A CLOSER LOOK: 7th EUROPEAN LANDSCAPE BIENNIAL, BARCELONA 27-29 SEPTEMBER 2012

Claiming “to be both a catalyst for doubt and a driver to illusions and changes in the field of Landscape Architecture”, the 7th European Landscape Biennial (http://www.coac.net/landscape/default_e.html) was held in Barcelona on the 27th-29th September 2012, organized by the Institute of Architects of Catalonia and the Polytechnic University of Catalonia. Under the title “Versus – Biennial against Biennial”, the symposium addressed the combined complexities of cultural and ecological issues in contemporary landscape design. Through roundtable discussions and lectures, some of the foremost academia and professionals of the field from around the world debated the innovations in education and professional practice, questioning current approaches and envisioning the future of landscape architecture.

 

Within the framework of the 7th European Landscape Biennial, the finalists of the prestigious Rosa Barba European Landscape Prize presented their nominated work, selected from a wide range of landscape projects created in Europe from 2007 to 2012. The seven finalists, short-listed from approximately 360 submissions, included the renown French landscape designer Michel Desvigne for his “Jardin de prefiguration” in France (photo 01), João Ferreira Nunes for his “Etar de Alcântara” project (photo 02), an effluent water treatment station in Portugal, Martí Franch & Ton Ardévol for the restoration of the Tudela-Culip site in Spain (photo 03), Marianne Mommsen & Gero Heck for their “Garden of the World” in Germany (photo 04), Jacqueline Osty for the “Martin Luther King park” in France (photo 05), Michael van Gessel for the renovation of “Twickel Estate” (photo 06), the historic park of Twickel Castle in The Netherlands and Robel Steffan for the “Mangfallpark” (photo 07) in Germany.

 

The jury selected the Tudela-Culip site restoration as the winning project, thus rewarding Martí Franch & Ton Ardévol of “Estudi EMF” (http://www.emf.cat/new/index.php?op=perfil&idioma=eng) for their skillful orchestration of natural and cultural values into a site-responsive landscape design. The restoration project was commissioned to them in 2005, after the 200ha of property of the former private holiday village Club Med was acquired by the Spanish Ministry of Environment. A showcase of interdisciplinary work of more than 50 experts, the restoration initiative included habitat reclamation, deconstruction of 430 buildings, management and recycling of 43.000m³ of construction waste and reestablishment of the site’s natural topography. The integrative proposal combines restoration strategies with a meaningful public use program: a network of paths, viewpoints and landmarks unveil both natural and manmade layers of the site. Acting as an open process “action plan” rather than a “masterplan”, the first prize winning project celebrates the landscape architect’s role in synthesizing the on-site discoveries into an experiential narrative of the natural and cultural landscape. (photos 08, 09, 10, 11)

 

The Rosa Barba Prize entries and nominations were exhibited during the Biennial along with the Collserola Gates Competition entries and the European Landscape Architecture Schools students’ projects. In addition to the exhibitions, the symposium featured the presentation of two books: “Topographical Architecture” by Arriola & Fiol Architects and “In touch” by the European and the International Federations for Landscape Architecture and the Landscape Architecture Europe Foundation.

 

The 7th European Landscape Biennial stressed the importance of interdisciplinary landscape design, involving both scientific expertise and political accountability, which will address crucial environmental and social issues. Acting as a platform of knowledge sharing and interaction between landscape architects, the symposium took a critical look at the current state of the profession, suggesting new ways of thinking about and acting on the landscape.

 

 

GR

Δηλώνοντας «καταλύτης αμφισβήτησης και πρωτοπόρος οραμάτων και αλλαγών στον τομέα της Αρχιτεκτονικής Τοπίου», η 7η Ευρωπαϊκή Μπιενάλε Τοπίου (http://www.coac.net/landscape/default_e.html) πραγματοποιήθηκε στη Βαρκελώνη κατά το διάστημα 27-29 Σεπτεμβρίου 2012, με διοργανωτές το Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων και το Πολυτεχνείο της Καταλονίας. Υπό τον τίτλο «Versus – Μπιενάλε εναντίον Μπιενάλε», το συμπόσιο εξέτασε ζητήματα αλληλεπίδρασης περιβαλλοντικών, κοινωνικών και πολιτιστικών παραμέτρων κατά το σχεδιασμό του τοπίου. Μέσω διαλέξεων και συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, παρουσιάστηκαν καινοτομίες σε ακαδημαϊκό και επαγγελματικό επίπεδο από διεθνώς καταξιωμένους εκπροσώπους του χώρου. Οι συμμετέχοντες εξέτασαν με κριτική ματιά τις σύγχρονες προσεγγίσεις σχεδιασμού του τοπίου, επιβραβεύοντας επιτυχημένες πρακτικές και οραματιζόμενοι το μέλλον της αρχιτεκτονικής τοπίου.

