ΕΚΘΕΣΗ DESIGN WITH THE OTHER 90%: CITIES SMITHSONIAN COOPER HEWITT, NATIONAL DESIGN MUSEUM

Σε συνέχεια της έκθεσης «Design for the other 90%» που έλαβε μέρος το 2007, το μουσείο Smithsonian Cooper Hewitt διοργανώνει την έκθεση «Design for the other 90%:CITIES». Στην έκθεση εξετάζονται καινοτόμες προτάσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν από την αυξημένη αστικοποίηση που έχει κάνει την εμφάνιση της σε αναπτυσσόμενες χώρες. Από 15 Οκτωβρίου 2011 μέχρι 9 Ιανουαρίου 2012 στο λόμπυ επισκεπτών του κτιρίου των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη

 

Στην έκθεση συμμετέχουν σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο ETH της Ζυρίχης και την Δημοτική Αρχή του Sao Paolo 7 Έλληνες αρχιτέκτονες απόφητοι του Μεταπτυχιακού προγράμματος MAS Urban Design ETH Zurich. Η πρόταση που κατατέθηκε και παρουσιάζεται στην έκθεση έχει να κάνει με τον σχεδιασμό ενός οικοδομικού συστήματος με σκοπό την προσαρμογή του στις φαβέλες (παραγκουπόλεις) που βρίσκονται στα αστικά κέντρα της Βραζιλίας. Το οικοδομικό αυτό σύστημα είναι μία ευέλικτη δομή κατασκευασμένη από ένα μείγμα αστικών απορριμάτων και τσιμέντου. Η ομάδα πειραματίστηκε με διαφορετικά υλικά, κατά κύριο λόγο προϊόντα διαδικασίας ανακύκλωσης, με σκοπό να παραχθεί ένα μείγμα τσιμέντου που θα είναι ελαφρύτερο και θα έχει τη δυνατότητα να επαναχρησιμοποιεί τα απορρίματα των κατοίκων. Η ιδέα αυτή αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το κέντρο ανακύκλωσης του Σάο Πάολο με σκοπό την καλύτερη προσαρμογή του προϊόντος στις τοπικές συνθήκες.

Στη συνέχεια κατασκευάστηκε ένα μοντέλο σε κλίμακα 1:20 με σκοπό τον πειραματισμό και εν τέλει την παρουσίαση της δομής κατειλημένης από κατοίκους και δραστηριότητες. Το οικοδομικό σύστημα στέκεται άδειο ως υποδομή έτοιμη να δεχτεί την ανθρώπινη παρέμβαση. Πολύ απλές διαφοροποιήσεις του κανάβου υποννοούν την παρουσία κίνησης. Η συνολική δομή αργότερα «ντύνεται», καθώς οι κάτοικοι της φαβέλας αρχίζουν να εγκαθίστανται και να διαμορφώνουν τον χώρο τους. Το τελικό αποτέλεσμα δεν έχει ένα στυλ, είναι περισσότερο ένα κολλάζ από διαφορετικές μιμήσεις. Οι κάτοικοι της φαβέλας αναπαριστούν πάνω του την εικόνα της πόλης. Η βίλα dall’ Ava βρίσκεται πάνω από ένα κήπο του Roberto Burle Marx και το curtain house έχει θέα σε μία αρχέγονη κατοικία φτιαγμένη από καλάμια και ξύλα.

 

Οι 7 Έλληνες αρχιτέκτονες που συμμετείχαν στον σχεδιασμό και κατασκευή του εκθέματος ήταν οι:
Αλεξάνδρου Γεώργιος
Διαλεισμάς Ξενοφώντας
Κοντού Καλλιόπη
Λάσκαρη Δανάη
Μακεδονοπύλου Χάρις
Σκούπρα Ανθή
Τούσας Θεοδωρής

Ακολουθεί μετάφραση του κειμένου που δημοσιεύτηκε από το Smithsonian Cooper Hewitt για την έκθεση:
“Για πρώτη φορά στην ιστορία, η πλειοψηφία –των περίπου 7 δισεκατομμυρίων- κατοίκων της γης κατοικούν σε πόλεις. Περίπου 1 δισεκατομμύριο αυτών των ανθρώπων κατοικούν σε «ανεπίσημους» οικισμούς, γνωστούς και ως παραγκουπόλεις. Το νούμερο αυτό αναμένεται να αυξηθεί σε 2 δισεκατομμύρια το 2030, δημιουργώντας προβλήματα στις τοπικές αρχές που δεν θα έχουν πλέον την δυνατότητα να αντιμετωπίσουν μία τέτοιας κλίμακας αύξηση του πληθυσμού.
Η πόλη υπόσχεται ευκαιρίες για εργασία αλλά και κοινωνική κινητικότητα στους νέους κάτοικους της, που οδηγούνται σε αυτές διαφεύγοντας από συγκρούσεις και φυσικές καταστροφές που συμβαίνουν στον τόπο καταγωγής τους. Αυτοί οι νέοι αστικοί μετανάστες στην πλειοψηφία τους αντιμετωπίζουν προβλήματα που έχουν να κάνουν με την ιδιοκτησία της κατοικίας τους, την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως το αποχετευτικό δίκτυο και καθαρό νερό και τον περιορισμένο χώρο διαβίωσης. Από την άλλη μεριά, οι «ανεπίσημες» πόλεις που δημιουργούνται είναι γεμάτες ποικιλία πολιτισμικών στοιχείων και ζωή. Τα στοιχεία αυτά αυξάνουν τις ευκαιρίες για τον σχεδιασμό πρωτοποριακών λύσεων στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγκουπόλεις.
Η έκθεση «Design with the Other 90%:CITIES» περιλαμβάνει 60 ιδέες, προτάσεις και λύσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα που ανέκυψαν με την πρωτοφανή αύξηση των «ανεπίσημων» οικισμών στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Χωρισμένη σε έξι ενότητες –Exchange, Reveal, Adapt, Include, Prosper και Access- με σκοπό να προσανατολίσει τον επισκέπτη, η έκθεση ρίχνει φώς στο έργο κοινοτήτων, σχεδιαστών, αρχιτεκτόνων και δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών που συνεργάζονται με σκοπό να προτείνουν πρωτοποριακές προσεγγίσεις στον αστικό σχεδιασμό, στις «φτηνές» κατοικίες, στην επιχειρηματικότητα, στην εναλλακτική εκπαίδευση, στην δημόσια υγεία και σε άλλους τομείς. Τα Ηνωμένα Έθνη προσφέρουν το ιδανικό σκηνικό για να εξεταστούν τέτοια περίπλοκα θέματα και συνδυαστούν με τους παράγοντες που μπορούν να πραγματοποιήσουν τις καινοτόμες αυτές αλλαγές.”


Links:
Design for the Other 90%: http://other90.cooperhewitt.org/
Smithsonian Cooper Hewitt: http://cooperhewitt.org/
MAS Urban Design ETH Zurich: http://www.angelil.arch.ethz.ch/teaching/html/mas.html
Άρθρο στους New York Times: http://www.nytimes.com/2011/10/23/arts/design/for-some-of-the-worlds-poor-hope-comes-via-design.html?_r=1&pagewanted=all%3Fsrc%3Dtp&smid=fb-share
Το έκθεμα της ομάδας: http://designother90.org/cities/solutions/urban-mining