Reality Check: what’s your own reality? | Psychiatric Hospital of Attica, Dafni, Athens, 09.09 - 17.10.2021 / Curation & concept design by Dr Kostas Prapoglou

text in EN, GR

reality check exhibition curated by Dr Kostas Prapoglou is a story about time, space and human existence unfolding itself at the micro-cosmos of a now abandoned asylum building thinking over notions such as spaceless time, timeless space and the ideological follies of human existence.

-text by Dr Kostas Prapoglou, curator

imagination is the only weapon in the war against reality

—- Lewis Carroll, through the mouth of Cheshire Cat, Alice in Wonderland, 1865

The psychiatric hospital of Dafni is situated on the axis of the ancient Sacred Way connecting Athens with the town of Eleusis (where the processional ceremony of the Eleusian Mysteries used to take place in antiquity) and opposite the sanctuary of Dafnios Apollo, above which the byzantine monastery of Dafni was later erected in the 6th century AD. In an area of high spiritual and mental rebirth since ancient times, the Psychiatric Hospital of Attica in Dafni was built in 1925 as the first State Psychiatric Hospital and has been continuously functioning ever since. The exhibition takes place in one of the larger –now abandoned– buildings of the hospital grounds. Its focus transcends beyond the objective hypostasis of a psychiatric facility.

Eozen Agοpian, Broken into pieces/piece together (2009-2021), installation view, mixed medium with thread, fabric, painted canvas, paper, charcoal
and metallic chair. | photo: Christopher Doulgeris

It gazes further away from ideas of institutional confinement, it overrides mental illness as a medical condition and it surveys the structural constraints and qualities of the mind in relation with space and time.

Εοζέν Αγκοπιάν, Broken into pieces/piece together (2009-2021), λεπτομέρεια, μικτή τεχνική με κλωστή, ύφασμα, κάρβουνο, χαρτί, ύφασμα, επιχρωματισμένος καμβάς και μεταλλική καρέκλα | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Spacelessness (having and understanding no borders or limits) is a term that is further investigated in this exhibition. We also explore how consciousness, language and speech stand against gravity and how oftentimes visual landscapes turn into mindscapes and vice versa. Notions of the inside and outside are also being taken into account.

Lydia Andrioti, In between the day without yesterday and the day after tomorrow (2021), installation view, ceramic with experimental glaze, soil, seeds, plants, insects, sound, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Where is insanity really located? Where do we normally find the real madhouse?

Lydia Andrioti, In between the day without yesterday and the day after tomorrow (2021), λεπτομέρεια, κεραμική με πειραματική υάλωση, χώμα, σπόροι, φυτά, έντομα, ήχος, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

This is not an exhibition about the psychiatric hospital per se; viewers enter the micro-cosmos of an asylum but leave having witnessed what spaceless time and timeless space might mean, filtered through the omnipresence of human consciousness. The hospital is a simple point of embarkation and reality check brings to the fore not only the ideological follies of our existence, but also unpacks and unfolds its meaning layer after layer.

The research for this exhibition began several months before covid-19 became a fundamental part of our lives and the world started experiencing severe lockdowns. The paradoxical synchronisation and timing of the current pandemic situation with the conceptual framework of the show, became an additional vital element in the creative praxis of all participating artists because –amongst other things– they all experienced their own personal restraint and experienced what the inside and the outside could possibly mean on an interpersonal, social, and universal level. Perhaps, for the first time, everyone on this planet went through the very same situation at the same time (a kind of a collective isolation), thus registering a new common intercultural reference. The exhibition concept, consequently, reverberates the oddity of life through the manifestations of our real –unpredictable– and mutual everyday life.

Katerina Apostolidou, The yard (2021), two- channel video with sound [12’], installation view | photo: Christopher Doulgeris

time and space are modes by which we think and not conditions in which we live

—- Albert Einstein

Κατερίνα Αποστολίδου, Η αυλή (2021), δικάναλο βίντεο με ήχο [12’], βίντεο still.

Thirty-four artists have been invited to participate with site-specific and context-responsive works embracing the diversity of their visual (or non-visual) vocabulary through installations, video, soundscapes, sculpture, photography and performance. Each artist is allocated a separate room and viewers are free to navigate themselves within the building, explore and discover their works. Each artist unveils their own perception of reality employing the medium they have been practicing on or started experimenting utilising new materials with which they felt a new connection, and adapted to particular components dictated by the environment of our building. While the works are deeply esoteric as well as personal, they simultaneously touch upon issues we all deal with or usually feel awkward to share in the open. There is a fine line separating sanity from insanity and this is a paramount parameter that all artists attempt to convey here.

Zeina Barakeh, The Garden of Maladies (2021), video with sound [4’ 36’] | photo: Christopher Doulgeris

Reality check is a story that features an array of protagonists; time, space and human existence.

Zeina Barakeh, The Garden of Maladies (2021), βίντεο still, βίντεο με ήχο [4’ 36’’] | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

All three dictate the visual lexicon of the works on view, shaping up convoluted narratives and allowing us to develop our own individual awareness of actuality. These works play a manifold role on a par with our protagonists, merely driven by our impulses, emotions and cognitive attitudinal shifts. There is not a set script and, maybe, this text should not exist at all; everything should really be open to free observation and interpretation by everybody.

Brothers Quay, In Absentia (2000), video with sound [20’], courtesy British Film Institute and the artists | photo: Christopher Doulgeris

time is a measure or an idea, it does not exist.

—Antiphon of Rhamnus (470-410 B.C.), Athenian orator and statesman

Brothers Quay, In Absentia (2000), βίντεο με ήχο, [20’], ευγενική παραχώρηση British Film Institute και των καλλιτεχνών | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

All installations on display are robust mindfields and multi-layered constructs.

Eozen Agopian’s domain is an amalgamation of materials that have undergone a long course of physical effort incorporating reaping, cracking, tearing and cutting. Broken into pieces/piece together (2009-2021) is a visual panorama encapsulating the praxes of connection and disconnection, construction and deconstruction. The vigorous metaphors escaping from every inch of her fabrics and threads are a tribute to the omnipresent negotiations of life and the condition of unabating flux.

The environment of Lydia Andrioti brings a different perspective into everything that we know of. In between the day without yesterday and the day after tomorrow (2021), concentrates elements of our planet and the universe it belongs to within the restraints of a room. Earth from the countryside, sprouted plant seeds and free moving insects co-exist harmoniously with a curious sculpture in the heart of her space. Blowing up the scale of one of her platonic solids, the artist cognises a powerful unity with a metaphysical realm and primordial intelligence. Facets of spirituality and self-awareness dominate here, in tandem with the higher meaning of reconnection, re-awakening and ubiquitous wisdom. In unremitting dialogue with the universe, Andrioti’s work is a conceptual investigation of ‘who we are’ en masse.

Robert Cahen, Juste le temps (1983), video with sound [12’ 40’’] | photo: Christopher Doulgeris

Robert Cahen, Juste le temps (1983), βίντεο με ήχο [12’ 40’’] | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

The yard (2021) by Katerina Apostolidou echoes through the voices of two individuals, closely related to the former Psychiatric Hospital of Corfu for female patients, bygone conditions of institutionalisation. The scrupulously orchestrated sound material disorientates the viewer and generates an obscure ambiance that is also complimented by the visual components of the two reciprocating video channels. Troubling spatial discontinuities on a par with human utopianism, challenge ideas of normality and abnormality, simultaneously suggesting methods of healing and catharsis that lead towards a state of discharge and deinstitutionalisation.

The Garden of Maladies (2021), is Zeina Barakeh’s interpretation on aspects of the anthroposcene and the tropes we have been experiencing disease and global pandemics. Her animation references covid-19 and all subsequent issues related to biowarfare, biosecurity and the channels through which we come up against trauma and the ways we can finally achieve safety and salvation. Redolent of Hieronymus Bosch’s surrealism, Barakeh’s animation was created as an odyssey of contemplation encouraging us to rethink about the reality we live in and reconsider our world, society and environment.

Lydia Dambassina, BORDERLINE DO NOT CROSS (2021), white sheet, curtain, electric fan, white border line, dimensions variable | Photo: Manolis Baboussis.

Λυδία Δαμπασίνα, BORDERLINE DO NOT CROSS (2021), λευκό σεντόνι, κουρτίνα, ηλεκτρικός ανεμιστήρας, λευκή ταινία, διαστάσεις μεταβλητές | Φώτο: Μανώλης Μπαμπούσης.

Ward of the Feral Horses (2014-17) by Orit Ben-Shitrit, enfolds a meditation on movement and madness, which are deciphered as the conduit of force of passion and the politics of being. Receiving her inspiration from philosopher Noah Parker-Sharpsteen, the artist creates a diverse situation, where surrealism and the occult are basic ingredients unfolding a mental exercise to affirm the borderless traits of sanity and insanity. Shitrit’s protagonist is a cyborg undergoing a schizophrenic upheaval. Unable to communicate with his pre-oedipal being, his mind cracks and unleashes an outlandish carnivalesque dance troupe –Jinn– who emerge from his room’s furnishings. Aspects of gender, sexuality and race are constantly emerging and, like an ancient Greek play, we become the witness of the emancipation and disenthralling of the human pneuma.

The film In Absentia (2000) by Brothers Quay is a perpetual journey into the subconscious, propelling our attention towards the multi-faceted planes of consciousness and the fine line between the real and the imaginary. Immersed in a parallel universe, the film’s female character echoes a constantly changing totality, fabricating a surreal domain we are all invited to unite with. Tricking the eye with visual discontinuities, the artists indulge us in a trove of nostalgia, loss and an estranging unveiling of the intellect.

Diohandi, DAFNI 2021 (2021), site-specific installation, in a corridor and four rooms, found objects from the building, colour, wood, sound, light. Sound design: Stefanos Barbalias | photo: Kostas Prapoglou

Διοχάντη, ΔΑΦΝΙ 2021 (2021), site-specific εγκατάσταση σε διάδρομο και τέσσερα δωμάτια, ευρεθέντα αντικείμενα από τον χώρο, χρώμα, ξύλο, ήχος. Ηχητικός σχεδιασμός: Στέφανος Μπαρμπαλιάς | φώτο: Μαρία Μπανάρα

In Juste le temps (1983) by Robert Cahen, an unidentified emotional rhythm permeates timeless space, voiding an endemic sense of undefined anxiety, which unsuspectingly converts into a dreamy realm. Through this film, the artist conjures the quality of the fragility of the moment, which intertwines with the bleak ruins of the self. It recontextualises the viewer’s sense of space and size and forming a deep interpersonal connection.

Emerging through its sheer minimalism, BORDERLINE DO NOT CROSS (2021) by Lydia Dambassina, is both a prayer and a directive; an appeal for regeneration. Bearing dominant auto-biographical references that recall the artist’s studies in psychiatric epidemiology, her installation is an interpersonal statement of weight-lifting and liberation. The printed phrase on the floor tape is a reminder to keep away from the right to be, while the blowing curtain of the wide-open balcony door signifies the path towards unrestricted release and freedom. Focusing on our collective unconsciousness, Dambassina proposes a spatial externalisation as a therapeutic method to unchain our mind from all inequalities and disparities.

