I. Afentouli and K. Schoina receive 1st Honourable Mention for the Redesign of the Base of the Statue of T. Kolokotronis in Tripoli, Greece

The Municipality of Tripoli organized a Pan-Hellenic Open Student Architectural Idea Contest with the theme: “Redesign of the Base of the Statue of T. Kolokotronis in Tripoli, Greece.
The proposal of Irene Afentouli and Konstantina Schoina, which consists of a single volume, which creates a closed cavity for the storage of bones, received the 1st honourable mention.

The proposal of the Patras School of Architecture students indicates a unified volume, inside of which, an enclosed hollow is designed for the protection of the bones. The form of the pedestal refers to the rocky grounds of the area where the honored figure lived and acted.

The imposing volume suits the size of the Areos square, and of the Judicial Hall that stands across it, and is also a landmark for the city of Tripolis. During daylight, the ossuary is underlined by a recessed piece of translucent marble on the front and back side of the “rock”, while at night, those pieces permit an internal light source to pass through, and make the installation visible from a far. The type of marble used for every part of the proposal is local mined. 

Proposal

Areos Square is the largest square of the city, one of the three main. It is orthogonal, quite long and is surrounded from the north-east and east side by two green parks, from the south-west side by city blocks, and from the west side by the city’s Judicial Hall.

The existing statue’s pedestal, lacks from a matter of proper scale for a public space of that size, resulting to the downgrading of the statue.

The dominant axis of the square creates the ideal conditions for the view of the Hall and the pedestal, but the position of the statue on the same axis, does not give the necessary differentiation that will provoke the viewer’s interest and a proper bipolar relation between building and monument.

The imposing volume suits the size of the Areos square, and of the Judicial Hall that stands across it, and is also a landmark for the city of Tripolis.

The material of the existing structure does the least to impart the monument with a locality that will connect it with residents and guests.
The proposal aims to solve those issues with these moves.
Bigger volume and footprint for the statue base, so that it can relate to the urban scale, break of the axis for the better and multidimensional view of the monument and the upgrade of the bones, and better exploitment of materials and forms that will refer to the local elements and the acts of the honored figure.

Ο Δήμος Τρίπολης διοργάνωσε Πανελλήνιο Ανοιχτό Φοιτητικό Αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών με θέμα: «ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΗΣ ΑΓΑΛΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΥ ΟΣΤΩΝ Θ. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ ΣΤΗΝ ΠΛ. ΑΡΕΩΣ ΤΡΙΠΟΛΗΣ». Η πρόταση των Ειρήνη Αφεντούλη και Κωνσταντίνα Σχοινά, η οποία αποτελείται από έναν ενιαίο όγκο, εντός του οποίου δημιουργείται μια κλειστή κοιλότητα για τη φύλαξη των οστών, έλαβε α΄ εύφημο μνεία.

Η πόλη της Τρίπολης, καθώς και οι γύρω περιοχές, αποτελούσαν ανέκαθεν σημαντικό κομμάτι της ελληνικής ιστορίας. Κατά την περίοδο της Επανάστασης του ‘21, η παραμονή της σε ελληνικά χέρια συνέβαλε καταλυτικά στην επιτυχία του Αγώνα, όπως φαίνεται να δηλώνει και ο ίδιος ο Θ. Κολοκοτρώνης σε σωζόμενα κείμενά του. Μετά την απελευθέρωση, η ανοικοδόμησή της, χάρισε στην πόλη πολλά κτίρια αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος από αξιόλογους αρχιτέκτονες, ανάμεσα τους και οι Στ. Κλεάνθης και Ε. Τσίλλερ. Τέτοια είναι το Μαλλιαροπούλειον Θέατρο, το Δικαστικό Μέγαρο και ο ναος του Αγ. Βασιλείου.

Στην σύγχρονη εποχή η Τρίπολη δε χάνει την σημασία της, τόσο από πολιτιστική, φυσιολατρική όσο και γεωγραφική σκοπιά. Αποτελεί μεγάλο κόμβο ένωσης της Αθήνας με όλες σχεδόν τις τουριστικά ανθούσες περιοχές της Μονεμβασίας, της Μεθώνης και άλλων, αλλά και της δυτικής με την ανατολική πλευρά της Πελοποννήσου. Επιπλέον διαθέτει τεράστιο φυσικό πλούτο και ομορφιά, λόγω των ορεινών της περιοχών.

Συνεπώς, είναι αυτονόητη η ανάγκη για περαιτέρω ανάδειξη της πόλης και της ιστορίας της, και η δημιουργία μιάς νέας βάσης για το μνημείο του εθνικού ήρωα – που αποτελεί και καθ’εαυτό ένα αξιόλογο έργο τέχνης -, στην επιβλητικότερη πλατεία της, συμβάλλει σε αυτήν την κατεύθυνση.

Αρχιτεκτονική Πρόταση

Η πλατεία Άρεως είναι η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης, μια εκ των τριών σημαντικότερων. Είναι ορθογωνική, ιδιαίτερα επίμηκης, και περιβάλλεται από την βορειοανατολική και ανατολική πλευρά από δύο πάρκα με πλούσια βλάστηση, από την νοτιοδυτική πλευρά από αστικό μέτωπο, και απο την δυτική, από το Δικαστικό Μέγαρο.

