Έπαινο στον Ανοιχτό “Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό ΑΚΑΔΗΜΙΑ” κέρδισε η πρότασή των Στεφανάκης Δημήτρης – Studio 99, Ευάγγελος Κουτσιούμπας– nοnstatestudio, Αθανάσιος Moυσμουλίδης – MID Studio, Φωτεινή Γιαμάκου – Giamakos Architects, Νίκος Σουλάκης– S.Ar, Μιχάλης Πολυμενίδης – SpaceOP, Κωνσταντίνος Τριχιάς – LAASTIK, Γιάννης Ρέτσιος, Θέμης Νάνας (Φοιτητές Αρχιτεκτονικής), Κορνηλία Χριστοδούλου (Φοιτήτρια Αρχιτεκτονικής), Ελευθερία Ζανιδάκη, Στελίνα Τσιάντου (Αρχιτέκτων Τοπίου), Σωτήρης Γιαμάκος – Giamakos Architects. Η πρόταση είναι μέρος μιας συνολικής προσέγγισης για τους δημοσίους χώρους της Αθήνας με τις πολεοδομικές επεμβάσεις να αποτελούν μέρος ενός συνολικού στρατηγικού σχεδιασμού. Η περιοχή του νέου σταθμού Ακαδημίας μελετάται ως ένα «μεταίχμιο» μεταξύ του μνημειακού κέντρου και του τυπικού οικιστικού αστικού ιστού. Η πρόταση επεκτείνει την περιοχή επέμβασης και επιλέγει μια γλαφυρή αρχιτεκτονική γραφή με πολλά διαφορετικά υλικά και μορφολογίες.
-κείμενο από τους δημιουργούς
Η περιοχή του νέου σταθμού Ακαδημίας αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και ιδιαίτερα κεντρικό σημείο για την πόλη της Αθήνας. Σε άμεση γειτνίαση, μεγάλοι οδικοί άξονες διασχίζουν τμήμα του μνημειακού κέντρου της πόλης, καθοριζόμενοι από χαρακτηριστικά δείγματα του νεοκλασικισμού, ενώ οι «μεγάλες» γεωμετρίες των οδών και των πεζοδρομίων καθώς και η ποιότητα του δημοσίου χώρου που επιτρέπουν τα πανταχόθεν ελεύθερα τοποθετημένα ιστορικά κτίρια, αποτελούν χαρακτηριστικά που δεν συναντώνται συχνά σε άλλες περιοχές.
Το ΓΠΣ εντάσσει την περιοχή εντός του «Υπερτοπικού Κέντρου Πόλης» καθιστώντας την Ακαδημίας ένα «μεταίχμιο» μεταξύ του μνημειακού κέντρου και του τυπικού οικιστικού αστικού ιστού.
Το ΓΠΣ εντάσσει την περιοχή εντός του «Υπερτοπικού Κέντρου Πόλης», μία περιοχή που εμπεριέχει κεντρικές δραστηριότητες διοίκησης, εμπορίου και αναψυχής ενώ σε άμεση επαφή βρίσκονται οι γειτονίες γενικής κατοικίας, πάνω από την οδό Σόλωνος, καθιστώντας την Ακαδημίας ένα «μεταίχμιο» μεταξύ του μνημειακού κέντρου και του τυπικού οικιστικού αστικού ιστού.
Ο σχεδιασμός μας, επιδιώκει την επανερμηνία της φυσιογνωμίας της περιοχής σαν ένα σύνολο ανοιχτών δημόσιων χώρων που λειτουργούν ως τοπόσημα, συνομιλώντας και επαναπροσεγγίζοντας τον αυστηρό νεοκλασικό σχεδιασμό και συστήνουν έναν συνδετήριο άξονα πεζής κίνησης μεταξύ των πυκνοδομημένων γειτονιών κατοικίας και το πολυσύχναστο υπερτοπικό κέντρο της πόλης.