Diohandi, DAFNI 2021 (2021), site-specific installation, in a corridor and four rooms, found objects from the building, colour, wood, sound, light. Sound design: Stefanos Barbalias | photo: Christopher Doulgeris

Διοχάντη, ΔΑΦΝΙ 2021 (2021), site-specific εγκατάσταση σε διάδρομο και τέσσερα δωμάτια, ευρεθέντα αντικείμενα από τον χώρο, χρώμα, ξύλο, ήχος. Ηχητικός σχεδιασμός: Στέφανος Μπαρμπαλιάς | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

With her installation, Diohandi brings a transformative experience to the viewer. Expanding on themes involving visual limitations, DAFNI 2021 (2021) is an elegy to the navigational uncertainties of the subconscious. After having studied thoroughly the architecture of the building and its integral spatial elements, the artist devises a psychogenic quest towards the depths of the unknown. Following a route through the long corridor, we are distracted by the abstract soundscape that exceeds us. And although it is unclear whether these are the voices of the past, present or future, the emerging transcendental sphere leads us towards a ghostly pathway that channels the desire to endure and carry on being.

Anaktoron (2021) by Angie Drakopoulos epitomises the ceaseless human need to exist, especially in times of hardship. The visual references of the video and prints on show confine a locus of an inner sanctum. Evocative of Carl Jung’s interpretation of the serpent as the ancestral symbol of healing and hidden libido, the artist creates an environment where nature has its own adjuvant purpose. The interconnectedness of inner architectural spaces with the outer natural world effectuates our utmost covet to repair and reclaim our life.

Diohandi, DAFNI 2021 (2021), site-specific installation, in a corridor and four rooms, found objects from the building, colour, wood, sound, light. Sound design: Stefanos Barbalias | photo: Christopher Doulgeris

Διοχάντη, ΔΑΦΝΙ 2021 (2021), site-specific εγκατάσταση σε διάδρομο και τέσσερα δωμάτια, ευρεθέντα αντικείμενα από τον χώρο, χρώμα, ξύλο, ήχος. Ηχητικός σχεδιασμός: Στέφανος Μπαρμπαλιάς | φώτο: Μαρία Μπανάρα

Whirling into light – an homage to Vico Nahmias (2021) by Efi Fouriki and Lambros Taklis conveys an attempt to reevaluate the limits of our existence. The employment of sound, motion, water, light and darkness signifies our understanding of timelessness and atemporality emerging through an immersive situation. This is where the present inevitably turns into a subjective value in connection with neural mechanisms of time perception. Inspired by the meditational practices, mindfulness techniques and inward dimension of Sufism, the two artists unlock the condition of self-captivity and create a new substitutional reality of a placeless place.

The photographic installation Exercises in Speaking Out, vol. 3 (Flowers) (2021) by Aikaterini Gegisian, is a journey through the artist’s vast archive of 90s Greek magazines aiming at questioning the aesthetisation of experience as a form of a conscious or subconscious narrative. Unbound by instructions and directives, the viewer dives into a visual adventure, where colours and their chemical reactions dictate the ways we see them and therefore the way we comprehend and reimagine reality through emotion, cognition and logic.

Angie Drakopoulos, Anaktoron (2021), video [6’ 20’’], video still.

Άντζη Δρακόπουλος, Ανάκτορον (2021), βίντεο [6’ 20’’] και εκτυπώσεις 33 x 48 εκ. | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Α fragmented glacier in my room observing a still life – ‘homage to climate change’ (2021) by Yorgos Giotsas registers the phenomenon of climate change as a point of embarkation reacting to esoteric crisis and transition. Escaping from the subjective meaning of time and space, the artist generates a new domain, where iceberg fragments are seen as a simulation of a natural event strangely taking place within a controlled environment. Also containing pieces of still life, his habitat implies the diverse states of mind, where paranoia and sanity usually co-exist. This is the artist’s refuge, an examination chamber where certain ‘weather’ conditions are being scrutinised and parallelised with our perplexing cosmos, uttering textures of pseudo humanism and entropy.

The title of Irini Gonou’s installation borrows a verse from The Tawasin, a poem by Mansur Al-Hallaj, a 10th century Persian poet, mystic and teacher of Sufism. Illusion with you has no illusion (2021) explores the timeless metamorphosis of the self, the annihilation of the ego and the dialectics of spiritual freedom. Imbued with an abundant lyricism as well as unfeigned romanticism, the artist’s works pronounce the intensified inwardness and the ethereal hypostasis of the human energy and aura.

Efi Fouriki (artist) and Lambros Taklis (composer/sound artist). Whirling into light – an homage to Vico Nahmias (2021), detail, sound, light, water, mirror, fabric, metal, dimensions variable | photo: Kostas Prapoglou

Έφη Φουρίκη (εικαστικός) και Λάμπρος Τακλής (συνθέτης/sound artist), Whirling into light – an homage to Vico Nahmias (2021), ήχος, φως, σκεύος με νερό, καθρέφτης, ύφασμα, μέταλλο, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

In full bloom (2021), a video by Zoe Hatziyannaki reacts to those remnants on the building’s wall surfaces that once used to bring to the previous inhabitants an artificial sense of outside inside. Stickers of flowers, birds and insects come back to life and become part of a new reality blurring the boundaries between fact and the imaginary, the real and virtual. Incorporating a dash of impossibility in her narrative, the artist denotes the healing effects of nature on the human psyche and the potency to recalibrate from self-conflict to self-healing.

Reciprocal Synchrony (2021) by Daniel Hill is the perfect device to reveal the ability of natural world to reset itself, involving in this process every single part of it, including humans. Through a soundscape of cicadas, which entails fluctuations of specific oscillations and rhythmic patterns that are, bizarrely, within the range of the human heartbeat as well as our brainwaves, the artist engenders a remarkable sonic experience. The sporadic synchronisation of all cicadas is employed as a metaphor for symbiosis pointing at the wider picture of alignment, unification and agreement between the natural and the human worlds.

Aikaterini Gegisian, Exercises in Speaking Out, vol. 3 (Flowers) (2021), detail, photographic installation, found material, inject prints, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Αικατερίνη Γεγησιάν, Exercises in Speaking Out, vol. 3 (Flowers) (2021), φωτογραφική εγκατάσταση, ευρεθέντα υλικά, τυπώματα inject, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Vessel (2021) by Marion Inglessi features a constellation of ambiguous objects, an archive of unknown artefacts. Taking into account the ample ancient past of the hospital area and juxtaposing it against its current status, where the Sacred Way has been turned into a busy avenue with heavy traffic, the artist converts these two moments of time into hybrid specimens of an undefined civilisation. Carriers of memory and untold dreams, her entities are puzzling vessels of displacement; an equivocal interpretation of the erosion of memory and identity.

Elina Ioannou’s Aestivation (Composition with Stone Skins, Swimming Fin and Column) (2021), is a cabinet of curiosities containing a bricolage of handmade fossilised-looking objects. Resembling organisms in a peculiar state of hibernation and co-existing with remnants of an unidentified moment in time, the installation is an unorthodox scene in limbo. Suspending the meaning of time with her debris that seem to defy gravitational laws, the artist mediates her conception of timeless existence under the lens of an unending search for optimal balance.

Yorgos Giotsas, Α fragmented glacier in my room observing a still life – ‘homage to climate change’ (2021), detail, white cement, lime, plaster paper, Styrofoam, soil, dry leaves, wood, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Γιώργος Γιώτσας, Ένα σπασμένο παγόβουνο στο δωμάτιο μου παρατηρεί μια νεκρή φύση – «φόρος τιμής στην κλιματική αλλαγή» (2021), λευκό τσιμέντο, ασβέστης, γύψος, χαρτί, φελιζόλ, χώμα, ξερά φύλλα, ξύλο, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Vassilis Karouk with his installation Tamarack (2021) expands on themes involving the role and the evolution of consciousness and cognition, and the ways we are programmed to integrate multiple pieces of quotidian data across space and time. Activated by unconscious stimuli, such functions may be initiated automatically whereas at the same time they can all be the result of a controlled socio-political and cultural infrastructure. Imbued with a caustic approach, the artist reminds us of the boundless and utopian traits of consciousness ruptured by chaotic transfigurations, and prompts us to re-examine and re-discover it afresh.

Renee Magnanti with Crossroads (2021) speaks about the intertemporal importance of art throughout the centuries and the multifaceted ways this has been the conduit of expression. Focusing on the role of women as creators utilising multitudinous mediums, the artist addresses emotion and diverse cultural identity as they are both expressed through the idea of opposites and connectivity, enhancing the ever-lasting contribution to society within a context of spaceless time.

Irini Gonou, Illusion with you has no illusion (2021), cotton fabric, reed, string, ink, 110 x 80cm and 170 x 80cm | photo: Christopher Doulgeris

Ειρήνη Γκόνου, Illusion with you has no illusion (2021), λεπτομέρεια, βαμβακερό ύφασμα, καλάμια, κορδόνι, μελάνι, 110 x 80εκ και 170 x 80εκ. | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Despina Meimaroglou’s Terrestrial limitations (2021) articulates the artist’s self-containment experience within the boundaries of her own home. Inspired by Marcel Duchmap’s Étant donnés, Meimaroglou creates a room within a room caging herself and disorientating the viewer while, at the same time, making a sarcastic remark over tourist operators’ holiday banners. Allowing visual access onto a single further opening through a hole on a wall, we suddenly see a distorted image of the artist herself at a distance, playing hide and seek with us. With light and its reflections at constant play and in dialogue with layers of shadow and darkness, the installation accentuates our constant battle with time and our unpredictable relationship with it.

When I love you… (2021) by Vana Ntatsouli, surfaces as a convoluted construct of the unconscious. The enigmatic and otherworldly beauty of her installation expatriates viewers into a dreamlike territory, which lies on the crossroads of realism and the unnatural, establishing a concealed sub-universe. The illusive water feature –an extravagant fountain of life bursting of colour– stands as a beacon of hope and optimism, evoking a multifactorial emotional fluidity that elucidates the disparate elasticity of time. Viewers are welcome to stay here and engage in an elevating crossing towards new fields of knowledge and consciousness.

Zoe Hatziyannaki, In full bloom (2021), video with sound [54’’], video still.

Ζωή Χατζηγιαννάκη, Σε πλήρη άνθιση (2021), βίντεο με ήχο [54’’], βίντεο still.

A river apart (2021) by Bill Pangburn traverses across notions of physical materiality and visual materialisation encompassing a synthesis of dislocated time and space. The characteristics of a disembodying environment are reverberated by emphasising on the noetic flow that pervades the trajectory of heterogeneous and divergent mindscapes and the elusive quality of memory.

Influenced by the works of philosopher Henri Bergson, Eleni Panouklia initiates a methodology of archiving mnemonic traces, reflecting the apperception of the space that surrounds us and its impact on the psyche. Departing from snippets of nutriment such as seeds and fruit stone, Archiving attempts or the first melon I stole (2021), is an endeavour to explore and absorb the outside world by recording and cataloguing recurring habitual tendencies in order to search further and decode oneself. For the artist, life is a continuous and uninterrupted creative impulse that projects itself into the infinite and the subjective experience of time.

Daniel Hill, Reciprocal Synchrony (2021), field recordings of cicadas, wooden boxes, speakers, electronics, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Daniel Hill, Reciprocal Synchrony (2021), ηχογραφήσεις τζιτζικιών, ξύλινα κυτία, ηχεία, ηλεκτρονική εγκατάσταση, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Vivi Perysinaki’s I come anew (2021) reminisces the allegorical mechanism of rebirth. Her cocoon-like formations resemble stages beyond our mortal desperation and become advanced self-portraits of life. They are incubators of a metamorphosed interiority, narrating a sublime cycle of oneself as an interminable evolving entity. In a world increasingly divorced from our physical landscape, the installation alludes to an alternative stratum of being, where the human body may be controlled as a time-ship and converted into a new upgraded force.

