To Γ’ Βραβείο στον Ανοιχτό “Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ” κέρδισαν οι αρχιτέκτονες μηχανικοί Κωνσταντίνος Μπούρας – Constantine Bouras Studio, Εβίτα Φανού – Evita Fanou Architecture & Design, η φοιτήτρια και ο φοιτητής αρχιτεκτονικής Μαρίνα Καραμανή, Αλέξανδρος Λαμπρινός, η αρχιτέκτων τοπίου Paola Sturla και ο συγκοινωνιολόγος Κωνσταντίνος Λαφαζάνης. Με σχεδιαστική αφετηρία το τοπογραφικό ανάγλυφο της περιοχής μελέτης, η αρχιτεκτονική πρόταση διακρίνει δύο περιοχές με ιδιαίτερες χωρικές ταυτότητες και σχεδιάζει ένα αστικό άλσος με δίκτυα κίνησης, σημεία στάσεις, εναλλαγές ψηλής και χαμηλής φύτευσης. Η διατήρηση των υφιστάμενων φυτεύσεων και η επιλογή ενός φυσικού χωμάτινου δαπέδου με σταθεροποιητές ως υλικό δαπεδόστρωσης αποτελούν περιβαλλοντικές αρχές της πρότασης.
-κείμενο από τους δημιουργούς
Στην περιοχή της πρώην Σχολής Ευελπίδων, στη νέα στάση μετρό Δικαστήρια, η πρόταση “Τοπογραφικές Ροές” φιλοδοξεί να συνδέσει, μέσω ενός αστικού πάρκου, το νέο σταθμό του μετρό με την είσοδο στην πρώην Σχολή Ευελπίδων και την πλατεία Πρωτομαγιάς, αλλά και ευρύτερα με το Πεδίο του Άρεως, δημιουργώντας μια διαδρομή με νησίδες πρασίνου μέσα στην πόλη. Οι προτεινόμενες νέες συνδέσεις των πράσινων ζωνών ενοποιούν την ευρύτερη περιοχή μελέτης σχεδιαστικά και λειτουργικά, διευκολύνουν τις διαδρομές των κατοίκων, μεταμορφώνοντας τον δημόσιο χώρο γύρω από την είσοδο του μετρό σε έναν νέο αστικό κήπο που συμβάλει στην βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης.
Η κεντρική ιδέα σχεδιασμού έχει αφετηρία την έντονη τοπογραφία που χαρακτηρίζει την πόλη των Αθηνών, και ειδικά τη περιοχή παρέμβασης.
Η κεντρική ιδέα σχεδιασμού έχει αφετηρία την έντονη τοπογραφία που χαρακτηρίζει την πόλη των Αθηνών, και ειδικά τη περιοχή παρέμβασης. Το σχεδιαστικό λεξιλόγιο προκύπτει από αυτήν την αναλογία: με εργαλείο τις τοπογραφικές γραμμές, όλη η περιοχή μελέτης προσομοιάζεται με μια νέα τοπογραφία που αναδύεται από την υπάρχουσα, την οποία, ούτως ή άλλως, οι εκσκαφές για το μετρό αναδεικνύουν αυτήν την στιγμή σε όλη την πόλη.
Με αυτόν τον τρόπο οι “τοπογραφικές ροές” αναδύονται από το υπέδαφος, δημιουργώντας , μεταξύ των οδών Ευελπίδων και Μουστοξύδη, ένα δίκτυο διαδρομών και πλατωμάτων, ενώ παράλληλα επιτρέπουν την απρόσκοπτη κίνηση των πεζών προς όλες τις κατευθύνσεις. Σε όλη την πρόταση διαμορφώνονται περιοχές στάσης και ανάπαυλας, διαδρομές γρήγορης κίνησης και αλέες περιπάτου με δεντροστοιχίες.