Επεκτείνουμε την περιοχή επέμβασης, συμπεριλαμβάνοντας παρακείμενους δρόμους και διαδρομές, και σχεδιάζουμε εφαρμόζοντας μία γλαφυρή αρχιτεκτονική γραφή με έντονα στοιχεία υλικότητας και αναγνωρίσιμες μορφολογικές επιλύσεις.
Το στοίχημα του σχεδιασμού, είναι η τοποθέτηση του νέου σταθμού στον πεζόδρομο της Μασσαλίας να μη συνδυαστεί με έναν δημόσιο χώρο χωρίς ταυτότητα, που λειτουργεί απλά σαν περιβάλλοντας χώρος της εισόδου στο μετρό. Για τον λόγο αυτό επεκτείνουμε την περιοχή επέμβασης, συμπεριλαμβάνοντας παρακείμενους δρόμους και διαδρομές, και σχεδιάζουμε εφαρμόζοντας μία γλαφυρή αρχιτεκτονική γραφή με έντονα στοιχεία υλικότητας και αναγνωρίσιμες μορφολογικές επιλύσεις.
Η συνθετική πρόταση βασίζεται σε έναν ενοποιητικό γεωμετρικό κάναβο χαράξεων, που σχηματοποιεί δυναμικά και οριζόντια την προέκταση των ορίων των γειτονικών ιστορικών κτιρίων ενώ αφαιρετικά και κάθετα αξιοποιεί τις πιο ασθενείς χαράξεις του πυκνοδομημένου αστικού χάρτη της περιοχής. Η οδός Μασσαλίας αναμορφώνεται ριζικά έτσι ώστε να μην αποτελεί μόνο μια διαδρομή, αλλά να λειτουργεί σαν μία περιοχή στάσης και ανάπαυσης και αναδιανομης των κινήσεων.
Οι αρχιτεκτονικές επεμβάσεις δεν ανταγωνίζονται την ιστορικότητα της περιοχής αλλά επιχειρούν να παράγουν νοήματα που συνδέονται με την μνήμη , την εμπειρία και την αφήγηση του τόπου.
Μια δομή που να εξισορροπεί την κίνηση, την δράση, την στάση, την χαλάρωση και λειτουργεί ως προέκταση της Αθηναϊκής τριλογίας και του Πνευματικού κέντρου. Το αστικό στοιχείο, η σύγχρονη πραγματικότητα και το ιστορικό προηγούμενο συνυπάρχουν αρμονικά στον χώρο και το χρόνο. Οι αρχιτεκτονικές επεμβάσεις δεν ανταγωνίζονται την ιστορικότητα της περιοχής αλλά επιχειρούν να παράγουν νοήματα που συνδέονται με την μνήμη , την εμπειρία και την αφήγηση του τόπου.
Σχήματα, υλικά, υφές και μοτίβα παραπέμπουν σε κλασσικά σχήματα που είναι ταυτισμένα με την αθηναϊκή τυπολογία και αποτελούν διακριτούς δείκτες μνήμης. Διάσπαρτοι μικροί όγκοι, χαμηλά δομικά στοιχεία καθιστικών – πεζουλιών, ενσωματωμένα στα γεωμετρικά μοτίβα των πλακοστρώσεων, επενδεδυμένα με μάρμαρα διαφόρων αποχρώσεων, λειτουργούν σαν όρια δίπλα σε πράσινα πλατώματα και συστάδες δένδρων, νοηματοδοτώντας την ροή της κίνησης πεζών και ποδηλατών δίπλα σε ένα καθηλωτικό σκηνικό. Η τεθλασμένη κυκλοφορία των περαστικών ανάμεσα από αυτούς τους όγκους περιγράφει μια αλυσίδα συνεχόμενων προοπτικών αποκαλύψεων που ισχυροποιούνται μέσω των παραλλαγών των υλικών, των χρωμάτων του φωτισμού και των φυτών.
Στοιχεία έργου
Τυπολογία ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ «Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου και της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό ΑΚΑΔΗΜΙΑ»
Διοργανώτρια Αρχή ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑ Α.Ε.
