“DEVIATION USES / THE CHANGE OF ARCHITECTURAL PROGRAM AND STRUCTURE IN REFUGEE ALEXANDRAS AVENUE / PAPANDREOU EVANGELOS

The intervention of this area includes three examples, with main criterion the relation of home and work. Places of residence received subsequent work spaces, leading to change their shape by changing the architectural program. These examples reflect three key stages in the development of housing in the city of Athens in the 20th century. The first example is a refugee house near Byron made by refugees from Asia Minor. The second house is a typical apartment in a postwar building of the 60s – 70s. The last example is a house in Pikermi constructed in the late `80s. All three examples over time deviated from the original program by adding workplace. The programmatic divergence creates operational problems and resulted in changing the form. In the process of the study collected information about the recording of history space usage time for interviews of users, documents [plans, photographs and impressions] and observation of the site with photographs and design diagrams.

 

As field of design study was selected Refugees, on Alexandras Avenue. The conclusions used in designing reached through the research field. The complex is an example of collective housing refugees and built during the ‘30s. A sample of Greek modernism, characterized by strict morphology dictate Functionalism. Consistency of only-programming, only-operating structure was the failure of the building to adapt and take time incorporating social, political and economic changes. These elements focus the nature of the intervention. The basic assumption of research is the process of integrating them into complex urban scale through the integration of multiple program referred to in both houses and the city and the corresponding design change form. We are interested in the shift from purely residential units built, to units in which there are related activities of living and working. The open space uses are developed to support the common space operation of the assembly and linking with the neighboring town of civil functions. The aim is to attract users intending to coexist [residents, workers, pedestrians…] with different interests and economic potential.

 

 

GR

 

Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως αντικείμενο μελέτης, τις αποκλίσεις που παρατηρούνται από τις προβλεπόμενες από τον αρχιτέκτονα σχεδιαστικές υποθέσεις, κατά τη χρήση του χώρου. Οι αλλαγές αυτές με την πάροδο του χρόνου αναθεωρούν το αρχιτεκτονικό πρόγραμμα από τους χρήστες, ανάλογα με τις ανάγκες που θέλουν να καλύψουν. Η επέμβαση αυτή δεν πραγματοποιείται με αρχιτεκτονικούς όρους, αλλά ο ίδιος ο χρήστης επεμβαίνει στο κτίσμα. Ο μονοπρογραμματικός χαρακτήρας των χώρων παράγει σχέσεις που δεν είναι ανοιχτές στις αλλαγές. Σκοπός είναι να παρατηρήσουμε και να περιγράψουμε αυτή την απόκλιση, έτσι ώστε να τροφοδοτείται η σχεδιαστική υπόθεση από την εμπειρία του χρήστη με το χώρο.

 

Στην έρευνα του πεδίου αυτού χρησιμοποιήθηκαν τρία παραδείγματα, με βασικό κριτήριο την σχέση της κατοικίας και της εργασίας. Χώροι κατοίκησης που δέχτηκαν εκ των υστέρων χώρους εργασίας, με αποτέλεσμα να αλλάξει η μορφή τους μέσα από την αλλαγή του αρχιτεκτονικού προγράμματος. Τα παραδείγματα εκφράζουν τρεις βασικές φάσεις στην ανάπτυξη της κατοικίας στη πόλη της Αθήνας τον 20ο αιώνα. Το πρώτο παράδειγμα είναι μία προσφυγική μονοκατοικίας στη περιοχή Βύρωνα κατασκευασμένη από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Η δεύτερη κατοικία είναι ένα τυπικό διαμέρισμα σε μία μεταπολεμική πολυκατοικία της δεκαετίας του ’60 -’70. Το τελευταίο παράδειγμα είναι μία μονοκατοικία στο Πικέρμι κατασκευασμένη στο τέλος της δεκαετία του ’80. Και τα τρία παραδείγματα στην πάροδο του χρόνου απέκλιναν από το αρχικό τους πρόγραμμα με την πρόσθεση χώρων εργασίας. Η προγραμματική απόκλιση, δημιουργεί προβλήματα λειτουργίας και είχε ως αποτέλεσμα την αλλαγή τη μορφής τους. Κατά τη διαδικασία της μελέτης συλλέχθηκαν πληροφορίες σχετικά με την καταγραφή της ιστορίας χρήσης του χώρου στο χρόνο που περιλαμβάνουν συνεντεύξεις των χρηστών, τεκμήρια [σχέδια, φωτογραφίες και αποτυπώσεις] και την παρατήρηση του χώρου με φωτογραφίες και σχεδιασμό διαγραμμάτων.

 

Ως πεδίο σχεδιαστικής μελέτης επιλέχθηκαν τα Προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Χρησιμοποιούνται στο σχεδιασμό συμπεράσματα που εξάχθηκαν μέσα από την έρευνα πεδίου. Το κτιριακό συγκρότημα αποτελεί παράδειγμα συλλογικής κατοικίας προσφύγων και κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’30. Είναι δείγμα του Ελληνικού μοντερνισμού, με κύριο χαρακτηριστικό την αυστηρή μορφολογία που υπαγορεύει ο φονξιοναλισμός. Συνέπεια της μονοπρογραμματικής, μονολειτουργικής δομής τους ήταν η αδυναμία του κτίσματος να προσαρμοστεί και να διαρκέσει στο χρόνο ενσωματώνοντας κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές μεταβολές. Σε αυτά τα στοιχεία επικεντρώνεται ο χαρακτήρας της επέμβασης. Η βασική υπόθεση της έρευνας είναι η διαδικασία ενσωμάτωσης τους συγκροτήματος σε αστική κλίμακα, μέσα από την ενσωμάτωση πολλαπλού προγράμματος που αναφέρεται τόσο στις κατοικίες όσο και στη πόλη και αντίστοιχα τη σχεδιαστική μεταβολή της μορφής του. Μας ενδιαφέρει η μεταβολή από μονάδες αμιγούς κατοικίας σε ενσωματωμένες μονάδες στις οποίες συνδέονται οι δραστηριότητες κατοίκησης και εργασίας. Στον υπαίθριο χώρο αναπτύσσονται χρήσεις που υποστηρίζουν σε συλλογικό επίπεδο τη λειτουργία του συγκροτήματος και το συνδέουν με τις γειτνιάζουσες αστικές λειτουργίες της πόλης. Στόχος είναι να αποτελέσει πόλος έλξης σκοπεύοντας στην συνύπαρξη χρηστών [κατοίκων, εργαζόμενων, πεζών…] με διαφορετικά ενδιαφέροντα και οικονομικές δυνατότητες.