Υφιστάμενη Κατάσταση
Το συγκρότημα αποτελεί μνημείο της νεότερης βιομηχανικής ιστορίας της Ελλάδας με Ευρωπαϊκή εμβέλεια, και τμήμα ενός ευρύτερου ιστορικού βιομηχανικού συνόλου, κηρυγμένου ως διατηρητέο, μαζί με το μηχανολογικό εξοπλισμό του. Το συγκρότημα παραγωγής αρσενικού αποτελούσε ανεξάρτητη μονάδα παραγωγής και περιλαμβάνει τέσσερα κτήρια (33, 34, 35, 36) και δυο στέγαστρα απόθεσης υλικού (34’, 43).
Πρόκειται για χαρακτηριστικό παράδειγμα κτηρίων-μηχανής, όπου ο εξοπλισμός και η δομή του κτηρίου συλλειτουργούν για την παραγωγή του προϊόντος.
Κατά την ερευνητική φάση της εργασίας εκπονήθηκαν εκ νέου σχέδια αποτύπωσης των κτηρίων και του μηχανολογικού εξοπλισμού, συντάχθηκε διάγραμμα της αρχικής γραμμής παραγωγής και έγινε καταγραφή των υπολειμμάτων του βιομηχανικού εξοπλισμού ανά κτήριο και αξιολόγηση βάσει της υφιστάμενης κατάστασης, της γνώσης της αρχικής μορφής και της δυνατότητας αποκατάστασής τους. Εκτενέστερα αναλύθηκαν οι φέροντες οργανισμοί των στεγών, ως βασικό αρχιτεκτονικό στοιχείο. Παράλληλα, αναλύθηκε περαιτέρω η στέγαση του χώρου των καμίνων (κτήριο 34) λόγω του ενδιαφέροντος που παρουσιάζει η μορφή και η σύνδεση των επιμέρους στοιχείων του δικτυώματος.
Η νέα χρήση
Η προτεινόμενη νέα χρήση του συγκροτήματος ως Κέντρου Ψηφιακής Εικόνας και Ήχου, εντάσσεται στους αναπτυξιακούς στόχους του Τ.Π.Π.Λ., όπως αυτοί έχουν διατυπωθεί από τη διοίκησή του. Ωστόσο, αυτή δεν θεωρήθηκε δεδομένη εξαρχής, αλλά υιοθετήθηκε διότι αφενός καλύπτει την ανάγκη οργάνωσης της χρήσης των βιομηχανικών κτηρίων του τεχνολογικού πάρκου ως φυσικού σκηνικού και αφετέρου εναρμονίζεται πλήρως με τη στρατηγική συνύπαρξης τεχνολογίας και πολιτισμού που διέπει το διττό ρολό του Τ.Π.Π.Λ.
Στόχοι της επανάχρησης
Βασικοί στόχοι, οι οποίοι τέθηκαν εξαρχής και λήφθηκαν υπ’όψιν καθόλη τη διάρκεια της εργασίας:
· Η διατήρηση της ταυτότητας και του βιομηχανικού χαρακτήρα του συγκροτήματος.
· Η διατήρηση και ανάδειξη του συγκροτήματος καθώς και του βιομηχανικού εξοπλισμού, ως αναπόσπαστου τμήματος των κτηρίων.
· Η διατήρηση και ανάδειξη των ποιοτήτων των χώρων του συγκροτήματος σε συνδυασμό με τον βιομηχανικό εξοπλισμό τους.
· Η ένταξη του συγκροτήματος στη ζωή και τη λειτουργία του Τ.Π.Π.Λ.
· Η βιωσιμότητα του συγκροτήματος, σύμφωνα με τις ανάγκες της νέας χρήσης.
Άξονες του νέου σχεδιασμού
· Ο σχεδιασμός ελεύθερων κινήσεων περιμετρικά των κτηρίων και σύνδεση αυτών με το υπάρχον δίκτυο κινήσεων του Τ.Π.Π.Λ. με στόχο την ανάδειξη του βιομηχανικού συγκροτήματος.
· Η οργάνωση των προσπελάσεων στα κτήρια με τον επαναπροσδιορισμό της λειτουργίας των υπαίθριων χώρων και τη διαβάθμιση της προσβασιμότητάς τους, σε συνδυασμό με τις ελεύθερες κινήσεις. Έτσι, οργανώνονται δύο υπαίθριοι χώροι που επιτελούν διαφορετικές λειτουργίες:
i. ο νότιος υπαίθριος χώρος ως ένας μεταβατικός χώρος ανάμεσα στις κοινές με το Τ.Π.Π.Λ. χρήσεις και την ιδιαίτερη ζωή του κέντρου. Λειτουργεί ως χώρος στάσης και συνδέεται άμεσα με τη χρήση του κυλικείου,
ii. ο κεντρικός υπαίθριος χώρος, ο οποίος παραλαμβάνει τις νέες εισόδους των κτηρίων και λειτουργεί ως διανομέας κινήσεων μεταξύ αυτών.
· Η χωροθέτηση των λειτουργιών της νέας χρήσης βάσει των ποιοτήτων των υφιστάμενων χώρων.
