Thessaloniki ConfEx Park. Πρώτο βραβείου Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού από τους Sauerbruch Hutton, Gustafson Porter + Bowman και Stavropoulou Architects.
Η Θεσσαλονίκη αποτελεί ένα παλίμψηστο από μνήμες της ιστορίας και των πολιτισμών της. Το νέο ConfEx Park, όπως ονόμασε η ομάδα την ανάπλαση της ΔΕΘ, ενσαρκώνει τη σύγχρονη και μελλοντική φιλοδοξία να γίνει ο κύριος επιχειρηματικός και τουριστικός προορισμός της περιοχής. Θα διαμορφώσει μια αστική περιοχή όπου μερικά από τα μεγαλύτερα κτίρια της πόλης συνενώνονται σε ένα αστικό πάρκο για να υποδέχονται διεθνείς εκδηλώσεις ενώ παράλληλα θα αποτελεί τοπικό σημείο συνάντησης με φιλόξενους κήπους για τους πολίτες της Θεσσαλονίκης.
-text by the authors
ConfEx Park Thessaloniki from sauerbruch hutton on Vimeo.
Καθώς η περιοχή του ConfEx Park βρίσκεται έξω από τα τείχη της αρχαίας πόλης, υπάρχουν σημαντικές διαδρομές που αναπτύσσονται. Μερικές από αυτές, παραδίδονται σε πεζούς και ποδηλάτες: Το «Μονοπάτι Πολιτισμού», αναπτύσσεται διαγωνίως στο χώρο και συνδέει το νέο σταθμό του Μετρό της Εγνατίας οδού με τις Εκθεσιακές αίθουσες, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Συνεδριακό Κέντρο, το Αρχαιολογικό και Βυζαντινό Μουσείο και επιτρέπει τη διάβαση των πεζών αποφεύγοντας τους πολυσύχναστους δρόμους. Η «Ορεινή διαδρομή» στοχεύει στη διάνοιξη του υπάρχοντος άξονα Βορρά-Νότου και δίνει έμφαση στη σχέση μεταξύ του βουνού, της θάλασσας, του Πανεπιστημίου, της τοποθεσίας ConfEx και της ευρύτερης πόλης.
Οι γραμμές που χωρίζουν, με φυσικό τρόπο, το τοπίο σε τρία μέρη: τη δυτική περιοχή, ανάμεσα στην Αγγελάκη και τον κεντρικό άξονα, που γίνεται χώρος για δραστηριότητες και προσωρινές εγκαταστάσεις∙ την κεντρική περιοχή, που ξεπροβάλλει από την πλατεία ΧΑΝΘ ως το ΜΜΣΤ και θα αποτελέσει τον χώρο για τη δημιουργία μικρής κλίμακας πολιτιστικών κήπων και καφέ διευθετημένων γύρω από το υφιστάμενο καμπύλο στέγαστρο. Τη νότια περιοχή, δίπλα στη Λεωφόρο Στράτου, όπου εγκαθίσταται το νέο Συνεδριακό Κέντρο, θα γίνει ένα μεγάλο αμφιθέατρο για παραστάσεις και εκδηλώσεις. Απευθυνόμενο στη μνήμη του ιστορικού τόπου, αυτό το πάρκο διατηρεί τις πιο σημαντικές κατασκευές της σημερινής Helexpo: την Αψίδα της ΧΑΝΘ, τον πύργο του ΟΤΕ μαζί με το περίπτερο της Esso Pappas και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που αποτελούν οικεία τοπόσημα σε αυτό το νέο υβριδικό τοπίο.
Το συνολικό εγχείρημα χρησιμοποιεί μέσα για τη διατήρηση ήπιου κλίματος: το καλοκαίρι τα δέντρα, οι σκιάσεις των οροφών και τα στοιχεία νερού θα βοηθούν να μετριαστεί η επίδραση της υψηλής θερμοκρασίας. Το χειμώνα, οι στέγες θα προστατεύουν από τη βροχή, τα δέντρα θα μειώνουν τις κινήσεις του ανέμου και τα υαλοστάσια στις προσόψεις θα επωφελούνται από τη χαμηλή θέση του ήλιου. Οι στέγες είναι εξοπλισμένες με φωτοβολταϊκά και με συλλέκτες για το νερό της βροχής, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες του πάρκου.
Οι τρεις διαμορφωμένες περιοχές του πάρκου θα παρέχουν μια ποικιλία πράσινων οικοσυστημάτων, με φυτά που είναι ικανά να αντισταθούν στην κλιματική αλλαγή και στις συνεχώς αυξανόμενες θερμοκρασίες, καταιγίδες και ξηρασίες. Όσο μεγαλύτερη είναι η ποικιλία των φυτών, τόσο πιο ανθεκτικοί θα γίνουν οι πληθυσμοί των φυτών και των ζώων.
Sauerbruch Hutton
Η εταιρία Sauerbruch Hutton αποτελεί ένα διεθνές γραφείο αρχιτεκτονικής, πολεοδομικού σχεδιασμού και διακόσμησης, που ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 1989 και πλέον εδρεύει στο Βερολίνο.
