Investigation of spatial experiences: reviewing Villa Savoye | Diploma thesis by Evangelia Korkari & Eleftheria Mertzanidou 

Diploma thesis by Evangelia Korkari & Eleftheria Mertzanidou examines the experience of space, how it can be changed by modifying one of the characteristics of a given space each time and how new experiences can be created using Villa Savoye by Le Corbusier as a case study.

-text by the authors

The source of reflection for the matter were some self-targeted questions, such as:

How do I feel in a space?

What makes me feel this way?

How do I create a specific experience?

How can I change the experience in a space?

We started the project with the analysis of the examples, trying to understand how we feel in each space, and which architectural handling stimulates specific emotions. The parameters according to which the analysis was carried out are the volume, the proportions, the openings, the “second” limits, the scale and the level difference. 

Subsequently, we focused on three points in the examples, the corridor, the staircase and the enclosure/courtyard, with which we experimented according to the above parameters. The concepts we negotiated are those of continuity and discontinuity of space, degree of permeability, direction of gaze, isolation or exposure, dual identity, etc.

Then, we decided to distance from the space uses and study the cases as geometries.

Therefore, we defined the oblong, the rectangular and the square space. The parameters according to which we conducted our experiments are the scale, the linear opening and as a consequence the degree of permeability, the point opening as well as the “second” limits, drawing the corresponding conclusions.

The modification of the scale of height and width causes familiar and unfamiliar experiences. The rhythm of the consecutive openings intensifies the movement in the oblong space. The degree of permeability of the surface determines the visual and physical continuity and discontinuity of space. The point opening attracts the viewer to move towards it, presenting a pause for observation and contemplation. The “second” limits direct the gaze creating a different focal point each time, which either restricts it or penetrates it.

Villa Savoye was selected for the case study of the project, as an existing residence, for the implementation of the experiments, with which other artists have previously dealt. The experience one has in the residence is an open and visually permeable space, where nature enters the interior through the continuous perimeter openings creating a sense of dual identity, while the scale of the space makes the visitor feel familiar. The main feature of the house is the central corridor that acts as a guide to the other areas, starting from the ground floor and ending at the third level of the solarium.

Τhe interventions negotiate and discuss the five points of Le Corbusier’s new architecture that appears in the residence.

The aim was either to enhance or reduce the experience of each space, or to change it by creating new experiences. The spaces where the interventions are carried out are the entrance area, the ramp, the living and the roof garden. In these spaces, cases of isolation and confinement, cancellation of the limits or their reinforcement, direction of the course, both physical and visual, continuity and discontinuity of space are observed.

Facts & Credits
Project title  Investigation of spatial experiences: reviewing Villa Savoye
Students  Evangelia Korkari, Eleftheria Mertzanidou 
Date  February 2021
Course  Diploma thesis
Supervisor  Spyridon Papadimitiou 
Institution  School of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki

Η διπλωματική εργασία της Ευαγγελίας Κορκάρη και της Ελευθερίας Μερτζανίδου διερευνά την εμπειρία του χώρου, πώς αυτή δύναται να αλλάζει τροποποιώντας κάθε φορά κάποιο από τα χαρακτηριστικά του εκάστοτε χώρου και πως νέες εμπειρίες δύνανται να δημιουργηθούν, χρησιμοποιώντας ως ενεργό παράδειγμα την Villa Savoye από τον Le Corbusier.

-κείμενο από τις δημιουργούς 

Αφορμή της παρακάτω μελέτης αποτελούν κάποια βασικά ερωτήματα, όπως:

Πώς αισθάνομαι σε έναν χώρο;

Τι είναι αυτό που με κάνει να νιώθω έτσι;

Πώς δημιουργώ μια συγκεκριμένη εμπειρία;

Πώς μπορώ να μεταβάλλω την εμπειρία σε έναν χώρο;

Ξεκινήσαμε την εργασία με την ανάλυση ορισμένων παραδειγμάτων προσπαθώντας να αντιληφθούμε  το πως νιώθουμε στον εκάστοτε χώρο και ποιος αρχιτεκτονικός χειρισμός μας διεγείρει συγκεκριμένα συναισθήματα μέσα σε αυτόν. Οι παράμετροι σύμφωνα με τις οποίες πραγματοποιήθηκε η ανάλυση είναι η ογκοπλασία, οι αναλογίες, τα ανοίγματα, τα δεύτερα όρια, η κλίμακα καθώς και η υψομετρική διαφορά.