· Η πραγματοποίηση επεμβάσεων με βασικές αρχές:
i. τη μορφολογική-γεωμετρική συσχέτιση παλαιού και νέου κτηρίου,
ii. την ενίσχυση της λειτουργίας της νέας χρήσης,
iii. την ανάδειξη των αρχιτεκτονικών και πολιτιστικών αξιών της αρχικής κατασκευής.
Κύριες επεμβάσεις
** Οι αριθμοί αντιστοιχούν στα σημεία επεμβάσεων στις κατόψεις που ακολουθούν
1. Αφαίρεση τμημάτων της τοιχοποιίας στο κτήριο του κυλικείου με στόχο:
i. την οργάνωση ενός ημιυπαίθριου χώρου σύνδεσης του νότιου υπαίθριου χώρου και της κίνησης με αυτό,
ii. τη δημιουργία ανοίγματος ελεύθερης θέασης των κτηρίων του συγκροτήματος από τον εσωτερικό χώρο του κυλικείου.
2. Αφαίρεση τμήματος της τοιχοποιίας για τη δημιουργία εισόδου στο χώρο της υποδοχής και την εξυπηρέτηση των αναγκών της.
3. Κατασκευή στεγάστρου για τη διαφοροποίηση του χαρακτήρα των δύο υπαίθριων χώρων και τη σήμανση της υποδοχής του κέντρου.
4. Αφαίρεση τμήματος του κτηρίου των θαλάμων συμπύκνωσης για τη δημιουργία εισόδου προς την αίθουσα προβολών και ταυτόχρονη ανάδειξη της δομής του κτηρίου.
5. Αφαίρεση τμήματος της τοιχοποιίας του κτηρίου του πλατώ για τη διαμόρφωση της εισόδου σε αυτό.
6. Κατασκευή στεγάστρου στο δυτικό τμήμα του κεντρικού υπαίθριου χώρου για την οργάνωση των εισόδων των χώρων παραγωγής του κέντρου.
7. Προσθήκη νέου κτηριακού όγκου με σύγχρονη γραφή, στο ίχνος του καταρρεύσαντος τμήματος του κτηρίου των θαλάμων συμπύκνωσης, με στόχο την κάλυψη των αναγκών σε χώρους και τη στέγαση των καινοτόμων παραγωγικών λειτουργιών του συγκροτήματος.
8. Καθαίρεση τοίχου στην ανατολική όψη του συγκροτήματος με στόχο την ανάδειξη της όψης και τη διευκόλυνση των περιμετρικών κινήσεων.
9. Σχεδιασμός κλίμακας στο βόρειο υπαίθριο χώρο, αρμονικά ενταγμένης στο περιβάλλον, για τη δημιουργία της περιμετρικής κίνησης και τη συνολική θέαση των κτηρίων.
10. Καθαίρεση των προσκτισμάτων στον δυτικό υπαίθριο χώρο, προκειμένου να επανέλθει η δυτική όψη του κτηρίου 36 στην αρχική της μορφή και να αναδειχθεί.
Σχετικοί σύνδεσμοι
Το σύνολο της διπλωματικής εργασίας βρίσκεται στους παρακάτω συνδέσμους:
· Τεύχος Εργασίας: http://issuu.com/jm_diploma/docs/as_book
· Πινακίδες Τελικής Παρουσίασης: http://issuu.com/jm_diploma/docs/as_presentation
Βιογραφικά Σημειώματα
Ιωσήφ Δακορώνιας-Μαρίνα
Ο Ιωσήφ Δακορώνιας-Μαρίνα γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου τον Ιούλιο του 2011. Παράλληλα με τις σπουδές του, συνεργάστηκε με αρχιτεκτονικά-μελετητικά γραφεία για δημόσια έργα, ιδιωτικά έργα και διαγωνισμούς. Τους τελευταίους μήνες υπηρετεί την στρατιωτική του θητεία ενώ παράλληλα ασχολείται με αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.
Μιχάλης Στουπάκης
Ο Μιχάλης Στουπάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου το Νοέμβριο του 2011. Επαγγελματικά δραστηριοποιείται στο χώρο της αρχιτεκτονικής ήδη από το τρίτο έτος των σπουδών του, και έχει συνεργαστεί με αρχιτεκτονικά-μελετητικά γραφεία για δημόσια και ιδιωτικά έργα. Συμμετείχε στην ομάδα μελέτης του Κέντρου Ερευνών Νικόπολης, το οποίο παρουσιάστηκε στην 6η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων το 2010. Τον τελευταίο καιρό συνεργάζεται με το αρχιτεκτονικό γραφείο ΄΄Σαράντης Κατσουρός – Μαρία Παπαδοπούλου΄΄, ενώ παράλληλα ασχολείται με αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.
READ ALSO: ΑΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ / FRANK OWEN GEHRY / TAΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΕ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΧΡΟΝΟ / ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ / ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΛΟΓΗΡΑΤΟΣ / ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Π.ΤΟΥΡΝΙΚΙΩΤΗΣ - Α.ΒΟΖΑΝΗ - Θ.ΠΑΓΩΝΗΣ - Ε.ΜΙΧΑ