Ada Petranaki’s Open Line (2021) transpires as a monumental manifestation of the journey of the soul and the hauntological textures (according to Jacques Derrida) of displacement whether this expands unlimitedly and unconditionally on a corporeal as well as a noetic sphere. The installation proposes an exodus towards the infinite as soon as viewers enter the exhibition world. It transmits an uncanny sense of utopianism and a post- vision of nowness through the confluence of time-dilation and inner crossing.

Marion Inglessi, Vessel (2021), stoneware clay, terra sigillata, 0.45 x 2.00 x 2.00m. | photo: Christopher Doulgeris

Μάριον Ιγγλέση, Σκεύος, (2021), λεπτομέρεια, πηλός stoneware, terra sigillata, 0.45 x 2.00 x 2.00 μ. | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Echoes of Transformation (2021) by Belle Shafir envisions multiple layers of corporeality resounding the labyrinthine course of transformation. Her installation with horsehair (a distant yet sturdy memory from her childhood years) in line with the performative character of her work, survey and illustrate the idea of transfiguration through a deep process of re-embodiment of the human body. For Shafir, a new life with its spiritual development is always applied as a metaphor of who we really are and what we could potentially become.

Dimitra Skandali’s small dazzled nothings (2021) (a title borrowed by a verse of Greek poet Tassos Livaditis), is a multi-dimensional field of myriads of dry flowers and plant parts, all painstakingly woven together, creating a new lyrical landscape. Expanding over the vertical and horizontal interior surfaces of the space, the installation enacts as a new organism progressively invading the remnants of a previous life-form. It vocalises the momentary fragility and perishability of our presence on a par with that of nature’s as devastated wildfires in Greece and other parts of the planet have recently proven, while it contemporaneously symbolises the eternal and indestructible interconnectivity between natural environment and ourselves.

Elina Ioannou, Aestivation (Composition with Stone Skins, Swimming Fin and Column) (2021), calcarenite stone, prickly pear cacti, shells of land snails, thymus vulgaris bush, wall repair paste and acrylic paint, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Ελίνα Ιωάννου, Aestivation (Composition with Stone Skins, Swimming Fin and Column) (2021), λεπτομέρεια, ασβεστιτικός ψαμμίτης, κάκτοι φραγκοσυκιάς, κελύφη χερσαίων σαλιγκαριών, θάμνος θυμαριού, επίχρισμα τοιχοποιίας, ακρυλική μπογιά, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

The video installation by Marianne Strapatsakis & Tania Tsiridou embraces the innate tendency to seek affiliations with our surrounding living systems and other forms of life. Its title, Fragile Wondering (2021) resonates with our urge to reconnect with nature and succeed in re-establishing an equilibrium. Engaging advanced technological methods, the interactive video installation becomes unique with every viewer as it traces, reacts and responds to different movements within the room. Recontextualising the sense of size and space, and spawning a sense of biophilia[1], the work attempts to negate contemporary cacotopias and reset our senses with a polymorphous choreography of nature itself.

Borrowed by a poem of Emily Dickinson, Nikos Tranos’ installation titled Hope is the thing with feathers That perches in the soul (2021), comprises an accumulation of human-like figures. Malformed, misshapen, deformed and distorted, the grotesque looking beings are representations of our mortal life. Portraying our vices and our ethical dilemmas, Tranos confesses his fears and anxieties on the future of humanity. Traversing across visions of evolution, sexuality, gender fluidity and the battle of the subconscious, the work poses questions about the world and our relation to it under the prism of post-humanism and the frailty of the void. The artist’s poignant figures become a tool for viewing and experiencing futurity casting upon the present we think we live in.

Vassilis Karouk, Tamarack (2021), mixed media on linen, clay, wood, radio, sound, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Βασίλης Καρούκ, Tamarack (2021), λεπτομέρεια, μικτή τεχνική σε κάμποτο, πηλός, ξύλο, ραδιόφωνο, ήχος, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Bαdtime stories (2021) by Marios Voutsinas divulges to the greatest extent our relationship with time, and how oftentimes this can be an utterly subjective situation. Distilled with a dry sense of humour, the installation is a conglomeration of uncountable wrist watches, meticulously woven into the metallic mesh of a bed mattress, all showing a different time. While we are challenged by the profound number of the collected items, we concurrently sense the awkwardness of timelessness, especially when we experience it during our sleep, where time, space and other subsequent impediments are expanded and annulled.

Eleni Zouni’s Inner Source (2021) is a tide of feelings and ardour, confronting us with countless symbolical and allegorical glyphs and scripture fragments that escape from her suspended limpid surfaces, and bursting onto the walls of her room. Viewers are allowed to step inside and delve into a different world –the artist’s own–, where meditation, spirituality, mysticism and mental (dis)orientation collide together. Zouni’s work is energised by the pervasive tension between bodily sensibility, spiritual well-being and detox of the mind.

1 biophilia is a term coined by Harvard naturalist, biologist and writer Dr Edward O. Wilson suggesting that humans possess an innate tendency to seek connections with nature and other forms of life.

Renee Magnanti, Crossroads (2021), paper weaving with metallic yarn and hand coloured intaglio prints, intaglio prints on vintage and hand embellished linen or cotton napkins and handkerchiefs, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Renee Magnanti, Crossroads (2021), λεπτομέρεια, χάρτινη ύφανση με μεταλλικό νήμα και βαθυτυπίες χρωματισμένες στο χέρι, χειροποίητες βαθυτυπίες σε παλιό ύφασμα ή βαμβακερές πετσέτες και μαντήλια, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

The true value of a human being can be found in the degree to which he has attained liberation from the self.

—- Albert Einstein

Despina Meimaroglou, Terrestrial limitations (2021), installation detail, image printed on textile, wood, LED light, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Επίγειοι περιορισμοί (2021), εκτύπωση σε ύφασμα, ξύλο, LED φωτισμός, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Facts & Credits
Project title Reality Check
Typology  Art, Exhibition, Art exhibition
Location  Psychiatric Hospital of Attica, Dafni, Athens
Duration  09.09.2021 – 17.10.2021
Visiting hours  Thursday – Friday – Saturday – Sunday 15.00 – 20.00
Curation & concept design  Dr Kostas Prapoglou / artefact athens
Participating artists  Eozen Agopian, Lydia Andrioti, Katerina Apostolidou, Zeina Barakeh, Orit Ben-Shitrit, Brothers Quay, Robert Cahen, Lydia Dambassina, Diohandi, Angie Drakopoulos, Efi Fouriki, Aikaterini Gegisian, Yorgos Giotsas, Irini Gonou, Zoe Hatziyannaki, Daniel Hill, Marion Inglessi, Elina Ioannou, Vassilis Karouk, Renee Magnanti, Despina Meimaroglou, Vana Ntatsouli, Bill Pangburn, Eleni Panouklia, Vivi Perysinaki, Ada Petranaki, Belle Shafir, Dimitra Skandali, Marianne Strapatsakis, Lambros Taklis, Nikos Tranos, Tania Tsiridou, Marios Voutsinas, Eleni Zouni.



Η έκθεση reality check, σε επιμέλεια και σχεδιασμό του δρ Κώστα Πράπογλου, οργανώνεται ως μια αφήγηση για το χώρο, το χρόνο και την ανθρώπινη ύπαρξη, που ξεδιπλώνεται στο εγκαταλελειμμένο κτήριο ενός ψυχιατρικού ασύλου εγείροντας ερωτήματα γύρω από έννοιες όπως ο άτοπος χρόνος, ο άχρονος τόπος και οι ιδεολογικοί παραλογισμοί της ύπαρξης.

-κείμενο δρ Κώστας Πράπογλου

Η φαντασία είναι το μοναδικό όπλο στον πόλεμο ενάντια στην πραγματικότητα

—- Lewis Carroll, δια στόματος γάτου Cheshire, Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, 1865

Το ψυχιατρικό νοσοκομείο του Δαφνίου τοποθετείται στον άξονα της αρχαίας Ιεράς Οδού που ενώνει την Αθήνα με την Ελευσίνα (το δρόμο αυτό διέσχιζε η τελετουργική πομπή των Ελευσίνιων Μυστηρίων κατά την αρχαιότητα) και ακριβώς απέναντι από το ιερό του Δάφνιου Απόλλωνα πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε τον 6ο αιώνα μ.Χ. η βυζαντινή Μονή Δαφνίου. Σε αυτόν τον τόπο ύψιστης πνευματικότητας και νοητικής αναγέννησης κατά τα αρχαία χρόνια, το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής στο Δαφνί χτίστηκε το 1925 ως το πρώτο κρατικό ψυχιατρικό νοσοκομείο και λειτουργεί αδιάκοπα μέχρι σήμερα. Η έκθεση λαμβάνει χώρα σε ένα από τα μεγαλύτερα –σήμερα εγκαταλελειμμένα– κτίρια της περιοχής του νοσοκομείου και εστιάζει πέρα από την αντικειμενική υπόσταση μιας δομής ψυχιατρείου.

Vana Ntatsouli, When I love you… (2021), wool, fur, plastic, wire, glasswool, paper, glue, latex, motor, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Στρέφει το βλέμμα μας μακριά από νοήματα θεσμικού εγκλεισμού, αναιρεί και παρακάμπτει τη διανοητική διαταραχή ως ιατρική πάθηση και ερευνά τους δομικούς περιορισμούς και τα χαρακτηριστικά του νου σε σχέση με τον χώρο και τον χρόνο.

Βάνα Ντατσούλη, Όταν σε αγαπώ… (2021), λεπτομέρεια, μαλλί, γούνα, πλαστικό, σύρμα, υαλοβάμβακας, χαρτί, κόλλα, λάτεξ, μοτέρ, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Η ατοπικότητα (το να μην αντιλαμβάνεται κανείς σύνορα και όρια) είναι ένας όρος που διερευνάται περαιτέρω σε αυτήν την έκθεση. Επίσης, εξετάζουμε πώς η συνείδηση, η γλώσσα και ο λόγος αντιστέκονται στη βαρύτητα και πώς, αρκετά συχνά, πραγματικά οπτικά τοπία μετατρέπονται σε νοητικά πεδία και αντίστροφα. Νοήματα του μέσα και του έξω λαμβάνονται επίσης υπόψη.

Bill Pangburn, A River Apart (2021), relief prints, linoleum cuts and woodcuts on Asian paper, oil- based ink, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Πού βρίσκεται η τρέλα στα αλήθεια; Πού συνήθως εντοπίζουμε το πραγματικό φρενοκομείο;

Bill Pangburn, A River Apart (2021), λεπτομέρεια, ανάγλυφες εκτυπώσεις, μουσαμάς και ξυλογραφίες σε Ασιατικό χαρτί, μελάνι με λάδι, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Αυτή δεν είναι μία έκθεση για το ψυχιατρείο per se. Οι θεατές εισέρχονται στον μικρόκοσμο ενός ασύλου αλλά φεύγουν έχοντας γίνει μάρτυρες του τι θα μπορούσε να σημαίνει άτοπος χρόνος και άχρονος τόπος, υπό το φίλτρο της πανταχού παρούσας ανθρώπινης συνείδησης. Το νοσοκομείο αποτελεί πλέον ένα απλό σημείο εκκίνησης και η έκθεση reality check φέρνει στο προσκήνιο όχι μόνο τους ιδεολογικούς παραλογισμούς της ύπαρξής μας αλλά επίσης ξετυλίγει και αναλύει τη σημασία της διαδοχικά, στρώμα- στρώμα.