Το γραφείο υλοποιεί μεμονωμένες και βιώσιμες λύσεις για αρχιτεκτονικά έργα, αστικά σχέδια, εσωτερικούς χώρους, έπιπλα και εκθέσεις. Η ευχαρίστηση στον αισθησιακό χειρισμό του χώρου και του υλικού, η περιέργεια για τεχνική και χωρική καινοτομία καθώς και η υπεύθυνη χρήση όλων των ειδών των υφιστάμενων πόρων, αποτελούν το επίκεντρο της αρχιτεκτονικής πρακτικής του γραφείου των Sauerbruch Hutton.
Μια έμπειρη ομάδα 120 στελεχών εργάζεται σε ένα διασυνδεδεμένο, δημοκρατικό και διεπιστημονικό περιβάλλον, με διαμοιρασμένα καθήκοντα και ευθύνες σε μια διαδικασία εντατικού διαλόγου. Αυτή η ισότιμη και ανοιχτή κουλτούρα εργασίας βρίσκει το ισοδύναμό της σε μια σύγχρονη δομή εταιρειών, που διευθύνεται από μια ομάδα 19 εταίρων και 10 συνεργατών. Αυτή η ευρεία βάση δημιουργεί ένα ευέλικτο και δυναμικό περιβάλλον, που ευνοεί τη διατήρηση και την ανάπτυξη κοινών αξιών.
Gustafson Porter + Bowman
Οι Gustafson Porter + Bowman είναι ένα βραβευμένo γραφείο που εξειδικεύεται στην αρχιτεκτονική τοπίου, με έδρα το Λονδίνο.
Η διαδικασία σχεδιασμού βασίζεται σε μια βαθιά κατανόηση της περιοχής, το γεωγραφικό πλαίσιο, τις οργανώσεις, τους πολιτισμούς που τη διαμορφώνουν. Συνήθιζουν να επισκέπτονται τις τοποθεσίες, ερευνούν τη θέση τους, την ιστορία, τα εδάφη, τις φυσικές κοινότητες, το τοπικό πλαίσιο και τους περιορισμούς. Μόλις καταλάβουν, θα αρχίσουν να αναπτύσσουν ένα ισχυρό εννοιολογικό πλαίσιο που προσδίδει νόημα και διακριτικότητα στο τοπίο.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της 23χρονης πορείας μας, προσπαθήσαμε να ωθούμε συνεχώς τα όρια αυτού που αποτελεί το πεδίο σχεδιασμού. Νοιαζόμαστε βαθιά για τη δουλειά μας, με ισχυρές προσωπικές δεσμεύσεις για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος για τους πελάτες μας, το περιβάλλον και την τοπική κοινότητα. Η ισχυρή μας δέσμευση με τις τοπικές κοινότητες και τους ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων καλλιτεχνών και επιστημόνικών φορέων, προσθέτει επίπεδα εμπλούτισμού στο έργο μας.
Stavropoulou Architects
H Έλενα Σταυροπούλου ίδρυσε το αρχιτεκτονικό γραφείο Stavropoulou Architects το 2014. Για το γραφείο, η βιοκλιματική αρχιτεκτονική αποτελεί θεμελιώδη τρόπο προσέγγισης του κάθε κτιριολογικού προγράμματος. Στόχος είναι η δημιουργία μιας ισορροπημένης σχέσης μεταξύ φυσικού και τεχνητού περιβάλλοντος του έργου, και η εξασφάλιση των συνθηκών άνεσης για το χρήστη, η βελτίωση της ποιότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος και η εξοικονόμηση ενέργειας. Θεωρώντας ότι η διαδικασία σχεδιασμού διαρκώς εξελίσσεται, από την αρχική ιδέα μέχρι τις λεπτομέρειες της υλοποίησης, διατηρεί πάντοτε το συντονιστικό ρόλο σε όλες τις φάσεις της μελέτης και της κατασκευής ώστε, σε συνεργασία με ειδικούς συμβούλους, να εξασφαλιστεί μία ολοκληρωμένη προσέγγιση του έργου. Το γραφείο δραστηριοποιείται στη μελέτη ιδιωτικών κατοικιών, ξενοδοχείων και εμπορικών χώρων, στην ανακαίνιση και διαμόρφωση εσωτερικών χώρων, στο σχεδιασμό βιομηχανικών επισκέψιμων κτιρίων, στη μελέτη εκθεσιακών περιπτέρων και εικαστικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το αρχιτεκτονικό έργο έχει δημοσιευτεί σε διεθνείς και ελληνικές περιοδικές εκδόσεις, έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις και έχει διακριθεί σε διαγωνισμούς, τόσο με μελέτες, όσο και με υλοποιημένα έργα.
Thessaloniki ConfEx Park. 1st prize winning proposal for redesigning TIF by Sauerbruch Hutton, Gustafson Porter + Bowman and Stavropoulou Architects.