Η περιοχή παρέμβασης αντιμετωπίζεται ως μια ενιαία πρόταση με ήπιο χαρακτήρα και διαχωρίζεται σε δυο επιμέρους περιοχές με διακριτές ταυτότητες μεταξύ τους:
Α. το Άλσος των Δικαστηρίων
Η περιοχή εξόδου από την στάση του μετρό διαμορφώνεται σαν μια αλληλουχία από υψομετρικές γραμμές που δημιουργούν σκαλοπάτια κατά τη μια κατεύθυνση και ράμπες κατά την άλλη κατεύθυνση, σμιλεύοντας με αυτόν τον τρόπο την απαιτητική γεωμετρία της περιοχής όπως αυτή ορίζεται από την οδό Μουστοξύδη.
Σκοπός είναι η δημιουργία ενός αστικού άλσους, που αποτελεί μια ανάσα για τoυς χρήστες του μετρό αλλά και τους περιοίκους της περιοχής.
Στο βόρειο άκρο οριοθετείται μία διαδρομή από κυβόλιθο που εξυπηρετεί την κεντρική είσοδο στην Σχολή Ευελπίδων. Η διαμόρφωση συνεχίζει προς την οδό Μουστοξύδη και την πλατεία Πρωτομαγιάς, και οι τοπογραφικές γραμμές δημιουργούν διαδρομές, πλατώματα, νησίδες πρασίνου και χώρους στάσεων, διευκολύνοντας προσβάσεις και απομονώνοντας την περιοχή από την βουή των δρόμων. Εν τέλει σκοπός είναι η δημιουργία ενός αστικού άλσους, που αποτελεί μια ανάσα για τoυς χρήστες του μετρό αλλά και τους περιοίκους της περιοχής.
Β. το Ξέφωτο της πλατείας Πρωτομαγιάς
Ακριβώς πάνω από την υπογειοποίηση της οδού Μουστοξύδη βρίσκεται η πλατεία Πρωτομαγιάς η οποία επανασχεδιάζεται ως ένας συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο Άλσος των Δικαστηρίων και το Πεδίο του Άρεως. Σε αυτή την περιοχή εισάγεται χαμηλή φύτευση, προσεκτικά τοποθετημένες δεντροστοιχίες και ελαφριές μεταλλικές κατασκευές/στέγαστρα για επιπλέον σκίαση.
Έμφαση δόθηκε στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό, τόσο με την διατήρηση του υπάρχοντος πρασίνου της περιοχής, όσο και με το βασικό υλικό δαπεδόστρωσης της πρότασης.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό, τόσο με την διατήρηση του υπάρχοντος πρασίνου της περιοχής, όσο και με το βασικό υλικό δαπεδόστρωσης της πρότασης, το οποίο είναι φυσικό χωμάτινο δάπεδο με σταθεροποιητές. Η επιλογή ενός τέτοιου υλικού για δαπεδόστρωση έχει ως σκοπό αφενός τη μείωση των θερμικών φορτίων κατά τους θερινούς μήνες, αφετέρου την υδατοαπορρόφηση σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης.
Με αυτόν τον τρόπο η προτεινόμενη παρέμβαση αφομοιώνεται πλήρως στο αστικό τοπίο που την υποδέχεται.
Στοιχεία έργου
Τυπολογία ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ «Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου και της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ»
Διοργανώτρια Αρχή ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑ Α.Ε.
Βραβεύσεις 3ο βραβείο
Αρχιτεκτονική μελέτη Constantine Bouras Studio – Evita Fanou Architecture & Design
Αρχιτέκτονες Κωνσταντίνος Μπούρας, Αρχιτέκτων – Πολεοδόμος, Εβίτα Φανού, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Μαρίνα Καραμανή, Αλέξανδρος Λαμπρινός (Φοιτήτρια και φοιτητής Αρχιτεκτονικής)
Αρχιτέκτων τοπίου Paola Sturla
Συγκοινωνιολόγος Κωνσταντίνος Λαφαζάνης
Ομάδα Συνεργατών Φώτης Κόνδης (Πολιτικός Μηχανικός), Χαράλαμπος Δημήδης (Μηχανολόγος Μηχανικός), Λέων Καπέτας (Μηχανικός Υδραυλικών Έργων), Στέλιος Βενιέρης (Περιβαλλοντολόγος), Αθηνά Ζαφειροπούλου (Γεωπόνος)
Εικόνες © Constantine Bouras Studio + Evita Fanou Architecture & Design
Τοποθεσία Αθήνα, Ελλάδα
-text by the authors
In the area of the former Evelpidon School, at the new Dikastiria metro stop, the “Topographic Flows” proposal aspires to connect, through an urban park, the new metro station with the entrance to the former Evelpidon School and Protomagia Square, but also with Pedio tou Areos, creating a route with green islands in the city. The proposed new connections of the green belts facilitate the routes of the residents, through the design and functional integration of the study area and its transformation into a new urban garden that contributes to the sustainable development of the city.