Η έρευνα της έκθεσης άρχισε να πραγματοποιείται αρκετούς μήνες πριν ο covid-19 γίνει μέρος της ζωής μας και προτού ο πλανήτης ξεκινήσει να βιώνει σκληρά lockdowns. Ο παράδοξος συγχρονισμός και η συγκυρία της τρέχουσας συνθήκης της πανδημίας με το παρόν εννοιολογικό πλαίσιο, αποτέλεσαν ένα επιπλέον ζωτικό στοιχείο στη δημιουργική πράξη όλων των συμμετεχόντων καλλιτεχνών καθότι –μεταξύ άλλων– βίωσαν όλοι ανεξαιρέτως τον δικό τους προσωπικό εγκλεισμό και διαχειρίστηκαν το τι μπορεί να σημαίνει για τον καθένα το μέσα και το έξω σε προσωπικό, διαπροσωπικό, κοινωνικό, και παγκόσμιο επίπεδο. Ίσως για πρώτη φορά, όλοι σε αυτόν τον πλανήτη έζησαν την ίδια συνθήκη ταυτόχρονα (μια συλλογική απομόνωση), αποκτώντας έτσι μια νέα διαπολιτισμική κοινή αναφορά. Το εννοιολογικό πλαίσιο της έκθεσης λοιπόν αντηχεί την παραδοξότητα της ζωής μέσα από τις εκφάνσεις της πραγματικής –απρόβλεπτης πλέον– και κοινής καθημερινότητάς μας.

Eleni Panouklia, Archiving attempts or the first melon I stole (2021), organic material, kapok, silicone, graphite, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Τριάντα τέσσερις καλλιτέχνες έχουν κληθεί να συμμετάσχουν με έργα που ανταποκρίνονται στον χώρο (site- specific) και στον εννοιολογικό άξονα της έκθεσης (context-responsive) δημιουργώντας με το ποικιλόμορφο οπτικό (ή μη) λεξιλόγιό τους εγκαταστάσεις, βίντεο, γλυπτά, ηχοτοπία, φωτογραφία και επιτελεστικές δράσεις (performances). Ένας ξεχωριστός χώρος αναλογεί σε κάθε καλλιτέχνη και οι θεατές είναι ελεύθεροι να περιηγηθούν μέσα στο κτίριο, να ερευνήσουν και να ανακαλύψουν τα έργα τους. Κάθε καλλιτέχνης αποκαλύπτει τη δική του αντίληψη για την πραγματικότητα χρησιμοποιώντας το μέσο με το οποίο συνήθως δουλεύει ή άρχισε να πειραματίζεται, στρατολογώντας νέα υλικά με τα οποία αισθάνθηκε μια νέα σύνδεση προσαρμόζοντάς τα σε συγκεκριμένα στοιχεία που υπαγορεύονται από το περιβάλλον του κτιρίου μας.

Ενώ τα έργα είναι βαθιά εσωτερικά καθώς και προσωπικά, ταυτόχρονα αγγίζουν θέματα που όλοι αντιμετωπίζουμε ή συνήθως αισθανόμαστε άβολα να μοιραστούμε ανοιχτά. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή που διαχωρίζει τη λογική από την παραφροσύνη και αυτή είναι μια υψίστης σημασίας παράμετρος την οποία όλοι οι καλλιτέχνες προσπαθούν εδώ να διαχειριστούν.

Ελένη Πανουκλιά, Απόπειρες ταξινόμησης ή το πρώτο πεπόνι που έκλεψα (2021), oργανική ύλη, τζίβα, θερμόκολλα, γραφίτης, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Κώστας Πράπογλου

Η έκθεση reality check είναι μια ιστορία που περιλαμβάνει μια σειρά από πρωταγωνιστές, τον χρόνο, τον χώρο και την ανθρώπινη ύπαρξη. Και οι τρεις υπαγορεύουν το οπτικό λεξικό των έργων, διαμορφώνοντας περίπλοκες αφηγήσεις και επιτρέποντάς μας να αναπτύξουμε τη δική μας ατομική επίγνωση της πραγματικότητας. Αυτά τα έργα παίζουν έναν πολλαπλό ρόλο στο ίδιο επίπεδο με τους πρωταγωνιστές μας, αμιγώς καθοδηγούμενοι από τις παρορμήσεις, τα συναισθήματα και τις γνωστικές συμπεριφορικές μετατοπίσεις. Δεν υπάρχει προκαθορισμένο σενάριο και, ίσως, αυτό το κείμενο δεν έπρεπε καν να υπάρχει. Στην πραγματικότητα όλα θα πρέπει να είναι ανοιχτά για ελεύθερη παρατήρηση και ερμηνεία από όλους.

Eleni Panouklia, Archiving attempts or the first melon I stole (2021), organic material, kapok, silicone, graphite, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

νόημα ἤ μέτρον τόν χρόνον, οὐχ ὑπόστασιν

(ο χρόνος είναι επινόηση ή τρόπος μέτρησης, και δεν υπάρχει πραγματικά) —Αντιφών ο Ραμνούσιος (470-410 π.Χ.), Αθηναίος πολιτικός

Όλες οι εγκαταστάσεις τις έκθεσης είναι ισχυρά νοητικά πεδία και πολυεπίπεδα δομικά στοιχεία.

Ο τόπος της Εοζέν Αγκοπιάν είναι ένα αμάλγαμα υλικών που έχουν υποστεί μία μακρά πορεία σωματικής προσπάθειας η οποία περιλαμβάνει την συλλογή, το σπάσιμο, το σχίσιμο και την κοπή. Η εγκατάσταση Broken into pieces/piece together (2009-2021) είναι ένα οπτικό πανόραμα που συμπυκνώνει πράξεις σύνδεσης και αποσύνδεσης, κατασκευής και αποδόμησης. Οι σθεναρές μεταφορές που δραπετεύουν από κάθε σπιθαμή των υφασμάτων και των νημάτων της είναι ένας φόρος τιμής στις πανταχού διαπραγματεύσεις της ζωής και στην κατάσταση της αδιάπτωτης ροής.

Το περιβάλλον της Λυδίας Ανδριώτη φέρνει μια διαφορετική προοπτική σε όλα όσα γνωρίζουμε. Το In between the day without yesterday and the day after tomorrow (2021), συγκεντρώνει στοιχεία του πλανήτη μας και του σύμπαντος στο οποίο αυτός ανήκει εντός των περιορισμών ενός δωματίου. Χώμα από την ύπαιθρο, σπόροι που βλασταίνουν και έντομα, συνυπάρχουν αρμονικά με ένα απόκοσμο γλυπτό στην καρδιά του χώρου. Αυξάνοντας την κλίμακα ενός από τα πλατωνικά στερεά της, η καλλιτέχνιδα υπογραμμίζει την ύπαρξη μιας ισχυρής ενότητας με τη μεταφυσική σφαίρα και την αρχέγονη νοημοσύνη. Πτυχές πνευματικότητας και αυτογνωσίας κυριαρχούν εδώ, σε συνδυασμό με την ανώτερη έννοια της επανασύνδεσης, της αφύπνισης και της πανταχού παρούσας σοφίας. Σε έναν αέναο διάλογο με το σύμπαν, το έργο της Ανδριώτη εισάγει μια εννοιολογική έρευνα για το «ποιοι είμαστε» στην ολότητά μας.

Vivi Perysinaki, I come anew (2021), chicken wire, cable ties, wire, acrylic fibre tops, dimensions variable | photo: Kostas Prapoglou

Βιβή Περυσινάκη, I come anew (2021), κοτετσόσυρμα, δεματικά, σύρμα, ακρυλικό φυτίλι, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Κώστας Πράπογλου

Η αυλή (2021) της Κατερίνας Αποστολίδου αντηχεί μέσα από τις φωνές δύο ατόμων, στενά συνδεδεμένων με το πρώην Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας θηλέων ασθενών, παρελθοντικές συνθήκες ιδρυματοποίησης. Το σχολαστικά ενορχηστρωμένο ηχητικό υλικό αποπροσανατολίζει τον θεατή και συνθέτει μια σκοτεινή ατμόσφαιρα που επίσης συμπληρώνεται από τα οπτικά στοιχεία των δύο αλληλοεπιδρώντων βιντεοπροβολών. Διαταραγμένες χωρικές ασυνέχειες σε παραλληλία με τον ανθρώπινο ουτοπισμό, αμφισβητούν ιδέες κανονικότητας και ανωμαλίας, προτείνοντας ταυτόχρονα μεθόδους επούλωσης και κάθαρσης που οδηγούν σε μία κατάσταση απελευθέρωσης και αποϊδρυματοποίησης.

To βίντεο The Garden of Maladies (2021) αποτελεί μία ερμηνεία της Zeina Barakeh σχετικά με πτυχές του ανθρωπόκαινου[1] και τους τρόπους που βιώνουμε ασθένειες και παγκόσμιες πανδημίες. Το animation της αναφέρεται στον covid-19 και σε όλα τα συσχετιζόμενα ζητήματα που συνδέονται με τον βιολογικό πόλεμο (biowarfare), τη βιοασφάλεια (biosecurity) και τα κανάλια μέσω των οποίων ερχόμαστε αντιμέτωποι με το τραύμα και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε επιτέλους να επιτύχουμε ασφάλεια και σωτηρία. Θυμίζοντάς μας τον σουρεαλισμό του Ιερώνυμου Μπος, το animation της Barakeh δημιουργήθηκε ως μία οδύσσεια περισυλλογής που μας ενθαρρύνει να ξανασκεφτούμε την πραγματικότητα στην οποία ζούμε και να επανεξετάσουμε τον κόσμο, την κοινωνία και το περιβάλλον μας.

Ada Petranaki, Open Line (2021), sections of rail, fishplates, sleepers, connection bonds and ballast, sound, dimensions variable. All materials courtesy of the Hellenic Railways Organisation (OSE) | photo: Christopher Doulgeris

Άντα Πετρανάκη, Open Line (2021), τμήματα σιδηροτροχιάς, αμφιδέτες, στρωτήρες, βίδες σύνδεσης και έρμα, ήχος, διαστάσεις μεταβλητές. Διάθεση υλικών από τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε. (ΟΣΕ) | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Το έργο Badtime stories (2021) του Μάριου Βουτσινά αποκαλύπτει στο μέγιστο βαθμό τη σχέση μας με το χρόνο και πόσο συχνά αυτή μπορεί να είναι μια εντελώς υποκειμενική κατάσταση. Εμποτισμένη με φλεγματικό χιούμορ, η εγκατάσταση είναι μια συσσώρευση αμέτρητων ρολογιών χειρός, σχολαστικά υφασμένα στο μεταλλικό πλέγμα ενός στρώματος κρεβατιού, δείχνοντας όλα διαφορετική ώρα. Και ενώ μας προκαλεί ο ασύλληπτος αριθμός των συλλεχθέντων αντικειμένων, διαισθανόμαστε ταυτόχρονα την αμηχανία της αχρονικότητας, ειδικά όταν την βιώνουμε κατά τη διάρκεια του ύπνου μας, όπου ο χρόνος, ο χώρος και άλλα επακόλουθα εμπόδια διαστέλλονται και εκμηδενίζονται.

