Β΄βραβείο στον Ανοιχτό “Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ” κέρδισε η πρόταση των Στεφανάκη Δημήτρη – Studio 99, Ευάγγελο Κουτσιούμπα – nοnstatestudio, Αθανάσιο Moυσμουλίδη – MID Studio, Φωτεινή Γιαμάκου – Giamakos architects, Νίκο Σουλάκη – S.Ar (Δρ. Αρχιτέκτων Μηχ.), Μιχάλη Πολυμενίδη – Space OP, Κωνσταντίνο Τριχιά – LAASTIK, Γιάννη Ρέτσιο, Θέμη Νανά, Κορνηλία Χριστοδούλου (Φοιτητές Αρχιτεκτονικής), Ελευθερία Ζανιδάκη (Αρχιτέκτων Μηχανικός), Τσιάντου Στελίνα – Αρχιτέκτων Τοπίου και Σωτήρη Γιαμάκο – Giamakos Architects
-κείμενο από τους δημιουργούς
Η περιοχή του Ευαγγελισμού χαρακτηρίζεται ως ένα πολυδύναμο κέντρο για την Αθήνα, ένα καθοριστικό σημείο αστικής κινητικότητας που αναδιανέμει κινήσεις και ροές πεζών και οχημάτων. Σε άμεση γειτνίαση συναντάμε μία σειρά δημόσιων χρήσεων και κτιρίων, σημαντικούς οδικούς άξονες, προσβάσεις στα αστικά ΜΜΜ και εκτενείς ελεύθερους χώρους πρασίνου εντοπισμένους σε ένα συνεχές δίκτυο. Αυτή η παράδοξη αιώρηση ανάμεσα στην έννοια του κόμβου, όπου συγκλίνουν και συμπλέκονται πολλαπλές ροές, και της νησίδας, ως μιας περιοχής αποκλεισμένης περιμετρικά από κεντρικούς οδικούς άξονες, θέτει ένα δύσκολο όσο και γοητευτικό αρχιτεκτονικό πρόβλημα.
Τον διττό αυτό χαρακτήρα επιχειρούμε να επεξεργαστούμε με την πρόταση μας στοχεύοντας στην επανερμηνεία της περιοχής και την ενεργοποίηση της, διατηρώντας ωστόσο στοιχεία και χαρακτηριστικά που συνιστούν την ταυτότητα της.
Στρατηγικά ενισχύεται ο χαρακτήρας του πάρκου ως κόμβου διοχέτευσης της κίνησης στον αστικό ιστό με τη χάραξη νέων και την διατήρηση υφιστάμενων διαδρομών, ενώ μικροσκοπικά λεπτοί αρχιτεκτονικοί χειρισμοί κοντά στην ανθρώπινη κλίμακα αναβαθμίζουν αισθητικά την περιοχή. Ήπιες επεμβάσεις, που εκτείνονται στα όρια των απαιτούμενων, και η ανασύνταξη του πρασίνου έπειτα από τα έργα του μετρό, τονίζουν τη λειτουργία του αστικού άλσους ενώ η επανάχρηση υφιστάμενων υλικών συμβάλει στη διατήρηση ενός μικρού οικολογικού αποτυπώματος. Σε πολεοδομική κλίμακα η οδός Ριζάρη μετατρέπεται σε οδό ήπιας κυκλοφορίας εξασφαλίζοντας την καλύτερη σύνδεση του σταθμού και του πάρκου με το δίκτυο πράσινων ελεύθερων χώρων της πόλης.
Η αισθητική διχοτόμηση του πάρκου Ριζάρη, κατασκευασμένου με δύο διαφορετικές αρχιτεκτονικές γλώσσες, άρεται με την αναδιάταξη των υφιστάμενων και την προσθήκη νέων ουδέτερων υλικών.