Στα πλαίσια της Μπιενάλε πραγματοποιήθηκε επίσης η απονομή του Ευρωπαϊκού Βραβείου Τοπίου Rosa Barba. Οι 360 συμμετοχές κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα έργων διαμόρφωσης τοπίου, υλοποιημένα σε χώρες της Ευρώπης κατά το χρονικό διάστημα 2007 έως 2012. Στους επτά φιναλίστ, οι οποίοι παρουσίασαν τα υποψήφια έργα τους κατά τη διάρκεια του συμποσίου, συγκαταλέγονταν ο διεθνούς φήμης Γάλλος σχεδιαστής Τοπίου Michel Desvigne για το “Jardin de prefiguration» στη Γαλλία (εικόνα 01), ο Πορτογάλος João Ferreira Nunes για το σταθμό επεξεργασίας υγρών αποβλήτων “Etar de Alcantara” στην Πορτογαλία (εικόνα 02), οι Martí Franch & Ardevol Ton για την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου της περιοχής Tudela-Culip στην Ισπανία (εικόνα 03), η Marianne Mommsen για το “Garden of the World” στη Γερμανία (εικόνα 04), η Jacqueline Osty για το πάρκο “Μάρτιν Λούθερ Κινγκ” στη Γαλλία (εικόνα 05), ο Michael van Gessel για την ανακαίνιση του “Twickel Estate”(εικόνα 06), το ιστορικό πάρκο του κάστρου της Twickel στην Ολλανδία και ο Robel Steffan για το έργο του “Mangfallpark” στη Γερμανία (εικόνα 07).

 

Το πρώτο βραβείο της κριτικής επιτροπής απονεμήθηκε στο έργο αποκατάστασης του φυσικού και ανθρωπογενούς τοπίου της Tudela-Culip, επιβραβεύοντας έτσι την αρχιτεκτονική ομάδα για την επιδέξια ενορχήστρωση των φυσικών και πολιτιστικών αξιών της περιοχής σε ένα σχεδιασμό απόλυτα προσαρμοσμένο στην ταυτότητα του τόπου. Το έργο της αποκατάστασης ανατέθηκε στην αρχιτεκτονική ομάδα “EMF Estudi” (http://www.emf.cat/new/index.php?op=perfil&idioma=eng) των Martí Franch & Ardevol Ton το 2005, όταν τα 2.000 στρέμματα του πρώην ιδιωτικού συγκροτήματος διακοπών «Club Med» πέρασαν στην ιδιοκτησία του ισπανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος. Διεπιστημονική ομάδα πενήντα και πλέον εμπειρογνωμόνων διαφόρων ειδικοτήτων ανέλαβε, κατόπιν κρατικής ανάθεσης, την κατεδάφιση 430 υφιστάμενων κτιρίων, τη διαχείριση και ανακύκλωση 43.000m³ οικοδομικών αποβλήτων, την αποκατάσταση του οικότοπου καθώς και της φυσικής τοπογραφίας.

Ο σχεδιασμός συνδυάζει τις στρατηγικές αποκατάστασης του τοπίου με ένα ουσιώδες πρόγραμμα δημόσιας χρήσης: ένα δίκτυο μονοπατιών, επιλεγμένα σημεία θέασης και τοπόσημα αποκαλύπτουν τα φυσικά και ανθρωπογενή χαρακτηριστικά του τόπου. Λειτουργώντας περισσότερο ως ένα διαχειριστικό εργαλείο και λιγότερο ως ένα αυστηρό «masterplan», το βραβευθέν έργο αναδεικνύει την ιδιότητα εκείνη του αρχιτέκτονα τοπίου να συνθέτει, βασισμένος στα ιδιαίτερα στοιχεία του κάθε τόπου, μια νέα βιωματική αφήγηση του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου. (εικόνες 08, 09, 10, 11)
Οι υποψηφιότητες του βραβείου Rosa Barba εκτέθηκαν κατά τη διάρκεια της Μπιενάλε, μαζί με τις συμμετοχές στο διαγωνισμό Collserola Gates και τις σπουδαστικές εργασίες ευρωπαϊκών σχολών Αρχιτεκτονικής Τοπίου. Παράλληλα με το συμπόσιο, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση δύο βιβλίων: η “Τοπογραφική Αρχιτεκτονική” των Arriola & Fiol και το “In Touch” της Ευρωπαϊκής και Διεθνούς Ομοσπονδίας Αρχιτεκτονικής Τοπίου και του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Αρχιτεκτονικής Τοπίου.

Η 7η Ευρωπαϊκή Μπιενάλε Τοπίου ανέδειξε την αξία της διεπιστημονικής συνεργασίας στο σχεδιασμό του τοπίου, τονίζοντας τον πρωταρχικό ρόλο τόσο της επιστημονικής εξειδίκευσης όσο και της πολιτικής ευθύνης και βούλησης στην αντιμετώπιση κρίσιμων περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων. Λειτουργώντας ως μια πλατφόρμα ανταλλαγής γνώσεων και αλληλεπίδρασης μεταξύ των ειδικών του χώρου, η Μπιενάλε Τοπίου στάθηκε κριτικά απέναντι στις τρέχουσες προσεγγίσεις σχεδιασμού και διαχείρισης του τοπίου, προτείνοντας νέους τρόπους σκέψης και δράσης για το άμεσο μέλλον.