To μικρού μήκους φιλμ In Absentia (2000) των Brothers Quay είναι ένα αέναο ταξίδι στο υποσυνείδητο, ωθώντας την προσοχή μας προς τα πολυδιάστατα επίπεδα συνείδησης και τη λεπτή γραμμή μεταξύ του πραγματικού και του φαντασιακού. Βυθισμένη σε ένα παράλληλο σύμπαν, ο γυναικείος χαρακτήρας της ταινίας απηχεί μια διαρκώς μεταβαλλόμενη ολότητα, κατασκευάζοντας ένα σουρεαλιστικό περιβάλλον στο οποίο καλούμαστε όλοι να γίνουμε μέρος και κοινωνοί του. Ξεγελώντας το μάτι με οπτικές ασυνέχειες, οι καλλιτέχνες, μας καταφέρνουν να υποκύπτουμε σε μια συνθήκη νοσταλγίας, απώλειας και αποξενωτικής αποκάλυψης της νοημοσύνης.

Belle Shafir, Echoes of Transformation (2021), horsehair, dimensions variable, video [9’ 18’’] | photo: Kostas Prapoglou

Belle Shafir, Echoes of Transformation (2021), λεπτομέρεια, τρίχες αλόγου, διαστάσεις μεταβλητές, βίντεο [9’ 18’’] | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Belle Shafir, Echoes of Transformation (2021), performance detail, horsehair, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Στο Juste le temps (1983) του Robert Cahen, ένας άγνωστος συναισθηματικός ρυθμός διαπερνά τον άχρονο χώρο, ακυρώνοντας μια ενδημική αίσθηση απροσδιόριστης ανησυχίας, η οποία ανυποψίαστα μετατρέπεται σε μια ονειρική κατάσταση. Μέσα από αυτό το φιλμ, ο καλλιτέχνης ανακαλεί την ποιότητα της ευθραυστότητας της στιγμής, η οποία είναι αλληλένδετη με τα ερείπια του εαυτού. Επαναπροσδιορίζει την αίσθηση που έχει ο θεατής για τον χώρο και το μέγεθός του και ανασυγκροτεί μια βαθιά διαπροσωπική σύνδεση.

Η φωτογραφική εγκατάσταση Exercises in Speaking Out, vol. 3 (Flowers) (2021) της Αικατερίνης Γεγησιάν είναι ένα ταξίδι μέσα από το τεράστιο αρχείο της των ελληνικών περιοδικών της δεκαετίας του ’90 με σκοπό την αμφισβήτηση της τάσης για αισθητικοποίηση της εμπειρίας ως μορφή συνειδητής ή υποσυνείδητης αφήγησης. Χωρίς κανόνες και οδηγίες, ο θεατής κάνει βουτιά σε μια οπτική περιπέτεια, όπου τα χρώματα και οι χημικές αντιδράσεις τους υπαγορεύουν τους τρόπους που τα βλέπουμε και, ως εκ τούτου, τον τρόπο που κατανοούμε και επαναπροσδιορίζουμε την πραγματικότητα μέσα από το συναίσθημα, τις γνωστικές λειτουργίες και τη λογική.

Orit Ben-Shitrit, Ward of the Feral Horses (2014-17), video with sound [19’ 24’’], video still, commissioned by: Experimental Media and Performing Arts Center (EMPAC) RPI, Troy, NY.

Orit Ben-Shitrit, Ward of the Feral Horses (2014-17), βίντεο με ήχο [19’ 24’’], ανάθεση από το Experimental Media and Performing Arts Center (EMPAC) RPI, Troy, Νέα Υόρκη | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Η εγκατάσταση με τίτλο Ένα σπασμένο παγόβουνο στο δωμάτιό μου παρατηρεί μια νεκρή φύση – «φόρος τιμής στην κλιματική αλλαγή» (2021) του Γιώργου Γιώτσα καταγράφει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής ως σημείο εκκίνησης που αντιδρά στην εσωτερική κρίση και μετάβαση. Διαφεύγοντας από την υποκειμενική έννοια του χρόνου και του χώρου, ο καλλιτέχνης δημιουργεί ένα νέο τόπο, όπου τα θραύσματα παγόβουνου θεωρούνται προσομοίωση ενός φυσικού γεγονότος που παραδόξως λαμβάνει χώρα σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Περιέχοντας παράλληλα δείγματα νεκρής φύσης, ο βιότοπός του υποδηλώνει τις ποικίλες καταστάσεις του νου, όπου η παράνοια και η λογική συνήθως συνυπάρχουν. Αυτό είναι το καταφύγιο του καλλιτέχνη, ένας εξεταστικός θάλαμος όπου ορισμένες «καιρικές» συνθήκες εξετάζονται διεξοδικά και παραλληλίζονται με το περίεργο σύμπαν μας, μιλώντας για εκφάνσεις ψευδο-ανθρωπισμού και εντροπίας.

Ο τίτλος της εγκατάστασης της Ειρήνης Γκόνου δανείζεται ένα στίχο από το Tawasin, ένα ποίημα του Mansur Al-Hallaj, Πέρση ποιητή του 10ου αιώνα, μυστικιστή και δασκάλου του Σουφισμού. Η εγκατάσταση Illusion with you has no illusion (2021), διερευνά τη διαχρονική μεταμόρφωση του εαυτού, την εξουδετέρωση και την ισοπέδωση του εγώ και τη διαλεκτική της πνευματικής ελευθερίας. Εμποτισμένα με αστείρευτο λυρισμό καθώς και πηγαίο ρομαντισμό, τα έργα της καλλιτέχνιδος εκφράζουν τη βαθύτατη εσωστρέφεια και την αιθέρια υπόσταση της ανθρώπινης ενέργειας και αύρας.

Dimitra Skandali Small dazzled nothings (2021), detail, fresh and dried plants, copper wire, dimensions variable | photo: Kostas Prapoglou

Αναδυόμενη μέσω του δικού της πηγαίου μινιμαλισμού, η εγκατάσταση BORDERLINE DO NOT CROSS (2021) της Λυδίας Δαμπασίνα, ενέχει τόσο μια προσευχή όσο και μία οδηγία, μία έκκληση για αναγέννηση. Με κυρίαρχες αυτοβιογραφικές αναφορές που παραπέμπουν στις σπουδές της εικαστικού στην ψυχιατρική επιδημιολογία, το έργο της είναι μια διαπροσωπική δήλωση άρσης βαρών και απελευθέρωσης. Η τυπωμένη φράση σε επιδαπέδια ταινία είναι μια υπενθύμιση διατήρησης απόστασης από το δικαίωμα «του υπάρχω», ενώ η κουρτίνα της ορθάνοιχτης μπαλκονόπορτας που τη φυσά ο άνεμος προς το εσωτερικό του δωματίου, σηματοδοτεί το μονοπάτι προς την απεριόριστη αποδέσμευση και ελευθερία. Εστιάζοντας στο συλλογικό ασυνείδητο, η Δαμπασίνα προτείνει μια χωρική έκφραση εξωτερίκευσης ως θεραπευτική μέθοδο για να λυθούν τα δεσμά του μυαλού μας από όλες τις ανισότητες και διαφορές.

Με την site-specific εγκατάστασή της, η Διοχάντη διαμορφώνει μια εμπειρία μετουσίωσης για τον θεατή. Κάνοντας σαφή αναφορά σε νοήματα που σχετίζονται με οπτικούς περιορισμούς, το έργο με τίτλο Δαφνί 2021 (2021), είναι μια ελεγεία στις αβεβαιότητες πλοήγησης και περιήγησης του υποσυνείδητου. Έχοντας μελετήσει διεξοδικά την αρχιτεκτονική και την ακουστική του κτιρίου καθώς και τα επιμέρους αναπόσπαστα στοιχεία του χώρου, η καλλιτέχνις επινοεί μια ψυχογενή αναζήτηση προς τα μύχια του άγνωστου. Ενώ ακολουθούμε μια πορεία μέσα στο μακρύ διάδρομο, η προσοχή μας αποσπάται από το αφαιρετικό ηχοτοπίο που μας υπερβαίνει και μας ξεπερνά. Και παρόλο που δεν είναι σαφές αν αυτές είναι οι φωνές του παρελθόντος, του παρόντος ή του μέλλοντος, η αναδυόμενη αυτή υπερβατική σφαίρα, μας οδηγεί σε ένα απόκοσμο μονοπάτι που εκπέμπει την επιθυμία να αντέξουμε και να συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Το έργο της Διοχάντης ξετυλίγεται μπροστά μας ως μια εννοιολογική χαρτογράφηση της ψυχής, μια τελετουργική αποκάλυψη εξαγνισμού και κάθαρσης.

Δήμητρα Σκανδάλη, Μικρά έκθαμβα τίποτα (2021), φρέσκα και ξερά φυτά, καλώδιο χαλκού, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Η εγκατάσταση με τίτλο Ανάκτορον (2021) από την Άντζη Δρακόπουλος αποτελεί την επιτομή της αδιάκοπης ανθρώπινης ανάγκης ύπαρξης, ειδικά σε περιόδους κακουχιών. Οι οπτικές αναφορές του βίντεο και των τυπωμάτων που παρουσιάζονται, εσωκλείουν τον τόπο ενός βαθύτερου άδυτου. Με σαφείς αναφορές στην ερμηνεία του Carl Jung για το ερπετό ως το προγονικό σύμβολο της θεραπείας αλλά και της υποκρυπτόμενης λίμπιντο, η εικαστικός δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου η φύση φέρει το δικό της επικουρικό σκοπό. Η διασύνδεση των εσωτερικών αρχιτεκτονικών χώρων με τον εξωτερικό φυσικό κόσμο επηρεάζει την απόλυτη λαχτάρα να αποκαταστήσουμε και να ανακτήσουμε τη ζωή μας.

Η Εσωτερική Πηγή (2021) της Ελένης Ζούνη είναι ένα κύμα συναισθημάτων και έντασης, φέρνοντάς μας αντιμέτωπους με αμέτρητους συμβολικούς και αλληγορικούς γρίφους και γλωσσικά θραύσματα που δραπετεύουν από τις αιωρούμενες διαφανείς επιφάνειές και εκρήγνυνται στους τοίχους του δωματίου της. Οι θεατές επιτρέπεται να μπουν μέσα και να βρεθούν σε έναν διαφορετικό κόσμο –αυτόν της καλλιτέχνιδος– όπου ο διαλογισμός, η πνευματικότητα, ο μυστικισμός και ο πνευματικός (απο)προσανατολισμός συγκρούονται μεταξύ τους. Το έργο της Ζούνη ενεργοποιείται από τη διάχυτη ένταση μεταξύ σωματικής ευαισθησίας, πνευματικής ευεξίας και αποτοξίνωσης του νου.

Dimitra Skandali Small dazzled nothings (2021), detail fresh and dried plants, copper wire, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Το έργο Reciprocal Synchrony (2021) του Daniel Hill είναι ο ιδανικός μηχανισμός για να αποκαλύψει την ικανότητα του φυσικού κόσμου να επαναρυθμιστεί, εμπλέκοντας σε αυτήν τη διαδικασία κάθε μέρος του, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων. Μέσα από ένα ηχοτοπίο από τζιτζίκια, το οποίο εμπλέκει διακυμάνσεις συγκεκριμένων ταλαντώσεων και ρυθμικών μοτίβων που βρίσκονται, παραδόξως, μέσα στο φάσμα του ανθρώπινου καρδιακού παλμού καθώς και στα εγκεφαλικά του κύματα, ο καλλιτέχνης κατασκευάζει μια ιδιάζουσα ηχητική εμπειρία. Ο σποραδικός συγχρονισμός όλων των τζιτζικιών χρησιμοποιείται ως μια μεταφορά συμβίωσης που καταδεικνύει την ευρύτερη εικόνα της ευθυγράμμισης, της ενοποίησης και της συμφωνίας μεταξύ του φυσικού και του ανθρώπινου κόσμου.