Έπειτα από μία σπουδή σε μοτίβα και χαράξεις οδηγούμαστε σε ένα νέο συντακτικό υλικότητας και μορφολογικών επιλύσεων που επιτυγχάνει μία πολυπλοκότητα σε μικροκλίμακα, με εναλλαγή υφών και υλικών, προκαλώντας τις αισθήσεις και κινητοποιώντας τον επισκέπτη να αλληλεπιδράσει με το στοιχείο του αστικού πρασίνου.
Η εμπειρία της κίνησης και της παρουσίας του επισκέπτη εντός αυτού του περιβάλλοντος μπορεί να λειτουργήσει σαν ενεργοποιητής για την περιοχή, ενώ οι εμβόλιμες στάσεις για ανάπαυση λειτουργούν ως υποδοχείς που θα επιτρέψουν την ανάδυση νέων χρήσεων και δραστηριοτήτων. Τέλος, σηματοδοτούμε την είσοδο του μετρό τοποθετώντας μία λιτή κατασκευή στεγάστρου, με μεταλλικά στοιχεία και γυάλινα πανέλα, με μία απλή γεωμετρική επίλυση που δεν ανταγωνίζεται το αστικό περιβάλλον.
Στοιχεία έργου
Τυπολογία: Ανοιχτός Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών για την ανάπλαση του κοινόχρηστου χώρου και της ευρύτερης περιοχής του νέου σταθμού Μετρό Ευαγγελισμός
Διοργανώτρια αρχή: Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.
Βράβευση: Έπαινος
Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός: Στεφανάκης Δημήτρης – Studio 99, Κουτσιούμπας Βαγγέλης – ΝοnState Studio, Moυσμουλίδης Θάνος – MID Studio, Γιαμάκου Φωτεινή – Giamakos Architects, Σουλάκης Νίκος – Αρχιτέκτων Μηχανικός S.Ar, Πολυμενίδης Μιχάλης – SpaceOP, Τριχιάς Κώστας – LAASTIK, Ρέτσιος Γιάννης – Νανάς Θέμης – Χριστοδούλου Κορνηλία (Φοιτητές Αρχιτεκτονικής), Ζανιδάκη Ελευθερία – Αρχιτέκτων Μηχανικός, Τσιάντου Στελίνα – Αρχιτέκτων Τοπίου, Γιαμάκος Σωτήρης – Giamakos Architects
Πολεοδομική θεώρηση και πρόταση: Commonspace Co-op – Ανδρίτσος Θάνος – Αρχιτέκτων Μηχανικός- Πολεοδόμος, Παρασκευόπουλος Γιάννης – Τοπογράφος Μηχανικός-Πολεοδόμος, Κουμπαρέλου Άρτεμις – Αρχιτεκτων Μηχανικός – Γεωγράφος
Συγκοινωνιολογική μελέτη: Polinde – Τουμπουλίδου Έμιλυ – Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός
Ομάδα Συνεργατών: Χατζηνικολάου Νίκος – Πολιτικός Μηχανικός – ΠΛΑΙΣΙΟ ΟΕ, Διονυσίου Παναγιώτης – Μηχανολόγος Μηχανικός, Ζέρβας Γιώργος – Πολιτικός Μηχανικός Υδραυλικών Έργων, Μιχαηλίδου Ευαγγελίας – Περιβαλλοντολόγος, Αρχιτέκτων, Καραπάνος Σταύρος – Γεωπόνος
2nd Award in the Open “Architectural Ideas Competition for the regeneration of the common area of the wider area of the new EVANGELISMOS Metro station” was won by the proposal of Dimitrios Stefanakis – Studio 99, Evangelos Koutsioumpas – nonstatestudio, Athanasios Mousmoulidis – MID Studio, Foteini Giamakou – Giamakos Architects, Nikos Soulakis– S.Ar, Michael Polymenides – SpaceOP, Konstantinos Trichias – LAASTIK, Giannis Retsios, Themis Nanas, Kornilia Christodoulou (Students of Architecture), Eleftheria Zanidaki – Architect Engineer, Stelina Tsiantou (Landscape Architects), Sotiris Giamakos – Giamakos Architects.
