Ο βρεφονηπιακός σταθμός βρίσκεται στην περιοχή Άνω Πατήσια του Δήμου Αθηναίων. Η αρχιτεκτονική μελέτη προβλέπει διώροφο κτήριο με υπόγειο και δώμα. Το ισόγειο καλύπτει τις ανάγκες των βρεφών, ενώ στον όροφο φιλοξενούνται τα νήπια. Η πρόταση σχεδιάστηκε από το γραφείο Constantine Bouras Studio λαμβάνοντας υπόψη την περίπλοκη γεωμετρία του οικοπέδου και τις ανάγκες ενός βρεφονηπιακού σταθμού, με έμφαση σε ανοιχτούς και φωτεινούς χώρους. Το κεντρικό αίθριο αποτελεί βασικό στοιχείο, διαχωρίζοντας λειτουργικές ενότητες και παρέχοντας οπτική συνέχεια, εξασφαλίζοντας παράλληλα φυσικό φωτισμό και επιπλέον χώρο εκτός κτηρίου. Ο σχεδιασμός επιτρέπει την είσοδο φωτός, ενώ το αίθριο λειτουργεί ως προστατευμένος υπαίθριος χώρος.
-κείμενο από τους δημιουργούς
Αφενός λόγω της μάλλον δυσμενούς γεωμετριας του οικοπέδου και αφετέρου λόγω των κτηριολογικών αναγκών ενός βρεφονηπιακού σταθμού, ο σχεδιασμός του κτηρίου έγινε με σαφή στόχο την δημιουργία ανοιχτών και φωτεινών χώρων που ταυτόχρονα θα εξυπηρετούν τη λειτουργικότητα του προγράμματος του σταθμού. Γι’αυτό το λόγο, κεντρικό στοιχείο του σχεδιασμού αποτελεί το αίθριο, το οποίο διαδραματίζει πολλαπλούς ρόλους: δημιουργεί έναν σαφή προγραμματικό διαχωρισμό στις βασικές ενότητες του κτηρίου [διοικητικές λειτουργίες και χώρους παιδιών], επιτρέποντας όμως ταυτόχρονα, διαμέσου μίας επαλληλίας διαφανειών, την μεταξύ τους οπτική συνέχεια και επικοινωνία, δηλαδή την οπτική ενοποίηση σε όλο το εσωτερικό του κτηρίου, η οποία είναι πολύ σημαντική για την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία του σταθμού. Προφανώς, επιτρέπει την είσοδο φωτός κατακόρυφα, αλλά και οριζόντια, έως το βάθος του κτηρίου, εξαλείφοντας την ύπαρξη σκοτεινών διαδρόμων και χώρων που δεν φωτίζονται με φυσικό φωτισμό. Τέλος, το αίθριο είναι φυτεμένο και προσβάσιμο, αποτελώντας έτσι έναν επιπλέον υπαίθριο χώρο για εκτόνωση, ο οποίος έχει το πλεονέκτημα οτι είναι προστατευμένος από την όχληση του δρόμου. Με άλλα λόγια, το αίθριο ως κεντρικό συνθετικό στοιχείο αποτελεί την διευρισμένη ζώνη [buffer zone] ταυτόχρονης άρθρωσης και διαχωρισμού του χώρου, δίνοντας μια αίσθηση ευρυχωρίας και διαφάνειας σε ένα κατά τ’άλλα στενό οικόπεδο.
Και στους δύο ορόφους, οι διοικητικές λειτουργίες χωροθετούνται προς την λιγότερο πλεονεκτική [λόγω ηλιασμού] πλευρά του οικοπέδου/κτηρίου, ενώ οι χώροι των παιδιών χωροθετούνται προς την εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση, όπου υπάρχει η δυνατότητα πρόσοψης σε δυο πλευρές. Αυτή η συνθήκη όμως χρειάζεται περισσότερη οπτική προστασία από τον δρόμο, γι’αυτό ο χειρισμός της όψης του κτηρίου επί της οδού Ολυμπίων γίνεται με ημιδιαφανές υαλοστάσιο σε ορισμένα σημεία, ώστε να επιτυγχάνεται η οπτική ιδιωτικότητα των χώρων των παιδιών σε σχέση με τον δρόμο. Τα συρόμενα κουφώματα στην όψη του χώρου απασχόλησης στο ισόγειο δίνουν την δυνατότητα ενοποίησής του με τον όμορο ημιυπαίθριο [στεγασμένο] χώρο και επεκτασής του προς αυτόν όταν ο καιρός το επιτρέπει.
Η χωροθέτηση των επιμέρους χώρων στο κτήριο έχει γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να υπάρχει ευέλικτη προγραμματική ροή ανάμεσα σε όμορες λειτουργίες, αλλά και απρόσκοπτη οριζόντια και κατακόρυφη κυκλοφορία μέσα στο κτήριο και ιεράρχιση σε πρωτεύουσες [είσοδος, κατακόρυφες κινήσεις κοκ] και δευτερεύουσες [μεταφορά απλύτων στο υπόγειο κοκ] κινήσεις.