The main design idea is departing from the strong topography that characterizes the city of Athens and especially the intervention area.
The main design idea is departing from the strong topography that characterizes the city of Athens and especially the intervention area. The design vocabulary emerges from this analogy: with the topographical lines as a design tool, the whole area is simulated to a new topography that is emerging from the existing one, which is, anyway, currently highlighted all over the city by the excavations for the metro.
In this way, the “topographical flows” emerge from the subterrain, creating between Evelpidon and Moustoxidi streets a network of paths and openings, while allowing the unhindered circulation of pedestrians in every direction. Throughout the proposal there are rest areas, fast movement routes and tree-lined promenades.
The intervention area is treated as a single proposal with a mild character and is divided into two individual areas with distinct identities between them:
A.The Park in Dikastiria
The area at the metro exit is shaped like a sequence of elevation lines which create steps in one direction and ramps in the other direction, sculpting like this the challenging geometry of the area, as this is defined by Moustoxidi street.
The ultimate goal is the creation of an urban park, which is a breath of fresh air for the subway users and the inhabitants of the area alike.
At the northern end, a cobblestone path serves the main entrance to the Evelpidon School. The design continues towards Moustoxidi street and Protomagia Square, and the topographic lines create paths, openings, green islands and rest areas, facilitating access and isolating the area from the traffic noise. The ultimate goal is the creation of an urban park, which is a breath of fresh air for the subway users and the inhabitants of the area alike.
B. The Protomagia Square Glade
Just above the underpass of Moustoxidi street is the Protomagia Square which is being redesigned as a connecting link between the Park in Dikastiria and Pedion tou Areos. Low planting, carefully placed tree rows and light metal structures/canopies for additional shading are introduced in this area.
A special emphasis was placed on environmental design: the maintenance of the existing green of the area, but also the selection of the proposal’s basic ground material.
A special emphasis was placed on environmental design: the maintenance of the existing green of the area, but also the selection of the proposal’s basic ground material, which is a natural earth floor with stabilizers. The choice of such a material for the ground has the purpose of, on one hand, the reduction of thermal loads during the summer months, and on the other, the water absorption in cases of heavy rainfall.
In the above way, the proposed intervention is fully incorporated into the urban landscape that welcomes it.
Facts & Credits
Typology OPEN ARCHITECTURAL IDEAS COMPETITION “Architectural Design Competition for the renovation of the common space and the wider area of the New Dikastiria Metro Station
Organiser ATHENS ANAPLASIS S.A.
Awards 3rd prize
Architecture study Constantine Bouras Studio – Evita Fanou Architecture & Design
Architects Constantine Bouras (Architect – Urbanist), Evita Fanou (Architect Engineer), Marina Karamani, Alexandros Lamprinos (Architecture Students)
Landscape architect Paola Sturla
Transport scientist Konstantinos Lafazanis
Consultants Team Fotis Kondis (Civil Engineer), Charalampos Dimidis (Mechanichal Engineer), Leon Kapetas (Hydraulic Engineer), Stelios Venieris (Environmentalist), Athina Zafeiropoulou (Agriculturist)
Images © Constantine Bouras Studio + Evita Fanou Architecture & Design
Location Athens, Greece
READ ALSO: Α' Βραβείο στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου και της ευρύτερης περιοχής του Νέου Σταθμού Μετρό Αλεξάνδρας | Theoni Xanthi – XZA Architects