Η εγκατάσταση με τίτλο Σκεύος (2021) της Μάριον Ιγγλέση παρουσιάζει έναν αστερισμό από αμφίσημα αντικείμενα, ένα αρχείο άγνωστων τεχνουργημάτων. Λαμβάνοντας υπόψη το πλούσιο αρχαίο παρελθόν του γεωγραφικού τόπου του νοσοκομείου και αντιπαραθέτοντάς τον με την τρέχουσα κατάστασή του, όπου η Ιερά Οδός έχει πλέον μετατραπεί σε μια πολυσύχναστη λεωφόρο, η εικαστικός μετατρέπει αυτές τις δύο χρονικές στιγμές σε υβριδικά δείγματα ενός απροσδιόριστου πολιτισμού. Φορείς μνήμης και ανείπωτων ονείρων, οι οντότητές της είναι αινιγματικά δοχεία μετατόπισης, μια αμφίσημη και διφορούμενη ερμηνεία της διάβρωσης της μνήμης και της ταυτότητας.

Marianne Strapatsakis and Tania Tsiridou, Fragile Wondering (2021), synchronised and interactive video installation with sound [4’ 50’’], dimensions variable music: Theodore Lotis / montage-special effects: Marianne Strapatsakis & Tania Tsiridou / multimedia programming: Panagiotis Pandis | photo: Christopher Doulgeris

Το έργο Aestivation (Composition with Stone Skins, Swimming Fin and Column) (2021) της Ελίνας Ιωάννου είναι ένα cabinet of curiosities που περιέχει ένα συνονθύλευμα χειροποίητων αντικειμένων που μοιάζουν με απολιθώματα. Παρόμοια με οργανισμούς της φύσης σε μια ιδιόμορφη κατάσταση αδρανοποίησης ή νάρκης που συνυπάρχουν με κατάλοιπα μιας απροσδιόριστης στιγμής στον χρόνο, η εγκατάσταση είναι μια ανορθόδοξη σκηνή εν αναμονή στο κενό. Αναστέλλοντας το νόημα του χρόνου με συντρίμμια που φαίνεται να αψηφούν τους νόμους της βαρύτητας, η καλλιτέχνις εκφράζει τη σύλληψη της διαχρονικής ύπαρξης υπό το πρίσμα μιας ατέρμονης αναζήτησης για βέλτιστη ισορροπία.

Ο Βασίλης Καρούκ με την εγκατάσταση Tamarack (2021), επεκτείνεται πάνω σε θέματα που αφορούν το ρόλο και την εξέλιξη της συνείδησης και της γνωστικής λειτουργίας, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους είμαστε προγραμματισμένοι να ενσωματώσουμε πολλαπλά κομμάτια καθημερινών δεδομένων στον χώρο και τον χρόνο. Έχοντας ενεργοποιηθεί από ασυνείδητα ερεθίσματα, τέτοιες λειτουργίες μπορούν να πυροδοτηθούν αυτόματα, ενώ ταυτόχρονα μπορούν όλες να είναι αποτέλεσμα μιας ελεγχόμενης κοινωνικοπολιτικής και πολιτιστικής υποδομής. Υιοθετώντας μια καυστική προσέγγιση, ο καλλιτέχνης μας υπενθυμίζει τα υπερβατικά και τα ουτοπικά χαρακτηριστικά της συνείδησης που διαρρηγνύονται από χαοτικές μεταμορφώσεις και μας ωθεί να την επανεξετάσουμε και να την ανακαλύψουμε από την αρχή.

Μαριάννα Στραπατσάκη και Τάνια Τσιρίδου, Εύθραυστη Περιπλάνηση (2021), βίντεο still, συγχρονισμένη, διαδραστική βίντεο εγκατάσταση με ήχο [4’ 50’’], διαστάσεις μεταβλητές. μουσική: Θοδωρής Λώτης / μοντάζ-ειδικά εφέ: Μαριάννα Στραπατσάκη & Τάνια Τσιρίδου / προγραμματισμός πολυμέσων: Παναγιώτης Πανδής

Η Renee Magnanti με το έργο Crossroads (2021), μιλά για την υπερχρονική σημασία της τέχνης ανά τους αιώνες και τους πολύπλευρους τρόπους με τους οποίους αυτή υπήρξε αγωγός έκφρασης. Εστιάζοντας στο ρόλο των γυναικών ως δημιουργών που χρησιμοποιούν πολυδιάστατα μέσα, η καλλιτέχνις απευθύνεται στο συναίσθημα και την ποικιλόμορφη πολιτιστική ταυτότητα όπως και τα δύο εκφράζονται μέσω της ιδέας των αντιθέτων και της συνδεσιμότητας, ενισχύοντας την παντοτινή συμβολή στην κοινωνία μέσα σε ένα πλαίσιο άχωρου χρόνου.

Οι Eπίγειοι περιορισμοί (2021) της Δέσποινας Μεϊμάρογλου αρθρώνουν την εμπειρία αυτοπεριορισμού της καλλιτέχνιδος εντός των ορίων του σπιτιού της. Εμπνευσμένη από το έργο Étant donnés του Marcel Duchmap, η Μεϊμάρογλου συγκροτεί ένα δωμάτιο εντός άλλου, μεγαλύτερου, δωματίου εγκλωβίζοντας τον εαυτό της και αποπροσανατολίζοντας τον θεατή, ενώ παράλληλα συνθέτει ένα σαρκαστικό σχόλιο για τις διαφημιστικές καμπάνιες διακοπών των τουριστικών γραφείων. Επιτρέποντας την οπτική πρόσβαση σε ένα μόνο άνοιγμα μέσω μιας οπής, βλέπουμε ξαφνικά μια παραμορφωμένη εικόνα της ίδιας της Μεϊμάρογλου από απόσταση, παίζοντας κρυφτό μαζί μας. Με το φως και τις αντανακλάσεις του σε ένα συνεχές παιχνίδισμα και σε διάλογο με επίπεδα σκιάς και σκοταδιού, η εγκατάσταση υπερτονίζει τη διαρκή μάχη με τον χρόνο και την απρόβλεπτη σχέση μας μαζί του.

Nikos Tranos, Hope is the thing with feathers That perches in the soul (2021), glazed ceramic, domestic piece of furniture, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Η εγκατάσταση με τίτλο Όταν σ’ αγαπώ… (2021) της Βάνας Ντατσούλη εμφανίζεται ως ένα περίπλοκο κατασκεύασμα του ασυνείδητου. Η αινιγματική και απόκοσμη ομορφιά του έργου της εκπατρίζει τους θεατές σε μια ονειρική σφαίρα, η οποία βρίσκεται στο σταυροδρόμι του ρεαλισμού και του αφύσικου, εγκαθιδρύοντας ένα κρυμμένο υπο-σύμπαν. Το απροσδιόριστα περίεργο στοιχείο του νερού –ένας εξωπραγματικός πίδακας ζωής με εκρήξεις χρωμάτων– ορθώνεται ως φάρος ελπίδας και αισιοδοξίας, προκαλώντας μια πολυπαραγοντική συναισθηματική ρευστότητα που αποσαφηνίζει την ανομοιογενή ελαστικότητα του χρόνου. Οι θεατές είναι ευπρόσδεκτοι να παραμείνουν εδώ και να συμμετάσχουν στη διαδικασία ενός υπέρτατου περάσματος προς νέα πεδία γνώσης και συνείδησης.

Το έργο A river apart (2021) από τον Bill Pangburn, πλέει πάνω σε νοήματα της φυσικής υλικότητας και της οπτικής υλοποίησης ενσωματώνοντας μια σύνθεση εξαρθρωμένου χρόνου και χώρου. Τα χαρακτηριστικά ενός εξαϋλωμένου περιβάλλοντος αντηχούν δίνοντας έμφαση στη νοηματική ροή που διαπερνά την τροχιά ετερογενών και αποκλινόντων νοητικών τοπίων καθώς και την ασαφή και απατηλή ποιότητα της μνήμης.

Νίκος Τρανός, H ελπίδα είναι ένα φτερωτό πλάσμα Που κουρνιάζει στην ψυχή (2021), λεπτομέρεια, άργιλος ψημένος και υαλωμένος, οικιακό έπιπλο, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Επηρεασμένη από τα έργα του φιλοσόφου Henri Bergson, η Ελένη Πανουκλιά εισάγει μια μεθοδολογία αρχειοθέτησης μνημονικών ιχνών, αντανακλώντας την αντίληψη του χώρου που μας περιβάλλει και την επίδρασή του στην ψυχή. Έχοντας ως αφετηρία δείγματα θρεπτικών υλών όπως σπόροι και κουκούτσια, το έργο Απόπειρες ταξινόμησης ή το πρώτο πεπόνι που έκλεψα (2021), αποτελεί μια προσπάθεια να εξερευνήσουμε και να απορροφήσουμε τον έξω κόσμο με την καταγραφή και καταλογογράφηση επαναλαμβανόμενων επίκτητων συνηθειών προκειμένου να ψάξουμε περαιτέρω και να αποκωδικοποιήσουμε τον εαυτό μας. Για την εικαστικό, η ζωή είναι μια συνεχής και αδιάκοπη δημιουργική παρόρμηση που προβάλλει τον εαυτό της στο άπειρο και στην υποκειμενική εμπειρία του χρόνου.

Η Βιβή Περυσινάκη με το έργο I come anew (2021), συλλογίζεται έναν αλληγορικό μηχανισμό αναγέννησης. Οι φόρμες που μοιάζουν με κουκούλια παραπέμπουν σε στάδια πέρα από τη θνητή απόγνωσή μας και μετατρέπονται σε προηγμένες αυτοπροσωπογραφίες της ζωής. Είναι θερμοκοιτίδες μιας μεταμορφωμένης εσωτερικότητας, που αφηγείται τον απόλυτο κύκλο ζωής του εαυτού μας ως μια αέναη εξελισσόμενη οντότητα. Σε έναν κόσμο που όλο και περισσότερο απομακρύνεται από το φυσικό τοπίο, η εγκατάσταση παραπέμπει σε ένα εναλλακτικό στρώμα ύπαρξης, όπου το ανθρώπινο σώμα μπορεί να ελεγχθεί ως χρονoκάψουλα και να μετατραπεί σε μια νέα αναβαθμισμένη δύναμη.

Marios Voutsinas, Bαdtime stories (2021), wrist watches, wire mesh, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Η Ανοιχτή Γραμμή (2021) της Άντας Πετρανάκη αναδεικνύεται ως μια μνημειώδης εκδήλωση του ταξιδιού της ψυχής και της φαντασματολογικής υφής (κατά τον Jacques Derrida) του εκτοπισμού, ακόμα κι αν αυτός επεκτείνεται απεριόριστα και άνευ όρων προς μια σωματική αλλά και νοητική σφαίρα. Η εγκατάσταση προτείνει μια (δι)έξοδο προς το άπειρο αμέσως μόλις οι θεατές εισέλθουν στον κόσμο της έκθεσης. Μεταδίδει μια ανοίκεια αίσθηση ουτοπικότητας και ένα μετα-όραμα του τώρα, διαμέσου της συμβολής της χρονικής διαστολής και της εσωτερικής διέλευσης.

Η εγκατάσταση Echoes of Transformation (2021) από την Belle Shafir οραματίζεται πολλαπλά επίπεδα σωματικότητας που αντηχούν τη δαιδαλώδη πορεία της μεταμόρφωσης. Η εγκατάστασή της με αλογότριχα (μια μακρινή αλλά στιβαρή ανάμνηση από τα παιδικά της χρόνια) σε συνδυασμό με τον επιτελεστικό χαρακτήρα του έργου της, ερευνά και απεικονίζει την ιδέα της αλλαγής μέσα από μια βαθιά διαδικασία επανενσάρκωσης του ανθρώπινου σώματος. Για την Shafir, μια νέα ζωή με την πνευματική της εξέλιξη εφαρμόζεται πάντα ως μία μεταφορά του ποιοι πραγματικά είμαστε και του τι θα μπορούσαμε ενδεχομένως να γίνουμε.