Βραβεύσεις Έπαινος
Ομάδα Μελέτης Στεφανάκης Δημήτρης – Studio 99, Ευάγγελος Κουτσιούμπας– nοnstatestudio, Αθανάσιος Moυσμουλίδης – MID Studio, Φωτεινή Γιαμάκου – Giamakos Architects, Νίκος Σουλάκης– S.Ar, Μιχάλης Πολυμενίδης – SpaceOP, Κωνσταντίνος Τριχιάς – LAASTIK, Γιάννης Ρέτσιος, Θέμης Νάνας (Φοιτητές Αρχιτεκτονικής), Κορνηλία Χριστοδούλου (Φοιτήτρια Αρχιτεκτονικής), Ελευθερία Ζανιδάκη, Στελίνα Τσιάντου (Αρχιτέκτων Τοπίου), Σωτήρης Γιαμάκος – Giamakos Architects
Πολεοδομική θεώρηση και πρόταση (σε συνεργασία με την Commonspace Coop) Θάνος Ανδρίτσος (Αρχιτέκτων Μηχανικός-Πολεοδόμος), Γιάννης Παρασκευόπουλος (Τοπογράφος Μηχανικός-Πολεοδόμος), Άρτεμις Κουμπαρέλου (Αρχιτέκτων Μηχανικός-Γεωγράφος)
Συγκοινωνιολογική μελέτη (σε συνεργασία με την POLINDE E.E) Έμιλυ Τουμπουλίδου (Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός)
Ομάδα Συνεργατών Νίκος Χατζηνικολάου (Πολιτικός Μηχανικός), Παναγιώτης Διονυσίου (Μηχανολόγος Μηχανικός), Σταύρος Καραπάνος (Γεωπόνος), Γιώργος Ζέρβας (Πολιτικός Μηχανικός Υδραυλικών Έργων), Ευαγγελία Μιχαηλίδου (Περιβαλλοντολόγος – Αρχιτέκτων), ENVISTA A.E (Σύμβουλοι – Περιβαλλοντολόγοι)
Τοποθεσία Αθήνα, Ελλάδα
Δείτε την πρόταση που κέρδισε το Β’ βραβείο στον Διαγωνισμό για τον νέο σταθμό μετρό της “Ακαδημίας”, εδώ!
Honorable mention in the Open “Architectural Ideas Competition for the regeneration of the common area of the wider area of the new AKADIMIAS Metro station” was won by the proposal of Dimitrios Stefanakis – Studio 99, Evangelos Koutsioumpas – nonstatestudio, Athanasios Mousmoulidis – MID Studio, Foteini Giamakou – Giamakos Architects, Nikos Soulakis– S.Ar, Michael Polymenides – SpaceOP, Konstantinos Trichias – LAASTIK, Giannis Retsios, Themis Nanas, Kornilia Christodoulou (Students of Architecture), Eleftheria Zanidaki, Stelina Tsiantou (Landscape Architects), Sotiris Giamakos – Giamakos Architects. The proposal is part of a comprehensive approach for the public spaces of Athens with the urban planning interventions being part of an overall strategic planning. The area of the new “Akademias” station is studied as a “transition point” between the monumental center and the typical residential urban fabric. The proposal expands the intervention area and chooses a vivid architectural writing with many different materials and morphologies.
-text by the authors
The area where the new “Akadimias” subway station is being built, is a significant and central point for the city of Athens. In close proximity major road axes cross part of the city’s monumental center, defined by the characteristic neoclassical architecture buildings. The “generous” geometries of the streets and pavements and the quality of public space, which allows for the freely-placed of historic buildings, are characteristics that are not common in other areas.
Τhe city’s “General Urban Plan” places the area within the “Supra-regional City Centre” rendering Acadimias as a “transition point” between the monumental centre and the typical residential urban fabric.
