισότιμες διακρίσεις για το ‘Βραβείο Αρχιτεκτονικής ΕΙΑ 2022’ στον διαγωνισμό του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ).

Περισσότερα για το έργο, εδώ!

3. ‘Eulalia’ στη Μαδρίτη από το BURR Studio

Μια πρώην αποθήκη, στο κέντρο της Μαδρίτης, μετατράπηκε σ’ έναν ιδιαίτερο χώρο κατοίκησης από το γραφείο BURR. Στην κατοικία Eulalia ο χώρος λειτουργεί ως ένα ελεύθερο υπόβαθρο εντός του οποίου η εμπειρία κατοίκησης οργανώνεται γύρω από τη συλλογή αντικειμένων των νέων ιδιοκτητών και τις σχέσεις των επιμέρους αντικειμένων μεταξύ τους. Χαρακτηριστικό σημείο της νέας παρέμβασης αποτελεί ο ιδιωτικός χώρος των ενοίκων, που αποτελείται από μικρό χώρο ύπνου και λουτρό τα οποία σχεδιάζονται κατακόρυφα, το ένα πάνω από το άλλο, ως μια ανεξάρτητη νησίδα απομόνωσης που σηματοδοτείται και διαφοροποιείται, από τον υπόλοιπο χώρο, με τη βοήθεια μιας συρόμενης πόρτας, από γαλβανιζέ λαμαρίνα βαμμένη σε ανοιχτή πράσινη απόχρωση, και μιας μεταλλικής κουπαστής σε έντονο κίτρινο χρώμα. Το πρότζεκτ Eulalia αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης σειράς παρεμβάσεων, με τίτλο «Elements for industrial recovery», που αποσκοπεί να λειτουργήσει ως στρατηγικό εργαλείο προστασίας της βιομηχανικής κληρονομιάς της Μαδρίτης.

Περισσότερα για το έργο, εδώ!

4. ‘Dozen doors’ στη Μαδρίτη από τους gon architects

Σε μια συνθήκη στεγαστικής κρίσης για τις μητροπόλεις της Ευρώπης και του κόσμου, το γραφείο Gon Architects προτείνει το πρότζεκτ συλλογικής κατοίκησης ‘Dozen Doors’ ως ‘οικιστική λύση’ για την περίπτωση της Μαδρίτης προσφέροντας στο νέο και δημιουργικό κοινό της πόλης μια εναλλακτική ευκαιρία στέγασης αλλά και οικογενειακής ζωής. Στο ‘Dozen Doors’ πολίτες του κόσμου αλλά και ντόπιοι συναντιούνται για να μοιραστούν όχι μόνο το χώρο του σπιτιού τους και τις υποδομές αυτού αλλά και στιγμές, εμπειρίες, απόψεις και δραστηριότητες. Ένα πρότζεκτ που λειτουργεί ως κοινωνικός πυκνωτής συμβάλλοντας, έτσι, στη συνοχή και την ευημερία της γειτονιάς άρα και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της.

Περισσότερα για το έργο, εδώ!

5. ‘Kaggeboda’ στο Norrtälje της Σουηδίας σε συνεργασία των γραφείων AndrénFogelström & Kolman Boye

Πως μοιάζει μια εξοχική κατοικία που σχεδιάζεται ως ‘μικρό χωριό’; Πως είναι να πρέπει να βγεις έξω από τη κουζίνα του σπιτιού σου για να πας στο μπάνιο ή το καθιστικό; Τα αρχιτεκτονικά γραφεία AndrénFogelström και Kolman Boye σχεδίασαν την παραθεριστική κατοικία Kaggeboda στη σουηδική ύπαιθρο, στα όρια δασικής περιοχής στο Αρχιπέλαγος της Στοκχόλμης, σαν ένα ‘σπίτι σε τρία μέρη’ κατακερματίζοντας το χώρο κατοίκησης σε επιμέρους αυτόνομες αλλά και αλληλοσυνδεόμενες μονάδες. Ο υπαίθριος χώρος, ‘το έξω’, αποκτά ισότιμη σημασία με τον εσωτερικό χώρο, ‘το μέσα’, με την αρχιτεκτονική σύνθεση να σκηνοθετεί και να ορίζει τις ευαίσθητες μεταξύ τους αναλογίες και σχέσεις.

Περισσότερα για το έργο, εδώ!