Μάριος Βουτσινάς, Bαdtime stories (2021), λεπτομέρεια, ρολόγια καρπού χειρός, μεταλλικό πλέγμα, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Το βίντεο με τίτλο Ward of the Feral Horses (2014-17) της Orit Ben-Shitrit αποτελεί μια διαδικασία στοχασμού για την κίνηση και την παραφροσύνη, οι οποίες αποκρυπτογραφούνται ως αγωγοί της δύναμης του πάθους και της πολιτικής της ύπαρξης. Λαμβάνοντας την έμπνευσή της από τον φιλόσοφο Noah Parker-Sharpsteen, η καλλιτέχνις δημιουργεί μια ετερογενή και ποικιλόμορφη κατάσταση, όπου ο σουρεαλισμός και το υπερβατικό είναι βασικά συστατικά που ξεδιπλώνουν μια πνευματική άσκηση που επιβεβαιώνει τα απεριόριστα χαρακτηριστικά της λογικής και της παραφροσύνης. Ο πρωταγωνιστής της Shitrit είναι ένα ανθρωποειδές (cyborg) σε σχιζοειδή διαταραχή. Ανίκανο να επικοινωνήσει με την προ-οιδιπόδεια ύπαρξή του, το μυαλό του καταρρέει και απελευθερώνει έναν καρναβαλικό χορευτικό θίασο –το τζίνι– που ξεπηδά μέσα από τα έπιπλα του δωματίου. Πτυχές που σχετίζονται με έμφυλες και φυλετικές διακρίσεις, αναδύονται συνεχώς και, όπως στο αρχαίο ελληνικό θέατρο, γινόμαστε μάρτυρες της χειραφέτησης και της αποδέσμευσης του ανθρώπινου πνεύματος.

Το Μικρά έκθαμβα τίποτα της Δήμητρας Σκανδάλη (2021) (τίτλος δανεισμένος από στίχο του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη), είναι ένα πολυδιάστατο πεδίο μυριάδων ξηρών λουλουδιών και τμημάτων φυτών, όλα επιμελώς υφασμένα μεταξύ τους, δημιουργώντας εκ νέου ένα λυρικό τοπίο. Αναπτυσσόμενη στις κάθετες και οριζόντιες εσωτερικές επιφάνειες του χώρου, η εγκατάσταση λειτουργεί ως ένας νέος οργανισμός που εισβάλλει σταδιακά στα κατάλοιπα μιας προηγούμενης μορφής ζωής. Εκφράζει τη στιγμιαία ευθραυστότητα και φθαρτότητα της παρουσίας μας στο ίδιο επίπεδο με αυτό της φύσης, όπως απέδειξαν πρόσφατα οι καταστροφικές πυρκαγιές στην Ελλάδα και σε άλλα μέρη του πλανήτη, ενώ συμβολίζει ταυτόχρονα την αιώνια και άφθαρτη διασυνδεσιμότητα μεταξύ του φυσικού περιβάλλοντος και του εαυτού μας.

Eleni Zouni, Inner Source (2021), ink on transparent film, 7.00 x 1.20m (x2) / dry pastels on wall, dimensions variable | photo: Christopher Doulgeris

Η βιντεοεγκατάσταση της Μαριάννας Στραπατσάκη και της Τάνιας Τσιρίδου αγκαλιάζει την έμφυτη τάση αναζήτησης δεσμών με τα περιβάλλοντα συστήματα διαβίωσης και άλλες μορφές ζωής. Ο τίτλος, Εύθραυστη Περιπλάνηση (2021), αντικατοπτρίζει την επιθυμία να επανασυνδεθούμε με τη φύση και να επιτύχουμε την αποκατάσταση μιας ισορροπίας. Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνολογικές μεθόδους, η διαδραστική βιντεοεγκατάσταση γίνεται μοναδική με κάθε θεατή καθώς ανιχνεύει, αντιδρά και ανταποκρίνεται σε διαφορετικές κινήσεις μέσα στο δωμάτιο. Επαναπροσδιορίζοντας την αίσθηση του μεγέθους και του χώρου, και εγκυμονώντας μια αίσθηση βιοφιλίας[2] , το έργο προσπαθεί να ακυρώσει τις σύγχρονες κακοτοπίες και να επανασυντονίσει τις αισθήσεις μας με μια πολυμορφική χορογραφία της ίδιας της φύσης.

Δανεισμένος από ένα ποίημα της Emily Dickinson, ο τίτλος της εγκατάστασης του Νίκου Τρανού Η ελπίδα είναι ένα πράγμα με φτερά που κουρνιάζει μέσα στην ψυχή (2021), περιλαμβάνει μια συσσώρευση ανθρωπόμορφων οντοτήτων. Κακοσχηματισμένες, δύσμορφες και παραμορφωμένες, οι υπάρξεις αυτές με την γκροτέσκα εμφάνισή τους, αποτελούν αναπαραστάσεις της θνητής μας ζωής. Απεικονίζοντας τις αδυναμίες, τα ελαττώματα, τις διαστροφές και τα ηθικά μας διλήμματα, ο Τρανός καταθέτει τους φόβους και τις ανησυχίες του για το μέλλον της ανθρωπότητας. Οραματιζόμενο συνθήκες εξέλιξης, σεξουαλικότητας, ρευστότητας των φύλων και μάχης του υποσυνείδητου, το έργο θέτει ερωτήματα για τον κόσμο και τη σχέση μας με αυτόν υπό το πρίσμα του μετα-ανθρωπισμού και της ευθραυστότητας του κενού και της ακύρωσης. Οι καυστικές φιγούρες του καλλιτέχνη γίνονται ένα εργαλείο παρατήρησης και βιώματος του μέλλοντος έτσι όπως αυτό επιβάλλεται στο παρόν μέσα στο οποίο πιστεύουμε ότι ζούμε.

Ελένη Ζούνη, Εσωτερική πηγή (2021), λεπτομέρεια, μελάνια σε διαφάνεια 7.00 x 1.20μ. (x2), τοιχογραφία με ξηροπαστέλ, διαστάσεις μεταβλητές | φώτο: Χριστόφορος Δουλγέρης

Η εγκατάσταση Whirling into light – an homage to Vico Nahmias (2021) της Έφης Φουρίκη και του Λάμπρου Τακλή μεταφέρει μια προσπάθεια επανεκτίμησης των ορίων της ύπαρξής μας. Η χρήση ήχου, κίνησης, νερού, φωτός και σκότους σηματοδοτεί την κατανόησή μας για τη διαχρονικότητα και την αχρονικότητα που αναδύονται μέσω μιας καθηλωτικής κατάστασης. Είναι εδώ που το παρόν αναπόφευκτα μετατρέπεται σε υποκειμενική αξία σε άμεση σχέση με τους νευρωνικούς μηχανισμούς αντίληψης του χρόνου. Εμπνευσμένοι από τις πρακτικές διαλογισμού, τις τεχνικές ενσυνειδητότητας και της εσωτερικής διάστασης του Σουφισμού, οι δύο καλλιτέχνες ξεκλειδώνουν την συνθήκη του αυτοεγκλεισμού και δημιουργούν μια νέα υποκαταστατική πραγματικότητα ενός άτοπου τόπου.

Το βίντεο Σε πλήρη άνθιση (2021) της Ζωής Χατζηγιαννάκη ανταποκρίνεται στα απομεινάρια στις επιφάνειες των τοίχων του κτιρίου που κάποτε έφερναν στους προηγούμενους κατοίκους μια τεχνητή αίσθηση του έξω κόσμου μέσα. Αυτοκόλλητα λουλουδιών, πουλιών και εντόμων ζωντανεύουν και γίνονται μέρος μιας νέας πραγματικότητας θολώνοντας τα όρια μεταξύ αληθινού και φανταστικού, πραγματικού και εικονικού. Ενσωματώνοντας μια δόση απιθανότητας στην αφήγησή της, η εικαστικός υποδηλώνει τις θεραπευτικές επιπτώσεις της φύσης στην ανθρώπινη ψυχή και τη δύναμη αναπροσαρμογής από μια συνθήκη αυτο-σύγκρουσης σε εκείνη της αυτοθεραπείας.

[1] Η ανθρωπόκαινος εποχή (ή ανθρωπόκαινο) είναι μια προτεινόμενη γεωλογική εποχή που χρονολογείται από την έναρξη σημαντικών ανθρώπινων επιπτώσεων στη γεωλογία και τα οικοσυστήματα της Γης, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά, της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.

[2] Η βιοφιλία είναι ένας όρος που καθιερώθηκε από τον φυσιοδίφη, βιολόγο και συγγραφέα απόφοιτο του Harvard δρ Edward O. Wilson, ο οποίος προτείνει ότι ο άνθρωπος διαθέτει την εσωτερική τάση να επιζητά διαρκώς μια σύνδεση με τη φύση και άλλες μορφές ζωής.

ο χρόνος και ο χώρος αποτελούν τρόπους με τους οποίους σκεφτόμαστε, και όχι συνθήκες στις οποίες ζούμε

—- Albert Einstein

Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου  Reality Check
Τυπολογία  Τέχνη, Έκθεση, Έκθεση τέχνης
Τοποθεσία  Δημόσιο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, Δαφνί, Χαϊδάρι, Αθήνα
Διάρκεια έκθεσης  09.09.2021 – 17.10.2021
Ημέρες/ώρες επισκεψιμότητας  Πέμπτη – Παρασκευή – Σάββατο – Κυριακή 15.00 – 20.00
Επιμέλεια & concept design  δρ Κώστας Πράπογλου / artefact athens
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες  Εοζέν Αγκοπιάν, Λυδία Ανδριώτη, Κατερίνα Αποστολίδου, Zeina Barakeh, Orit Ben-Shitrit, Μάριος Βουτσινάς, Brothers Quay, Αικατερίνη Γεγησιάν, Robert Cahen, Γιώργος Γιώτσας, Ειρήνη Γκόνου, Λυδία Δαμπασίνα, Διοχάντη, Άντζη Δρακόπουλος, Ελένη Ζούνη, Daniel Hill, Μάριον Ιγγλέση, Ελίνα Ιωάννου, Βασίλης Καρούκ, Renee Magnanti, Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Βάνα Ντατσούλη, Bill Pangburn, Ελένη Πανουκλιά, Βιβή Περυσινάκη, Άντα Πετρανάκη, Belle Shafir, Δήμητρα Σκανδάλη, Μαριάννα Στραπατσάκη, Λάμπρος Τακλής, Νίκος Τρανός, Τάνια Τσιρίδου, Έφη Φουρίκη, Ζωή Χατζηγιαννάκη.

LIST OF WORKS – ΛΙΣΤΑ ΕΡΓΩΝ

Eozen Agοpian, Broken into pieces/piece together (2009-2021), mixed medium with thread, fabric, painted canvas, paper, charcoal and metallic chair.
Εοζέν Αγκοπιάν, Broken into pieces/piece together (2009-2021), μικτή τεχνική με κλωστή, ύφασμα, κάρβουνο, χαρτί, ύφασμα, επιχρωματισμένος καμβάς και μεταλλική καρέκλα.

