Endless linearity: stitching monuments and landscape in Cape Sounio | Diploma thesis by Konstantina Kousari

Diploma thesis by Konstantina Kousari attempts to transform the entire area of Cape Sounio into a museum which will override the fragmentation that now prevails in the area, through the connection of the temples of Poseidon and Athena with the surrounding natural landscape, the architectural interventions and the experience of the visitor in the present and the future.

-text by the author

Ancient Greek temples have always been buildings that were in absolute dialogue with the surrounding environment, in a reciprocal relationship that ascribed meaning to both. This thesis, is an attempt to highlight and enhance this relationship in the case of cape Sounion, by stitching the fragmentation that is prevalent today. It aims at the experiential understanding of the historical information, the site’s historical value, the narration of the past through design, its connection with the present and the possibility of transferring and evolving the acquired knowledge in the future. An effort is made to view the entire cape as a museum of itself, so that the Temples of Poseidon and Athena’s, the natural landscape, the architectural interventions and the experience of the visitors, would function as a whole that highlights each individual characteristic. 

The proposed interventions are as small as possible, limited to the already existing building footprint that creates a geometrical and functional logic that stitches the key points of interest.

Their design is based on geometrical system that takes in account the ancient paths and traces, visual sightlines, as well as, some current routes in the landscape, in order to create a network where each line makes sense in the historical and physical landscape. This will enable the visitor to fully understand the layers of information of the various historical periods, the ancient relics and uses in harmony with the uniqueness of the landscape in an inseparable unity. 

Thus, by recording the current situation and understanding the existing problems, I was led to a series of solutions formed on the urban planning and the movements of the visitors (including the disabled ones). In addition, I chose the materials based on my thought of recycling the plots of land that I will necessarily intervene, creating a building material.

Historical information from ancient uses and mythology are turned into design elements.

Focused on the 2 museum buildings, i tried to combine architecture with the narration of the history, so as for the visitors to learn and feel the information in an experiential space.

Facts & Credits
Project title  Endless linearity: stitching monuments and landscape in Cape Sounio
Student  Konstantina Kousari
Date  July 2020
Course  Diploma thesis
Supervisor  Leonidas Koutsoumpos
Institution  School of Architecture, National Technical University of Athens (NTUA)

Η διπλωματική εργασία της Kωνσταντίνας Κουσαρή επιχειρεί να μετατρέψει τη συνολική έκταση του ακρωτηρίου Σουνίου σε ένα μουσείο που θα ανερέσει την αποσπασματικότητα, που επικρατεί τώρα στη περιοχή, μέσα από τη σύνδεση των ναών του Ποσειδώνα και της Αθηνάς με το περιβάλλον φυσικό τοπίο, τις αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις και τη βιωματική εμπειρία του επισκέπτη στο παρόν και το μέλλον.

-κείμενο από τη δημιουργό

Οι αρχαιοελληνικοί ναοί υπήρξαν πάντοτε κτίρια απόλυτα συνδεδεμένα με το περιβάλλον τους, σε μία αμφίδρομη σχέση νοηματοδότησης. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να επισημάνει και να αναδείξει αυτή τη σχέση στην περίπτωση του ακρωτηρίου του Σουνίου, αποσκοπώντας στης συρραφή της αποσπασματικότητας της υπάρχουσας κατάστασης. Στόχος είναι η βιωματική κατανόηση των ιστορικών πληροφοριών, της ιστορικής αξίας των αρχαιολογικών χώρων, η αφήγηση του παρελθόντος μέσω του σχεδιασμού, η σύνδεση του με το παρόν και η δυνατότητα μεταφοράς και εξέλιξης της γνώσης της συγκεκριμένης περιοχής στο μέλλον. Γίνεται προσπάθεια να αποτελέσει σύνολο του ακρωτήριου ένα μουσείο, δηλαδή οι Ναοί (της Αθηνάς και του Ποσειδώνα), το φυσικό τοπίο, οι αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις και η βιωματική εμπειρία του επισκέπτη να λειτουργούν ως ένα συνεκτικό σύνολο που, ταυτόχρονα, αναδεικνύει στον μέγιστο βαθμό την αξία του καθενός ξεχωριστά. 

Οι παρεμβάσεις είναι όσο το δυνατόν μικρότερες, περιορισμένες στο ήδη υπάρχον ανθρώπινο αποτύπωμα και να δημιουργούν μία λογική, γεωμετρική και χρηστική ακολουθία που ενώνει κάποια βασικά σημεία ενδιαφέροντος κάθε φορά.

Ο σχεδιασμός γίνεται με βάση αρχαίες διαδρομές, οπτικές φυγές, αρχαία ίχνη και σημερινές διαδρομές, που οργανώνονται από ένα σύστημα γεωμετρικών χαράξεων, ώστε να λειτουργούν σαν ένα δίκτυο του οποίου η κάθε γραμμή να έχει αξία και νόημα.

Στόχος είναι να δίνεται στον επισκέπτη η δυνατότητα να κατανοήσει πλήρως τις πληροφορίες των διαφόρων ιστορικών περιόδων, τα σωζόμενα σήμερα υλικά υπολείμματα του παρελθόντος, καθώς και την ιδιαιτερότητα του τοπίου ως ένα σύνολο. 

“Ιστάμενο, το οικοδόμημα ησυχάζει πάνω στο πετρώδες έδαφος. Αυτή η εφησύχαση του έργου τέχνης βγάζει από την πέτρα το σκοτάδι του άκαμπτου και, όμως, αβίαστου φέρειν. Ο χαρακτήρας του έργου τέχνης ορθώνεται ενάντια στον σάλο της φουσκοθαλασσιάς και με την ηρεμία του επιτρέπει να φανερωθεί η μανία της. Αυτό το αναδύεσθαι και αναφύεσθαι ονομάστηκε από τους αρχαίους Έλληνες Φύσις.”, Μάρτιν Χάιντεγκερ.

Καταγράφοντας, λοιπόν, την υπάρχουσα κατάσταση και κατανοώντας τα υπάρχοντα προβλήματα, οδηγήθηκα σε μια σειρά από λύσεις βασιζόμενη ταυτόχρονα στον πολεοδομικό σχεδιασμό και τις μετακινήσεις των επισκεπτών (συμπεριλαμβανομένων των ΑΜΕΑ). Επιπλέον, στην επιλογή των υλικών έπαιξε σημαντικό ρόλο η σκέψη να ανακυκλώνονται τα τμήματα γης που θα παρέμβω, δημιουργώντας ένα οικοδομικό υλικό.

Ιστορικές πληροφορίες από τις αρχαίες χρήσεις και την μυθολογία μετατρέπονται σε στοιχεία του σχεδιασμού.

Κλείνοντας, εστίασα στους 2 μουσειακούς κτηριακούς όγκους, προσπαθώντας να συνδυάσω την αριτεκτονική με την αφήγηση των ιστορικών πληροφοριών, ώστε οι επισκέπτες να μαθαίνουν την ιστορία και ταυτόχρονα να την “αισθάνονται” μέσα σε βιωματικούς χώρους. 

Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας  Ατέρμονη Γραμμικότητα: συρραφή μνημείων και τοπίου στο ακρωτήριο του Σουνίου
Φοιτήτρια  Kωνσταντίνα Κουσαρή
Εξεταστική περίοδος  Ιούλιος 2020
Μάθημα  Διπλωματική εργασία
Επιβλέπων καθηγητής  Λεωνίδας Κουτσουμπός
Σχολή  Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ)