Design talks ∴ Reporting Redesign: Επαναπροσδιορίζοντας τη σύγχρονη δημοσιογραφία

Στη στήλη του Archisearch Design Talks, η Άννα Μαρία Μιχαήλ γράφει για τις σύγχρονες εκθέσεις και εκδηλώσεις που αφορούν την αρχιτεκτονική και το design σε διεθνές επίπεδο. Ο τίτλος λειτουργεί ως αναλυτικό εργαλείο για την παραγωγή της σειράς, και κατέχει διττή σημασία, αφενός παρουσιάζοντας τις επίκαιρες συζητήσεις για το design, και αφετέρου αναγνωρίζοντας πως αυτές με τη σειρά τους ενσωματώνουν, αναπαράγουν και αντανακλούν τις εκάστοτε κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές δομές.

Το design πρόκειται για ένα μέσο, ένα εργαλείο επικοινωνίας, των αισθητικών, τεχνολογικών και κοινωνικών εξελίξεων της εποχής. Διανύοντας μία περίοδο όπου η σχέση μεταξύ μέσου και άνθρωπου δεν είναι εύκολα διακριτή, η επικαιρότητα μίας έκθεσης για τη δημοσιογραφία, την ενημέρωση και τη διάδοση των ειδήσεων μέσω νέων εργαλείων και μεθόδων επικοινωνίας του μηνύματος, είναι ουσιαστική. Το design καλείται τώρα να επαναπροσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε.

Η έκθεση “The New Newsroom” επιχειρεί να εξερευνήσει νέους τρόπους μετάδοσης των νέων, να ερεθίσει το κοινό, και να προκαλέσει ερωτήματα ως προς το τι σημαίνει η εποχή των μέσων, όπου εμείς οι ίδιοι γινόμαστε τα μέσα, ζούμε μέσα από αυτά.

Πως μεταφέρονται τα νέα, και πως το μέσο μετάδοσης έχει δική του υπόσταση, και πως μπορούμε να κατανοήσουμε τις ιστορίες ως ειδήσεις μέσω εναλλακτικών τρόπων εμπειρίας και επικοινωνίας;

Οι Forensic Architecture, μία ομάδα με διεπιστημονική προσέγγιση, αποτελούμενη από επαγγελματίες διαφόρων ειδικεύσεων, των οποίων τo έργα τους, έχει εκτεθεί παγκοσμίως, προσφέρουν μία βαθύτερη ματιά στην αστική δημοσιογραφία στην συγκεκριμένη έκθεση. Στο “The New Newsroom” παρουσιάστηκε το ντοκυμαντέρ “Airstrikes on the al-Jinah Mosquee”, το οποίο αποδομεί και ανακατασκευάζει τα γεγονότα του βομβαριδισμού ενός τζαμιού στη Συρία από τον Αμερικανικό στρατό. Η έρευνα βασίστηκε σε αυτόπτες μάρτυρες, ιδιωτικές εικόνες, φωτογραφιες και βίντεο μαζί με δημόσιες πηγές ώστε να μπορέσουν να ανασυγκροτήσουν και να κατανοήσουν περίπλοκες καταστάσεις. Στο Airstrikes on the al-Jinah Mosquee παρουσιάζουν μια πειστική υπόθεση ότι οι ΗΠΑ δεν βομβάρδισαν τη συνάντηση Αλ Κάιντα στο Al-Jinah, αλλά οι πολίτες που παρευρίσκονταν στο τζαμί για να προσευχηθούν.

Στο “Looking for a Possible Algorythm for the Popular News Image” η Coralie Vogelaar, ερεύνησε τις βάσεις δεδομένων των μεγάλων πρακτορείων Τύπου για φωτογραφίες δέκα ειδήσεων υψηλής σημαντικότητας και χρησιμοποίησε μηχανές αναζήτησης για να καθορίσει πόσο συχνά κάθε εικόνα – 850.000 συνολικά – δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά. Στη συνέχεια συνέκρινε τις πιο δημοφιλείς φωτογραφίες με τις λιγότερο δημοσιευμένες της ίδιας ακριβώς κατάστασης για να καταλάβει τι έκανε τη διαφορά στην επιλογή.