The city’s “General Urban Plan” places the area within the “Supra-regional City Centre”, an area containing central administrative, commercial and recreational activities, while in the vicinity (above Solonos Street) we are met with residential neighborhoods, thus rendering Acadimias as a “transition point” between the monumental centre and the typical residential urban fabric.
Our design seeks to re-invent the character of the area as a set of open public spaces that function as landmarks, reconceptualising the strict neoclassical design and introducing a connecting pedestrian axis between the densely built residential neighbourhoods and the bustling hyper-local city centre.
We expand the zone of our interventions, including adjacent streets and routes, and we design by applying a vivid architectural writing with strong materiality and distinctive morphological manipulations.
The design challenge is that the placement of the new station on “Masalias” pedestrian street should not be paired with a public space devoid of identity, functioning simply as a surrounding space for the entrance to the subway. For this reason we expand the zone of our interventions, including adjacent streets and routes, and we design by applying a vivid architectural writing with strong materiality and distinctive morphological manipulations.
The composition is based on a unifying geometric framework of contours, which dynamically and horizontally schematize the extension of the boundaries of the adjacent historic buildings, while abstractly and vertically utilize the weaker contours of the densely built urban map. “Massalias” Street is radically remodeled so that it is not just a pathway, but functions as an area for pausing, resting and redistributing flows.
The architectural interventions do not compete with the historicity of the area but attempt to produce significations linked to memory, experience and the narrative of the place.
A force-structure that balances movement, action, stasis, relaxation and functions as an extension of the “Hansen Athenian trilogy” and the adjacent Cultural Centre. Urban elements, contemporary reality and historical precedent coexist harmoniously in space and time. The architectural interventions do not compete with the historicity of the area but attempt to produce significations linked to memory, experience and the narrative of the place.
Shapes, materials, textures and patterns refer to classical schemes that are integrated within the Athenian typology, and represent distinct memory indicators. Scattered small blocks, low structural elements of seating, embedded in the geometric patterns of the paving, lined with marbles of various shades, act as boundaries next to green plots and clusters of trees, signifying the flow of pedestrian and cyclists’ movement next to an immersive setting. The articulated movement of passers-by between these volumes illustrates a chain of continuous perspective revelations that are reinforced through variations in materials, illumination and greenery.
Facts & Credits
Typology OPEN ARCHITECTURAL IDEAS COMPETITION “Architectural Design Competition for the renovation of the common space and the wider area of the New AKADIMIA Metro Station
Organiser ATHENS ANAPLASIS S.A.
Awards Honorable mention
Design Team Dimitrios Stefanakis – Studio 99, Evangelos Koutsioumpas – nonstatestudio, Athanasios Mousmoulidis – MID Studio, Foteini Giamakou – Giamakos Architects, Nikos Soulakis– S.Ar, Michael Polymenides – SpaceOP, Konstantinos Trichias – LAASTIK, Giannis Retsios, Themis Nanas, Kornilia Christodoulou (Students of Architecture), Eleftheria Zanidaki, Stelina Tsiantou (Landscape Architect), Sotiris Giamakos – Giamakos Architects
Urban consultant Commonspace Co-op – Athanasios Andritsos (Architect Engineer – Urban Planner), Ioannis Paraskevopoulos (Rural Surveyor Engineer– Urban Planner), Artemis Koumparelou (Architect Engineer – Geographer)
Transportation consultant POLINDE E.E – Emily Toumpoulidou (Civil Engineer – Transportation Expert)
Collaborators Nikolaos Chatzinikolaou (Civil Engineer), Panagiotis Dionisiou (Mechanical Engineer), Stavros Karapanos (Agronomist), Georgios Zervas (Civil Engineer– Hydraulics Expert), ENVISTA S.A (Environmental Experts), Evangelia Michailidou (Architect – Environmental Expert)
Location Athens, Greece
Take a look at the proposal that won the 2nd prize in the “Academias” Competition, here!
READ ALSO: Α' βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Προσχεδίων για την ανάπλαση του Παραλιακού μετώπου της Βόνιτσας | Αγγελική Θύμη και Δάφνη Λαδά