Λυδία Ανδριώτη, In between the day without yesterday and the day after tomorrow (2021), ceramic with experimental glaze, soil, seeds, plants, insects, sound, dimensions variable.
Lydia Andrioti, In between the day without yesterday and the day after tomorrow (2021), κεραμική με πειραματική υάλωση, χώμα, σπόροι, φυτά, έντομα, ήχος, διαστάσεις μεταβλητές.

Katerina Apostolidou, The yard (2021), two-channel video with sound [12’]. Κατερίνα Αποστολίδου, Ηαυλή (2021), δικάναλο βίντεο με ήχο [12’].

Zeina Barakeh, The Garden of Maladies (2021), video with sound [4’ 36’]. Zeina Barakeh, The Garden of Maladies (2021), βίντεο με ήχο [4’ 36’’].

Orit Ben-Shitrit, Ward of the Feral Horses (2014-17), video with sound [19’ 24’’], commissioned by: Experimental Media and Performing Arts Center (EMPAC) RPI, Troy, NY.
Orit Ben-Shitrit, Ward of the Feral Horses (2014-17), βίντεο με ήχο [19’ 24’’], ανάθεση από τοExperimental Media and Performing Arts Center (EMPAC) RPI, Troy, Νέα Υόρκη.

Brothers Quay, In Absentia (2000), video with sound [20’], courtesy British Film Institute and the artists. Brothers Quay, In Absentia (2000), βίντεο με ήχο, [20’], ευγενική παραχώρηση British Film Institute και των καλλιτεχνών.

Robert Cahen, Juste le temps (1983), video with sound [12’ 40’’]. Robert Cahen, Juste le temps (1983), βίντεο με ήχο [12’ 40’’].

Lydia Dambassina, BORDERLINE DO NOT CROSS (2021), white sheet, curtain, electric fan, white border line, dimensions variable.
Λυδία Δαμπασίνα, BORDERLINE DO NOT CROSS (2021), λευκό σεντόνι, κουρτίνα, ηλεκτρικόςανεμιστήρας, λευκή ταινία, διαστάσεις μεταβλητές.

Diohandi, DAFNI 2021 (2021), found objects from the building, colour, wood, sound, light. Sound design: Stefanos Barbalias.
Διοχάντη, ΔΑΦΝΙ 2021 (2021), ευρεθέντα αντικείμενα από τον χώρο, χρώμα, ξύλο, ήχος, φως. Ηχητικός σχεδιασμός: Στέφανος Μπαρμπαλιάς.

Angie Drakopoulos, Anaktoron (2021), video [6’ 20’’] and multiple 33 x 48cm prints. Άντζη Δρακόπουλος, Ανάκτορον (2021), βίντεο [6’ 20’’] και εκτυπώσεις 33 x 48 εκ.

Efi Fouriki (artist) and Lambros Taklis (composer/sound artist). Whirling into light – an homage to Vico Nahmias (2021), sound, light, water, mirror, fabric, metal, dimensions variable.
Έφη Φουρίκη (εικαστικός) και Λάμπρος Τακλής (συνθέτης/sound artist), Whirling into light – an homage to Vico Nahmias (2021), ήχος, φως, σκεύος με νερό, καθρέφτης, ύφασμα, μέταλλο, διαστάσεις μεταβλητές.

Aikaterini Gegisian, Exercises in Speaking Out, vol. 3 (Flowers) (2021), photographic installation, found material, inject prints, dimensions variable.
Αικατερίνη Γεγησιάν, Exercises in Speaking Out, vol. 3 (Flowers) (2021), φωτογραφική εγκατάσταση, ευρεθέντα υλικά, τυπώματα inject, διαστάσεις μεταβλητές.

Yorgos Giotsas, Α fragmented glacier in my room observing a still life – ‘homage to climate change’ (2021), white cement, lime, plaster paper, Styrofoam, soil, dry leaves, wood, dimensions variable.
Γιώργος Γιώτσας, Ένα σπασμένο παγόβουνο στο δωμάτιο μου παρατηρεί μια νεκρή φύση – «φόρος
τιμής στην κλιματική αλλαγή» (2021), λευκό τσιμέντο, ασβέστης, γύψος, χαρτί, φελιζόλ, χώμα, ξερά φύλλα, ξύλο, διαστάσεις μεταβλητές.

Irini Gonou, Illusion with you has no illusion (2021), cotton fabric, reed, string, ink, 110 x 80cm and 170 x 80cm.
Ειρήνη Γκόνου, Illusion with you has no illusion (2021), βαμβακερό ύφασμα, καλάμια, κορδόνι, μελάνι, 110 x 80εκ και 170 x 80εκ.

Zoe Hatziyannaki, In full bloom (2021), video with sound [54’’]. Ζωή Χατζηγιαννάκη, Σε πλήρη άνθιση(2021), βίντεο με ήχο [54’’].

Daniel Hill, Reciprocal Synchrony (2021), field recordings of cicadas, wooden boxes, speakers, electronics, dimensions variable.
Daniel Hill, Reciprocal Synchrony (2021), ηχογραφήσεις τζιτζικιών, ξύλινα κυτία, ηχεία, ηλεκτρονική εγκατάσταση, διαστάσεις μεταβλητές.

Marion Inglessi, Vessel (2021), stoneware clay, terra sigillata, 0.45 x 2.00 x 2.00m. Μάριον Ιγγλέση, Σκεύος, (2021), πηλός stoneware, terra sigillata, 0.45 x 2.00 x 2.00μ.

Elina Ioannou, Aestivation (Composition with Stone Skins, Swimming Fin and Column) (2021), calcarenite stone, prickly pear cacti, shells of land snails, thymus vulgaris bush, wall repair paste and acrylic paint, dimensions variable.
Ελίνα Ιωάννου, Aestivation (Composition with Stone Skins, Swimming Fin and Column) (2021), ασβεστιτικός ψαμμίτης, κάκτοι φραγκοσυκιάς, κελύφη χερσαίων σαλιγκαριών, θάμνος θυμαριού, επίχρισμα τοιχοποιίας, ακρυλική μπογιά, διαστάσεις μεταβλητές.

Vassilis Karouk, Tamarack (2021), mixed media on linen, clay, wood, radio, sound, dimensions variable. Βασίλης Καρούκ, Tamarack (2021), μικτή τεχνική σε κάμποτο, πηλός, ξύλο, ραδιόφωνο, ήχος, διαστάσεις μεταβλητές.

Renee Magnanti, Crossroads (2021), paper weaving with metallic yarn and hand coloured intaglio prints, intaglio prints on vintage and hand embellished linen or cotton napkins and handkerchiefs, dimensions variable.
Renee Magnanti, Crossroads (2021), χάρτινη ύφανση με μεταλλικό νήμα και βαθυτυπίες χρωματισμένες στο χέρι, χειροποίητες βαθυτυπίες σε παλιό ύφασμα ή βαμβακερές πετσέτες και μαντήλια, διαστάσεις μεταβλητές.

Despina Meimaroglou, Terrestrial limitations (2021), image printed on textile, wood, LED light, dimensions variable.
Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Επίγειοι περιορισμοί (2021), εκτύπωση σε ύφασμα, ξύλο, LED φωτισμός, διαστάσεις μεταβλητές.

Vana Ntatsouli, When I love you… (2021), wool, fur, plastic, wire, glasswool, paper, glue, latex, motor, dimensions variable.
Βάνα Ντατσούλη, Όταν σε αγαπώ… (2021), μαλλί, γούνα, πλαστικό, σύρμα, υαλοβάμβακας, χαρτί, κόλλα, λάτεξ, μοτέρ, διαστάσεις μεταβλητές.

Bill Pangburn, A River Apart (2021), relief prints, linoleum cuts and woodcuts on Asian paper, oil-based ink, dimensions variable.
Bill Pangburn, A River Apart (2021), ανάγλυφες εκτυπώσεις, μουσαμάς και ξυλογραφίες σε Ασιατικό χαρτί, μελάνι με λάδι, διαστάσεις μεταβλητές.

Eleni Panouklia, Archiving attempts or the first melon I stole (2021), organic material, kapok, silicone, graphite, dimensions variable.
Ελένη Πανουκλιά, Απόπειρες ταξινόμησης ή το πρώτο πεπόνι που έκλεψα (2021), oργανική ύλη, τζίβα, θερμόκολλα, γραφίτης, διαστάσεις μεταβλητές.

Vivi Perysinaki, I come anew (2021), chicken wire, cable ties, wire, acrylic fibre tops, dimensions variable. Βιβή Περυσινάκη, I come anew (2021), κοτετσόσυρμα, δεματικά, σύρμα, ακρυλικό φυτίλι, διαστάσεις μεταβλητές.

Ada Petranaki, Open Line (2021), sections of rail, fishplates, sleepers, connection bonds and ballast, sound, dimensions variable. All materials courtesy of the Hellenic Railways Organisation (OSE).
Άντα Πετρανάκη, Open Line (2021), τμήματα σιδηροτροχιάς, αμφιδέτες, στρωτήρες, βίδες σύνδεσης και έρμα, ήχος, διαστάσεις μεταβλητές. Διάθεση υλικών από τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε. (ΟΣΕ).

Belle Shafir, Echoes of Transformation (2021), video [9’ 18’’], horsehair, dimensions variable.
Belle Shafir, Echoes of Transformation (2021), βίντεο [9’ 18’’], τρίχες αλόγου, διαστάσεις μεταβλητές.

Dimitra Skandali Small dazzled nothings (2021), fresh and dried plants, copper wire, dimensions variable. Δήμητρα Σκανδάλη, Μικρά έκθαμβα τίποτα (2021), φρέσκα και ξερά φυτά, καλώδιο χαλκού, διαστάσεις μεταβλητές.

Marianne Strapatsakis and Tania Tsiridou, Fragile Wondering (2021), synchronised and interactive video installation with sound [4’ 50’’], dimensions variable
music: Theodore Lotis / montage-special effects: Marianne Strapatsakis & Tania Tsiridou / multimedia programming: Panagiotis Pandis

Μαριάννα Στραπατσάκη και Τάνια Τσιρίδου, Εύθραυστη Περιπλάνηση (2021), συγχρονισμένη, διαδραστική βίντεο εγκατάσταση με ήχο [4’ 50’’], διαστάσεις μεταβλητές.
μουσική: Θοδωρής Λώτης / μοντάζ-ειδικά εφέ: Μαριάννα Στραπατσάκη & Τάνια Τσιρίδου / προγραμματισμός πολυμέσων: Παναγιώτης Πανδής

Nikos Tranos, Hope is the thing with feathers That perches in the soul (2021), glazed ceramic, domestic piece of furniture, dimensions variable.
Νίκος Τρανός, H ελπίδα είναι ένα φτερωτό πλάσμα Που κουρνιάζει στην ψυχή (2021), άργιλος ψημένος και υαλωμένος, οικιακό έπιπλο, διαστάσεις μεταβλητές.

Marios Voutsinas, Bαdtime stories (2021), wrist watches, wire mesh, dimensions variable.
Μάριος Βουτσινάς, Bαdtime stories (2021), ρολόγια καρπού χειρός, μεταλλικό πλέγμα, διαστάσεις μεταβλητές.

Eleni Zouni, Inner Source (2021), ink on transparent film, 7.00 x 1.20m (x2) / dry pastels on wall, dimensions variable.
Ελένη Ζούνη, Εσωτερική πηγή (2021), μελάνια σε διαφάνεια 7.00 x 1.20μ. (x2), τοιχογραφία με ξηροπαστέλ, διαστάσεις μεταβλητές.


RELATED ARTICLES