Το υπάρχον βάθρο του αγάλματος, υστερεί στο θέμα της κατάλληλης κλίμακας για ένα δημόσιο χώρο τέτοιου μεγέθους, με αποτέλεσμα να μην ενισχύεται η υπόσταση του αγάλματος.

Η μεγάλη αξονικότητα της πλατείας δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την θέαση του δικαστικού μεγάρου αλλά και του βάθρου, ωστόσο το επίσης αξονικά τοποθετημένο άγαλμα δε δίνει την απαραίτητη διαφοροποίηση που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του θεατή και θα δημιουργήσει ένα κατάλληλο άκρο για το δίπολο κτιρίου-μνημείου.

Το υλικό και ο χειρισμός του υπάρχοντος όγκου ελάχιστα πετυχαίνει να προκαλέσει τους απαραίτητους συνειρμούς που θα συνδέσουν επιτυχώς το μνημείο και το άγαλμα με τον τόπο του, στο μυαλό κατοίκων και επισκεπτών.

Η αρχιτεκτονική πρόταση επιχειρεί να απαντήσει σε αυτά τα ζητήματα, με τις εξής κινήσεις.
Μεγαλύτερος όγκος και αποτύπωμα για την βάση του αγάλματος ώστε να συνδιαλαγεί σωστά με την αστική κλίμακα, «σπάσιμο» της αξονικότητας με σκοπό την καλύτερη και πολυδιάστατη θέαση του αγάλματος αλλά και την ανάδειξη των οστών, και τέλος, καλύτερη διαχείριση των υλικών και της μορφής της βάσης, που θα αφορμάται από τα χαρακτηριστικά του τόπου, και της δράσης του αναβάτη.

Αρχιτεκτονική Λύση

Αρχικά τοποθετούμε δύο άξονες που ορίζουν την θέση οστεοθήκης και αγάλματος. Ο ένας άξονας, παράλληλος με την επίμηκη πλατεία, ο άλλος στραμμένος 20 μοίρες αντίθετα από τη φορά του ρολογιού. Έτσι επιτυγχάνεται η στροφή του ιππέα προς την πόλη, ενώ από πίσω του βρίσκονται οι κήποι και ο ναός.

Ο όγκος της βάσης του αγάλματος ακολουθεί τον προανατολισμό του.

Εμπνευσμένος από μύθους που αναφέρονται σε κάποιο βραχώδες πλάτωμα, λίγο έξω από την πόλη, που χρησίμευε στον εθνικό ήρωα ως παρατηρητήριο της περιοχής, πρόκειται για το αποτέλεσμα μιας καθορισμένης γεωμετρικής διαδικασίας που, ωστόσο, οδηγεί σε ένα «ατελές» φαινομενικά αντικείμενο.

Το αντικείμενο στην πραγματικότητα αποτελείται από πέντε μονάδες τριών τύπων. Δυο μονάδες του ενός τύπου, ορθογώνια παραλληλεπίπεδα 200εκ.x 550εκ., δύο μοναδες, ορθογώνια παραλληλεπίπεδα 273εκ.x 381εκ., και μια τρίτη μονάδα 427εκ. x 340 εκ.
Οι δυο τοποθετούνται για στήριξη του αγάλματος, εκατέρωθεν της οστεοθήκης. Οι τρεις τοποθετούνται κατάλληλα ώστε να τονιστεί η στροφή του αγάλματος και να υποδηλωθεί η φύλαξη των οστών. Επόμενο βήμα, η τοποθέτηση μιας στραμμένης κατά 20 μοίρες πυραμίδας που επικαλύπτει τους όγκους.

Η τελική μορφή της βάσης προκύπτει από την τμήση των παραλληλεπιπέδων με την πυραμίδα.

Το υλικό του ειναι μάρμαρο Δολιανών, το οποίο έρχεται απο την ευρύτερη περιοχή, έχει χρησιμοποιηθεί για άλλα μνημεία της πόλης, όπως ο ναός του Αγ. Βασιλείου, αλλά και σημαντικά μνημεία της αρχαιότητας όπως ο ναός του Επίκουρου Απόλλωνα, η βάση της Μαντίνειας και ο ναός της Αλέας Αθηνάς. Το ύψος της τοποθέτησης του αγάλματος ειναι 370εκ. από το έδαφος.

Ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο στο κάτω μέρος της βάσης, τοποθετημένο επάνω στο υφιστάμενο βάθρο στεγάζει, στο πίσω μέρος του, το μεταλλικό κουτί της οστεοθήκης. Οι δυο από τις τέσσερις πλευρές του είναι ορατές και επικαλυμμένες από διάφανο μάρμαρο, φωτιζόμενο από την εσωτερική πλευρά. Η παρουσία της οστεοθήκης υποδηλώνεται από μια φωτεινη πηγή στο εσωτερικό του «βράχου» και λειτουργεί σαν αφορμή για προσέγγιση του μνημείου απο τον θεατή, σα θέαμα, έρχεται σε αντίθεση με τη στιβαρότητα του αγάλματος, αλλά διατηρεί το κύρος του τιμώμενου προσώπου.

Σχέδια