Eco Awareness Cells | Διπλωματική εργασία από τον Αναστάσιο Μπαλατσούκα και το Δήμο Παπαδημάκη

Eco Awareness Cells. Κέντρο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης στη λίμνη Πλαστήρα. Διπλωματική εργασία από τον Αναστάσιο Μπαλατσούκα και το Δήμο Παπαδημάκη

Η Λίμνη Πλαστήρα ή αλλιώς  τεχνητή λίμνη Ταυρωπού είναι λίμνη που βρίσκεται στον νομό Καρδίτσας και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες τεχνητές λίμνες της χώρας μας. Βρίσκεται 25χλμ. περίπου δυτικά της Καρδίτσας, σε υψόμετρο περίπου 800 μέτρων.

Στην περιοχή της σημερινής λίμνης η οποία ονομαζόταν “Νεβρόπολη”, το 1928 ο Στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας συνέλαβε την ιδέα για την κατασκευή ενός φράγματος που θα έδινε λύση στο πρόβλημα της άρδευσης του θεσσαλικού κάμπου, της ύδρευσης της Καρδίτσας και άλλων κοινοτήτων, αλλά και την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, με την εκμετάλλευση της δύναμης του νερού.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 άρχισε η υλοποίηση της ιδέας με την κατασκευή ενός φράγματος στην περιοχή ¨Κακαβάκια¨ το οποίο και ολοκληρώθηκε το 1960.

Βασικό μέλημα του σχεδιασμού από τις πρώτες κιόλας χαράξεις αποτέλεσαν οι περιμετρικές οπτικές φυγές προς τη λίμνη και η δημιουργία ενός συγκροτήματος που θα εκμεταλλεύεται κάθε δυνατή οπτική της. Ο κύκλος και η τοποθέτηση κτιριακών όγκων περιμετρικά του, αποτέλεσε τη βέλτιστη επιλογή με γνώμονα το οικόπεδο και τη σχέση του με τη λίμνη.

Η τελική πρόταση σχεδιασμού περιλαμβάνει ένα σύστημα χαράξεων που συγκρατούν τις στάθμες της λίμνης και δημιουργούν επίπεδα, ενώ μια κεντρική χάραξη οδηγεί τον επισκέπτη από την είσοδο στην πλατεία και από εκεί στην απόληξη του συγκροτήματος, σε ένα παρατηρητήριο μέσα στη λίμνη.

Οι κτιριακοί όγκοι αποτελούνται από οργανικές δομές και αναπτύσσονται κυτταρικά και περιμετρικά της πλατείας, αξιοποιώντας τις διαφορετικές οπτικές από το Βορρά έως το Νότο. Τα κτίρια διαθέτουν ξεχωριστές εισόδους για αυτονομία, ενώ ορισμένα αποτελούν υποσύστημα του γενικού κτιριακού συστήματος.

Η σύνθεση αποτελείται από το κτίριο της έκθεσης το οποίο έχει άμεση σχέση με το κτίριο των εργαστηρίων και αποτελούν τους βασικούς όγκους του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης. Ακολουθούν το κτίριο του αμφιθεάτρου , το αναψυκτήριο καθώς και οι ξενώνες για τους εποχιακούς επισκέπτες με δωμάτια βραχείας ή μακράς διαμονής.

Σημαντικό ρόλο στο  διαδραματίζει το παρατηρητήριο της λίμνης. Συνολικά το συγκρότημα φιλοξενεί χώρους περίπου τριών χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων.

Ως προς τη φιλοσοφία των υλικών και της κατασκευής χρησιμοποιήθηκαν υλικά που αφήνουν το ελάχιστο δυνατό αποτύπωμα στο περιβάλλον και εντάσσονται στο φυσικό τοπίο σε όλες τις εποχές του χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκαν μεταλλικές κατασκευές οι οποίες είναι συναρμολογούμενες και εύκολα αναστρέψιμες στην περίπτωση που κριθεί αναγκαία η απομάκρυνσή τους. Η επένδυση των όψεων επιτυγχάνεται με τη χρήση τούβλινου claustra, το οποίο φιλτράρει το φως ενώ ταυτόχρονα το τούβλο ως γαιώδες υλικό «δένει» με το περιβάλλον του.