-text by the authors
Evangelismos area is a polyvalent hub for the city of Athens; a pivotal point of urban mobility redistributing pedestrian and vehicular flows. In immediate proximity we come upon a series of public uses and buildings, significant roadways, access points to urban public transportation, and extensive green spaces within a continuous urban network. The paradoxical suspension between the concepts of the “hub”, where multiple flows converge and intertwine, and that of an “urban isle”, as an area secluded by major road axes, poses a challenging yet captivating architectural provocation.
Our proposal aims to address this dual character of the park by redefining and activating the area, while retaining elements and characteristics that constitute its identity.
The park’s role as a hub of urban mobility is strategically reinforced by delineating new paths and preserving existing routes, while subtle design manipulations, near the human scale, aesthetically enhance the area. Mild architectural interventions, stretching to the limits of necessity, and the reorganization of greenery, following the subway excavation works, emphasize the functioning of the park as an urban grove, while the reuse of existing materials contributes in sustaining a minimal ecological footprint. On a city planning scale, Rizari Street is converted into a low-traffic street securing the most efficient link between the park and the city’s network of green public spaces.
The existing visual contrast within Rizari Park, built using two distinct architectural styles, is reconciled through the reorganization of existing materials and the introduction of new neutral elements. Following an exploration of patterns and shapes, we arrive with a new syntax of materiality and morphological solutions that can achieve complexity on a small scale; alternating textures and materials stimulate the senses and engage visitors to interact with the urban greenery. The experience of movement within this environment can operate as a catalyst for the rejuvenation of the area, while the newly distributed resting points may act as containers facilitating the emergence of fresh uses and activities. At the subway entrance, we place a simple canopy designed with metal structural elements and glass panels, signifying the new station without competing with the city’s surroundings.
Facts & Credits
Typology: OPEN ARCHITECTURAL IDEAS COMPETITION “Architectural Design Competition for the renovation of the common space and the wider area of the EVANGELISMOS Metro Station”
Organisation: ATHENS ANAPLASIS S.A.
Awards: Honorable mention
Architectural design team: Dimitrios Stefanakis – Studio 99, Evangelos Koutsioumpas – nonstatestudio, Athanasios Mousmoulidis – MID Studio, Foteini Giamakou – Giamakos Architects, Nikos Soulakis– S.Ar, Michael Polymenides – SpaceOP, Konstantinos Trichias – LAASTIK, Giannis Retsios, Themis Nanas, Kornilia Christodoulou (Students of Architecture), Eleftheria Zanidaki, Stelina Tsiantou (Landscape Architect), Sotiris Giamakos – Giamakos Architects
Urban vision and proposal: Commonspace Co-op – Andritsos Thanos, Architect Engineer – Urban Planner, Paraskevopoulos Yannis, Topographer – Survey Engineer – Urban Planner, Koumparelou Artemis, Architect Engineer – Geographer
Transportation study: Polinde – Toumpoulidou Emily – Transportation Engineer
Colaborators: Chatzinikolaou Nikos – Civil Engineer – PLASIO LTD, Dionisiou Panagiotis – HVAC Engineer, Zervas Giorgos – Civil Engineer – Hydraulic works, Michailidou Evaggelia – Environmentalist – Architect, Karapanos Stavros – Agriculturalist
READ ALSO: Oι Δ. Στεφανάκης, Ε. Κουτσιούμπας, Α. Moυσμουλίδης, Φ. Γιαμάκου, N. Σουλάκης, Μ. Πολυμενίδης, Κ.Τριχιάς, Γ. Ρέτσιος, Θ. Νάνας, K. Χριστοδούλου, Ε. Ζανιδάκη, Σ. Τσιάντου και Σ. Γιαμάκος κέρδισαν έπαινο στον ανοιχτό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το Νέο Σταθμό Μετρό Αλεξάνδρας