Στο “Meaning” από τους Arthur Boer και Boris Smeenk, η ιδέα του αλγόριθμου προσεγγίζεται ξανά. Αλγόριθμοι που έχουν προγραμματιστεί να παράγουν αυτόματα εικόνες και δημοσιεύσεις από το Instagram, διαμορφώνοντας συλλογικά μία βάση δεδομένων, μία ερμηνεία της σύγχρονης κουλτούρας που πρόκειται για τη σχέση μεταξύ εικόνας ,γλώσσας, emoji και hashtag.

Σε μία εποχή όπου η συνεχής μετατόπιση της οπτικής είναι η νέα πραγματικότητα , τίποτα δεν είναι δεδομένο κι αυτονόητο στον κατακλυσμό εικόνας και πληροφορίας. Στο “Reconstructing Reality” η Alice Wong αφηγείται μία προσωπική ιστορία μέσω μίας οπτικοακουστικής εγκατάστασης, η οποία αντανακλά τη διαρκώς μεταβαλλόμενη αντίληψη της πραγματικότητας.

Το σύνολο της έκθεσης γενικά, παρουσιάζει κριτική ματιά στα υπάρχοντα μέσα δημοσιογραφικής έρευνας και μετάδοσης και μία ιδέα για το τι μπορεί να συμβεί εάν καλλιτέχνες και designers επιχειρήσουν να αναλάβουν δημοσιογραφικό ρόλο. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν έχει σκοπό να αρνηθεί
και να μηδενίσει τον ρόλο του δημοσιογράφου. Σαφώς η επιστήμη και η σπουδή της δημοσιογραφίας πρόκειται για ένα εντελώς διαφορετικό πεδίο από αυτό του design και της τέχνης, με διαφορετικές προσεγγίσεις στην ανάγνωση και προώθηση της επικαιρότητας. Ωστόσο, η συνεργασία τους μπορεί να επιφέρει καρποφόρα αποτελέσματα.

Στην έκθεση προβάλλονται αρκετά βίντεο τα οποία είναι ήδη διαθέσιμα στο διαδίκτυο, κάτι το οποίο αφαιρεί τη μοναδικότητα της έκθεσης. Με την παρουσία τους όμως σε μία τέτοιου είδους έκθεση, όπου συνδιαλέγονται με άλλα πρότζεκτ παρόμοιας θεματολογίας, ή ασπάζονται παρόμοιες ερωτήσεις, προσφέρεται μία βαθύτερη ανάγνωση στο θεατή. Σκοπός δεν είναι να παρουσιαστεί κάτι που δεν υπάρχει πουθενά αλλού, αλλά να μεταδοθεί η ιδέα, να προξενηθούν ερωτήματα, και να βρεθεί ο θεατής αντιμέτωπος με το τι υπάρχει, ώστε να παρακινηθεί να το ψάξει αργότερα.

Eπιμελητικά στην έκθεση υπάρχουν νοητές συνδέσεις μεταξύ των εκθεμάτων, και ενότητες εκθεμάτων με κοινές αναφορές, ωστόσο δεν έχει εφαρμοστεί μία αυστηρή ροή, αν και αρχικά υπήρχε η διάθεση να ακολουθηθεί μία διαδρομή, κάτι όμως το οποίο δεν τέθηκε σε πράξη. Η ιδέα της έκθεσης μεταδίδεται χωρίς να επηρεάζεται από την πορεία που επιλέγει ο κάθε επιμέρους επισκέπτης να ακολουθήσει.

Το MU space, πρόκειται για ένα χώρο που προσπαθεί να λειτουργεί σε ένα διεθνές δίκτυο που καθορίζει τον χώρο και λειτουργεί στα πλαίσια του τι είναι τέχνη και τι μπορεί να είναι. Το MU, μία διερευνητική πλατφόρμα παρουσίασης καλλιτεχνικής έρευνας, όπου παράγονται και παρουσιάζονται νέα έργα, που περιβάλλονται από ένα εκτεταμένο και διεπιστημονικό δευτερεύον πρόγραμμα- διαλέξεων, εργαστηρίων κ.α. – και απευθύνονται στο ευρύ κοινό. Παρουσιάζει 6 εκθέσεις κάθε χρόνο, και δεν είναι τυχαία η επιλογή της πραγματοποίησης της συγκεκριμένης έκθεσης κατά τη διάρκεια του Dutch Design Week.