Στην συνέχεια εστιάσαμε σε τρία σημεία μέσα από τα παραδείγματα, τον διάδρομο, την σκάλα και τον περίβολο/αυλή, με τα οποία πειραματιστήκαμε σύμφωνα με τις παραπάνω παραμέτρους. Οι έννοιες που διαπραγματευτήκαμε είναι αυτές της συνέχειας και ασυνέχειας του χώρου, του βαθμού διαπερατότητας, της κατεύθυνσης του βλέμματος, της απομόνωσης ή της έκθεσης, της διπλής ταυτότητας κ.λπ.

Έπειτα, αποφασίσαμε να αποστασιοποιηθούμε από τις χρήσεις και να αντιμετωπίσουμε τις περιπτώσεις ως γεωμετρίες.

Καθορίσαμε λοιπόν τον μακρόστενο, τον ορθογώνιο και τον τετράγωνο χώρο. Οι παράμετροι σύμφωνα με τις οποίες πραγματοποιήσαμε τους πειραματισμούς μας είναι η κλίμακα, το γραμμικό άνοιγμα και ως συνέχεια αυτού ο βαθμός διαπερατότητας του χώρου, το σημειακό άνοιγμα καθώς και τα δεύτερα όρια, λαμβάνοντας τα αντίστοιχα πορίσματα.

Η τροποποίηση της κλίμακας  του ύψους και του πλάτους προσδίδουν εμπειρίες οικείες και ανοίκειες. Ο ρυθμός των αλλεπάλληλων σχισμών εντείνουν την κίνηση ιδιαίτερα στον μακρόστενο χώρο. Ο βαθμός διαπερατότητας της επιφάνειας των σχισμών καθορίζει την οπτική και φυσική συνέχεια και ασυνέχεια του χώρου. Το σημειακό άνοιγμα εκλύει τον θεατή να κινηθεί προς αυτό, δημιουργώντας στον χώρο μια παύση παρατήρησης και στοχασμού. Τα δεύτερα όρια κατευθύνουν το βλέμμα δημιουργώντας κάθε φορά ένα διαφορετικό σημείο εστίασης, που άλλοτε το περιορίζουν και άλλοτε το αφήνουν να τα διαπεράσει.

Για το case study της εργασίας επιλέχτηκε η Villa Savoye, ως υφιστάμενη κατοικία για την εφαρμογή των πειραματισμών, με την οποία ασχολήθηκαν προηγουμένως και άλλοι καλλιτέχνες. Η εμπειρία που έχει  κανείς στην κατοικία, είναι ενός ανοιχτού και οπτικά διαπερατού χώρου, όπου η φύση εισέρχεται στο εσωτερικό μέσω των συνεχών περιμετρικών ανοιγμάτων δημιουργώντας την αίσθηση της διπλής ταυτότητας, ενώ η κλίμακα του χώρου κάνει τον επισκέπτη να νιώσει οικεία. Βασικό χαρακτηριστικό της κατοικίας είναι ο κεντρικός διάδρομος που λειτουργεί ως ξεναγός στους υπόλοιπους χώρους, ξεκινώντας από το ισόγειο και καταλήγοντας στο τρίτο επίπεδο του solarium.

Οι επεμβάσεις διαπραγματεύονται και σχολιάζουν τα πέντε σημεία της νέας αρχιτεκτονικής του Le Corbusier που εμφανίζονται στην κατοικία.  

Στόχος των παρεμβάσεων είναι να ενισχύσουν ή να μειώσουν την εμπειρία του εκάστοτε χώρου, και άλλοτε να την μεταβάλλουν δημιουργώντας νέες εμπειρίες. Οι χώροι όπου πραγματοποιούνται οι επεμβάσεις είναι ο χώρος της εισόδου, η ράμπα, το καθιστικό και το roof garden. Στους χώρους αυτούς παρατηρούνται περιπτώσεις απομόνωσης και εγκλωβισμού, ακύρωσης των ορίων ή ενίσχυσής τους, κατεύθυνσης της πορείας τόσο φυσικής όσο και οπτικής, συνέχειας και ασυνέχειας του χώρου καθώς και πολλές άλλες καταστάσεις.

Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας  Διερεύνηση χωρικών εμπειριών: επανεξετάζοντας την Villa Savoye
Φοιτήτριες  Ευαγγελία Κορκάρη, Ελευθερία Μερτζανίδου 
Εξεταστική περίοδος  Φεβρουάριος 2021
Μάθημα  Διπλωματική εργασία
Επιβλέπων  Σπυρίδων Παπαδημητρίου 
Σχολή  Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης