Στα προιόντα ευρείας κατανάλωσης, Η συσκευασία είναι σημαντικό μέρος του προιόντος, λένε οι άνθρωποι που σχεδιάζουν προιόντα πολυεθνικων εταιρείων. Η συσκευασία διαφοροποιεί και αναδεικνύει το προιόν και την εταιρεία που το παράγει και δημιουργεί την “όρεξη” για κατανάλωση. Η συσκευασία είναι το προιόν!
Το πρόβλημα
Το προιόν καταναλώνεται και η συσκευασία απορρίπτεται.
Όλοι ξέρουμε για τις επιπτώσεις των “σκουπιδιών” μας, πού καταλήγουν και πόσο δύσκολα ανακυκλώνονται, αλλά και πόσο επιβλαβή είναι για τον πλανήτη μας.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο. Η λύση είναι δύσκολη. Το περιεχόμενο κάθε συσκευασίας πρέπει να προστατεύεται σωστά και να εμπνέει εμπιστοσύνη στον καταναλωτή. Τα υλικά της συσκευασίας δεν μπορούν πάντα να διασπώνται με τους ρυθμούς και κανόνες της φύσης, γιατι ίσως τότε να μην προστατεύουν κατάλληλα το περιεχόμενο, ρισκάροντας έτσι την αλλοίωση του περιεχομένου πριν καν αυτό χρησιμοποιηθεί.
Μια άλλη προσέγγιση
Το πρόβλημα αυτό ίσως να έχει και μια άλλη λύση. Η λύση αυτή ίσως να είναι προσωρινή – μέχρι να βρεθεί από τους επιστήμονες μια οριστική- αλλά μπορεί να είναι και μόνιμη…
Η πρόταση-λύση είναι ο σχεδιασμός της συσκευασίας με σκοπό την επανάχρησή της με άλλο τρόπο μετά τη λήξη της αρχικής χρήσης. Να σχεδιαστεί, δηλαδή, η συσκευασία με τρόπο ώστε να της δοθεί και δεύτερη ζωή, με διαφορετικό σκοπό αυτή τη φορά. Σχεδιάζοντας μια συσκευασία με τη λειτουργία της επανάχρησης κατά νου, ίσως να μην καταλήγαμε σε τόσο υπερβολική ποσότητα σκουπιδιών. Πρόκειται για ένα τεράστιο βήμα στη σκέψη των σχεδιαστών αλλά και των εταιρειών παραγωγής.
Παράδειγμα:
Φανταστείτε να σχεδιάζαμε τα μπουκάλια νερού με τρόπο τέτοιο ώστε να γίνονται παιχνίδια για παιδιά μετά την πρώτη χρήση τους.
Ας πούμε πως τα μπουκάλια είχαν σχήματα (και χρώματα και γραφιστικά) που μπορούν να συνδυαστούν και να συνδεθούν (όπως τα παιχνίδια Lego) με διάφορους τρόπους μεταξύ τους και να δημιουργήσουν μεγάλες κατασκευές – πολύχρωμα παιχνίδια, τα οποία θα συνέθεταν και ανασυνέθεταν τα ίδια τα παιδιά.
Θα μπορούσαν να έχουν πάνω τους αριθμούς, γράμματα, διάφορα χρώματα, και ότι άλλο μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί για να “παίξει” με αυτά και να κατηγοριοποιηθούν και για διαφορετικές ηλικίες στις οποίες θα απευθύνοταν.
Φανταστείτε μόνο τις παραλίες της χώρας μας αν το παραπάνω σενάριο ίσχυε:
αντί για κάδους σκουπιδιών ή/και ανακύκλωσης σκουπιδιών μόνο, θα υπήρχαν και κάδοι “παιχνιδιών” (με έμμεση αποστείρωση στη θάλασσα) και όλα τα παιδιά θα είχαν έτοιμα παιχνίδια με την άφιξή τους εκεί.
Με αυτά στο μυαλό προσπαθώ, εδώ και λίγα χρόνια, να σκεφτώ τρόπους που η συσκευασία θα μπορούσε να επαναχρησιμοποιηθεί και έχω κάνει μερικά πειράματα προς αυτή την κατεύθυνση. Μερικά από αυτά είναι πολύ εύκολα υλοποιήσιμα – χρειάζονται πολύ μικρές αλλαγές σε καλούπια παραγωγής, ενώ άλλα, σαν αυτό που περιέγραψα παραπάνω, χρειάζονται λίγο μεγαλύτερες (αλλά όχι απαγορευτικές)επενδύσεις από τις εταιρείες παραγωγής.
Μια τέτοιου είδους σχεδιαστική προσέγγιση ήταν και η συσκευασία δώρου κρασιού που σχεδίασα για το Κτήμα Γεροβασιλείου το 2010.
Πιστεύω πως η φιλοσοφία του σχεδιασμού της συσκευασίας για επανάχρηση είναι μια βιώσιμη διέξοδος για πολλά προιόντα καθημερινής χρήσης και μια ελπίδα για τον πλανήτη.
ΣΚΑΜΠΟ/ΤΡΑΠΕΖΑΚΙ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΜΟΥ, 2010
ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΡΑΣΙΟΥ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΒΑ. ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΗΜΑ ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, 2010.
ΤΣΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ GREEN DESIGN FESTIVAL ATHENS 2008
ΤΣΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ GREEN DESIGN FESTIVAL ATHENS 2008
ΣΚΑΜΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ GREEN DESIGN FESTIVAL ATHENS 2008
ΣΚΑΜΠΟ ΚΑΙ ΤΡΟΛΛΕΥ/ΤΣΑΝΤΑ ΛΑΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ “ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΧΑΜΕΝΟ” – ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2010
ΤΡΟΛΛΕΥ/ΤΣΑΝΤΑ ΛΑΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ “ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΧΑΜΕΝΟ” – ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2010READ ALSO: Designer Toys από την Ελλάδα ? Μιλάμε με τους ιδρυτές της Brainbow Toy.