Η θέση του κτηρίου παρέχει την μέγιστη δυνατότητα φωτισμού από την ανατολική-νοτιοανατολική όψη, προσφέροντας στους χώρους φυσικό φωτισμό, ειδικά κατά τις ώρες που το κτήριο θα χρησιμοποιείται. Οι κοινόχρηστοι χώροι, το κλιμακοστάσιο του ισογείου και του ορόφου, οι αίθουσες παραμονής των νηπίων και βρεφών, καθώς και οι χώροι που στεγάζουν τις βοηθητικές λειτουργίες του σταθμού [στην στάθμη του ισογείου και Α΄ ορόφου] θα διαθέτουν πάντα φυσικό φωτισμό και αερισμό, παρέχοντας οικονομία στο κτήριο κατά την λειτουργία του. Σε αυτό εκτός από τον προσανατολισμό, συνεισφέρουν επιπλέον και οι φεγγίτες που υπάρχουν στην οροφή του Α’ ορόφου και φέρνουν επιπλέον φως στους από κάτω χώρους, βελτιώνοντας την ποιότητα του φωτός που εισέρχεται στο χώρο. Ο συνδυασμός του φυσικού φωτισμού με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τα φιλικά στη χρήση υλικά και τα χρώματα που θα επιλεγούν για τους εσωτερικούς χώρους δημιουργούν ένα αρμονικό περιβάλλον για τα παιδιά του βρεφονηπιακού σταθμού.
Όλες οι εικόνες έχουν δημιουργηθεί από το γραφείο ©Constantine Bouras Studio
Στοίχεια έργου
Τίτλος έργου Βρεφονηπιακός σταθμός στα Άνω Πατήσια
Τύπος έργου Αρχιτεκτονική χώρων εκπαίδευσης
Αρχιτεκτονική Constantine Bouras Studio
Τοποθεσία Άνω Πατήσια, Αθήνα
The nursery is located in the Ano Patisia area of the City of Athens. The architectural study foresees a two-story building with a basement and a roof. The ground floor covers the needs of infants, while the first floor accommodates the toddlers. The design, by Constantine Bouras Studio is prioritizing open and bright spaces to meet nursery requirements. The central element is an atrium, serving as a visual and functional hub, providing programmatic separation, natural light, and an additional outdoor space. The building’s orientation maximizes east/southeast light, with strategic placement of administrative functions, semi-transparent glazing for visual privacy, and flexible, well-connected interior spaces enhancing the overall functionality and aesthetics of the nursery.
-text by the authors
Due to the rather unfavorable geometry of the plot on top of the specific building requirements of a nursery, the design of the building was made with the clear aim of creating open and bright spaces that will serve the functionality of the nursery at the same time. For this reason, the central element of the design is the atrium, which plays multiple roles: it creates a clear programmatic separation of the main areas of the building [administrative spaces and children’s spaces], while allowing at the same time, through a succession of transparencies, the visual continuity and communication between these areas – a visual integration throughout the interior of the building, something that is very important for the orderly and safe operation of the nursery. The atrium also allows light to enter vertically, and horizontally as well, until the rear of the building, eliminating the existence of dark corridors and spaces that are not illuminated by natural light. Finally, the atrium, being planted and accessible, constitutes an additional outdoor space for recreation, which has the advantage of being protected from the street noise. In other words, the atrium as a central compositional element constitutes the expanded buffer zone of a simultaneous articulation and separation of the spaces, giving a sense of spaciousness and transparency to an otherwise narrow plot.
On both floors, the administrative functions are placed towards the less advantageous [in relation to the sun orientation] side of the plot/building, while the children’s areas are placed in the exact opposite direction, where there is the possibility of a two-façade exposure. This condition, however, needs more visual protection from the street, which is why the facade of the building on Olympion street is treated with semi-transparent glazing in some areas, in order to achieve the visual privacy of the children’s spaces from the street. The sliding frames of the play area façade on the ground floor allow for the integration with the adjacent outdoor roofed area and for the extension towards it when the weather permits.
The space planning has been done in such a way that there is a flexible programmatic flow between adjacent functions, but also a seamless horizontal and vertical circulation within the building and a hierarchy in primary [entrance, vertical movement etc] and secondary [laundry transportation to the basement etc] circulation.
The location of the building provides the maximum possibility of east/southeast light, offering the spaces natural light, especially during the hours when the building will be in use. The common areas, the staircase of the ground floor and the first floor, the waiting rooms for infants and toddlers, as well as the spaces that host the auxiliary functions of the nursery [at the ground level and the first floor] will always receive natural light and ventilation, saving costs during the building operation. In addition to the building orientation, the skylights on the roof of the first floor also contribute to this and bring additional light to the spaces below, improving the quality of the light entering the space. The combination of natural light with the architectural design, the user-friendly materials and the colors chosen for the interior spaces create a harmonious environment for the children of the nursery school.
All images in curtesy of ©Constantine Bouras Studio
Στοίχεια έργου
Project title Nursery at Ano Patisia
Project type Educational architecture
Architecture Constantine Bouras Studio
Location Ano Patisia, Athens
READ ALSO: Maison Molaire in Geneva | by BUREAU