Thessaloniki, is layered with memories of its history and cultures. The new ConfEx Park, at the heart of the largest northern city of Greece, embodies its present and future ambition to be the region’s major business and tourist destination. It will shape an urban area where some of the city’s largest buildings join together in an urban park to welcome international events while still offering local meeting spots and intimate gardens for the citizens of Thessaloniki.
-text by the authors
As the ConfEx area is situated outside the ancient city gates, there are major routes that fan out from what was once a walled city. Some of these, currently blocked, can now be reintroduced for pedestrians and cyclists: The “Culture Path”, moves diagonally across the site and links the new metro at Egnatia to the Exhibition Halls, the MMCA Museum, the Congress Centre and the Archaeological and Byzantine Museums and enables a pedestrian connection that avoids the heavily trafficked roads. The “Mountain route” aims to reopen the existing axis running North-South and emphasizes the relationship between mountain, sea, University, ConfEx site and wider city.
These lines naturally split the landscape into three parts: the western area between Aggelaki and the central axis, that becomes a space for play and temporary installations; the central area fanning out from the YMCA Square and the Contemporary Art Gallery becomes the location for small scale cultural gardens, and cafes arranged around the existing curved canopy. The south area adjacent to Leoforus Stratou that addresses the new Conference Centre, will become a large amphitheatre for performance and events. Addressing the memory of the historic terrain this park also includes some of the most important pavilions of the existing Helexpo site: the YMCA Arch, the OTE tower together with the Esso Pappas Pavilion and the Macedonian Museum of Contemporary Art, form familiar landmarks in this new hybrid landscape.
The whole project uses both natural and artificial means to provide a healthy environment with a moderate climate: in summer, trees, shading roofs and water features will help to moderate outside air temperatures. In winter, roofs shelter from rain, trees will reduce wind-movements and the generously glazed facades will benefit from the low standing winter sun. The roofs are equipped to harvest solar energy through PV-collectors and rainwater to serve the park. The buildings will use geothermal energy and seawater for cooling. Cross ventilation using the natural stack-effect in the exhibition halls will reduce energy consumption through mechanical ventilation.
The ConfEx Park has the potential to become a beacon of technical and social sustainability as this central site in the city is being regenerated into a verdant nexus for residents and visitors alike. The park’s three landscaped areas will provide for a range of planted habitats, that allow the introduction of a diverse range of native and cultural trees and plants found in the Thessaloniki region. These are the trees and plants that are capable of resisting climate change and the ever-increasing extremes of temperature, storms and drought. The greater the diversity of plants, the greater the range of wildlife they will support and the more resilient the plant and wildlife populations will become. This increase in biodiversity will create a natural ecosystem within Thessaloniki, helping the city to support a healthy environment for its citizens.
Plans
Sauerbruch Hutton
Sauerbruch Hutton an international agency for architecture, urban planning and design that, founded in London in 1989, is now based in Berlin. The office realises individual and sustainable solutions for architectural projects, urban master plans, interiors, furniture and exhibitions. Pleasure in the sensual handling of space and material, curiosity for technical and spatial innovation as well as the responsible use of all kinds of existing resources constitute the focus of Sauerbruch Hutton’s architectural practice. An experienced team of 120 employees works in an interconnected, democratic and interdisciplinary environment, sharing tasks and responsibilities in a process of intensive dialogue. This equal and open working culture finds its equivalent in a contemporary company structure that sees responsibilities carried by a group of 19 partners and 10 associates. This broad base creates a flexible and dynamic environment that fosters the preservation and development of common values.
Gustafson Porter + Bowman
Gustafson Porter + Bowman is an award-winning landscape architecture practice based in London. The wide-ranging specialisations allow the team to engage with a multitude of projects from the urban masterplan scale to bespoke designs. Their design process is based on a deep understanding of a site; its geographical context and the organisations and cultures that shape them. They visit the sites, research their location, history, hydrology, soils, plant communities, local context and site constraints. Once they feel that they have understood these, they will start developing a strong conceptual framework that lends meaning and distinctiveness to the landscape work. Throughout their 23-year history, they have sought to continuously push the boundaries of what constitutes the field of landscape design. They care about their work, with strong personal commitments to achieving the best possible outcome for their clients, the environment and the local community. Their strong engagement with local communities and stakeholders, including artists and scientists, adds layers of richness to our work.
Stavropoulou Architects
Elena Stavropoulou founded the architectural practice Stavropoulou Architects in 2014 and has worked as a freelance architect based in Athens since 1999. From 1997 to 1999 she worked at A. Tombazis & Partners. For the office, bioclimatic design is fundamental to every brief. Sustainable architecture is a way of thought and leads to unique designs and buildings that respect both human needs and the natural environment. Stavropoulou Architects’ design portfolio includes residential projects, single-family houses and the refurbishment of apartments, wineries and small industrial buildings, exhibition design services and retail spaces, in Greece and abroad. The practice also undertakes environmental consulting. Their work has been featured in several periodical publications. They have participated and been awarded in competitions and have taken part in many exhibitions with their work and projects.
READ ALSO: Student Residential Compound: phase B' of the University of Cyprus | alias architects - Liakopoulos I Buchholz I Associates