Οι χαράξεις και πορείες στο έδαφος ορίζονται από χαμηλού ύψους μεταλλικά φύλλα Corten, στοιχεία που συναντώνται και περιμετρικά των δωμάτων των κτιρίων. Το Corten ως υλικό απορροφάται χρωματικά από τους γήινους τόνους του τοπίου και συμβάλλει στο οπτικό και σχεδιαστικό αποτέλεσμα της σύνθεσης. Όσον αφορά το έδαφος των υπαίθριων και ημιυπαίθριων χώρων του συγκροτήματος καθώς και του χώρου στάθμευσης, χρησιμοποιήθηκε μια ήπια σχεδιαστική παρέμβαση στο περιβάλλον με τη χρήση πατημένου χώματος.

Η μονολιθικότητα των υλικών σε συνδυασμό με τις οργανικές μορφές των κτιρίων και τα φυτεμένα δώματα, δημιουργούν την αίσθηση της «ανάδυσης» από το έδαφος.

Credits & Details

Τίτλος Εργασίας:     Eco Awareness Cells. Κέντρο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης στη λίμνη Πλαστήρα
Φοιτητές:                   Αναστάσιος Μπαλατσούκας | Δήμος Παπαδημάκης
Επιβλέποντες:          Δημήτρης Πολυχρονόπουλος | Μαρία Γρηγοριάδου | Δημήτρης Γιουζέπας
Σχολή:                        Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Εξεταστ. περίοδος:  Ιανουάριος 2021

Eco Awareness Cells. Environmental Awareness Center in Lake Plastiras. Diploma thesis project by Anastasios Mpalatsoukas and Dimos Papadimakis

Plastiras lake is an artificial lake located in the prefecture of Karditsa and it is the largest artificial lake in Greece.

The area was called “Nevropolis” and in 1928 General Nikolaos Plastiras conceived an idea of creating a dam, that would solve the irrigation problems in Thessaly region and the water supply of Karditsa. Also the dam would produce hydroelectric power. In early 50’s the construction of the dam has started and completed in 1960.

The main goal of the design from the very beginning, was to take advantage the perimetric views of the lake. The building complex was placed around a square, viewing different perspectives.

The final design proposal includes a system of different levels in the lakeshore, that holds lake’s water when it rises. A Corten line connect the entrance of the complex with the square and the buildings and a landmark – observatory in the lake. The organic-shaped buildings surrounded by the lake, offers different perspectives to the water and the mountains. Most of the buildings have their own entrances in order to work independently.

The complex includes the exhibition building which is directly connected with workshops and lecture classes, an amphitheater, a café – restaurant, a small hotel and a lake observatory which plays a crucial role. In total, the complex is approximate 3000sqm.

As for the materials and construction philosophy, the materials that were used, leaves no imprints on the environment and the complex blends into the natural landscape throughout every season. Also, metal structures are easily reversible in case it is deemed necessary to remove them. As for the facades, the red brick claustra, filters the sunlight and as “earthy material” blend with the environment.

The paths in the ground as well as the perimeter of the roofs, are defined by Corten metal surfaces.

Corten, as a material, matches its color with earthy tones of the landscape Regarding the terrain of the complex and the parking lot, was used pressed soil as a mild design intervention and a respect to the environment. The monolithic materials that used as well as the organic forms of the buildings and the planted roofs, gives the impression that “emerges” from the ground.

Credits & Details

Project title:   Eco Awareness Cells. Environmental Awareness Center in Lake Plastiras
Team:              Anastasios Mpalatsoukas – Dimos Papadimakis
Supervisors:   Dimitris Polychronopoulos – Maria Grigoriadou – Dimitris Giouzepas
University:      Department of Architecture, Democritus University of Thrace (D.U.TH.)