Diploma thesis by Eirini Mouratou is based on the utilization of the natural, local recourses, and her architectural proposal aims to create the reason for young people to stay at the Greek islands instead of moving to the bigger cities. In particular for the island of Kimolos, she proposes the use of the “reed” as a primary material, in order to create a whole new industry.
-text by the author
A long time issue in the greek islands is the lack of active human personnel and the urbanization trend among its younger inhabitants. Architecture attempts to give a solution to this issue through the results of research conducted in the island of Kimolos. One of these results is a proposition that could offer equally to the social and financial life of the island.
The collected quantitative and qualitative data combined with the environmental problems and the elimination of certain traditional characteristics of the area, have given the motivation for the exploitation of an otherwise unexploited raw material with multiple consequences for the life of the area.
Reed as raw material can be found in vast quantities not only in the area where the research took place but also in the neighboring islands, which naturally leads to investigating possible ways for its maximum exploitation, for the discovery of new methods for processing and using it, for the continuation of tradition, for the preservation of the traditional manufacturing of mat (psatha), and for the development of a new form of alternative tourism.
According to the collected data, we propose as topic of this thesis the creation of a network of production and processing of reed in the southern region of Kimolos. This network consists of reed fields and the development of three facilities for processing reed, that aim in its universal exploitation.
The first facility that is proposed to be installed in the Dekas-Ellinika area will be a set of laboratories and educational spaces concerning the traditional art involving reed. The second facility that is proposed to be installed in the Libadaki area will include a space for the production of energy, fertilizer and agricultural products related to the high energy and livestock value of reed.
Finally the third facility that is proposed to be installed in the Psathi area, will consist of living spaces aiming at the financial needs of the network and the accommodation of visitors who want to experience first hand the reed production process.
Such a network is addressed mostly to the island inhabitants, to people who want to create art using reed as their main material, and to tourists who are interested in the living experience of the area. The creation of such a network will bring fresh financial activity and at the same time will act as an educational and cultural space, of local and supra-local importance, directly connected to the everyday life of the island inhabitants.
The aforementioned research attempts to offer some insights concerning some long standing problems of the areas of the barren line and give some hope to the island inhabitants. The promotion of the area solely as a tourist destination does not reflect the identity and the culture of the island, but on the contrary it obscures all the elements that make it special.
We should not forget that it is the island inhabitants who shape the area through their interactions. They are also the ones who conserve it. The needs of the inhabitants are of considerable degree due to their hard everyday life that is full of sacrifices. It is therefore the duty of architectural research to offer solutions for such issues.
Facts & Credits
Project Title: “Phragmites”: A Network of producing and processing Reed at the island of Kimolos
Student: Mouratou Eirini
Date: February 2021
Course: Diploma Thesis
Supervisor: Koutsoumpos Leonidas , Tsakanika Eleftheria
Institution: School of Architecture, National Technical University of Athens
Η διπλωματική εργασία της Ειρήνης Μουράτου έχει ως στόχο τη δημιουργία κινήτρου για τους νέους ανθρώπους, ώστε να παραμείνουν στα ελληνικά νησιά και να ενισχύσουν την τοπική οικονομία. Στην περίπτωση του νησιού της Κιμώλου, προτείνεται η χρήση και εκμετάλλευση τοπικών φυσικών υλικών όπως το καλάμι. Στόχος της αρχιτεκτονικής πρότασης είναι η αξιοποίηση του και η ανάπτυξη μιας ολόκληρης βιομηχανίας γύρω από αυτό.
-text by the author
Ένα μακροχρόνιο ζήτημα που απασχολεί τις νήσους του ελλαδικού χώρου είναι η έλλειψη ενεργού ανθρωπίνου δυναμικού και η τάση αστικοποίησης των νέων. Απάντηση σ’ αυτό καλείται να δώσει η αρχιτεκτονική, έπειτα από σχετική μελέτη που έλαβε χώρα στο νησί της Κιμώλου. Αποτέλεσμα αυτής, είναι μια πρόταση που δύναται να προσφέρει εξίσου στην κοινωνική και στην οικονομική ενίσχυση του νησιού.
Τα συλλεχθέντα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία σε συνδυασμό με τα περιβαλλοντικά προβλήματα και την εξάλειψη ορισμένων παραδοσιακών χαρακτηριστικών του τόπου, έδωσαν το έναυσμα αξιοποίησης μιας ανεκμετάλλευτης πρώτης ύλης με πολλαπλές ιδιότητες για τη ζωή του τόπου. To καλάμι αποτελεί μια πρώτη ύλη που εντοπίζεται σε αφθονία, τόσο στον τόπο μελέτης όσο και στα γύρω νησιά.
Η μελέτη έχει πολλαπλούς στόχους που περιλαμβάνουν τη δημιουργία στέγης για τη διερεύνηση νέων τρόπων επεξεργασίας και χρήσης του καλαμιού, τη διατήρηση του παραδοσιακού επαγγέλματος κατασκευής ψάθας (ψαθάς) και στην ανάπτυξη μιας νέας μορφής εναλλακτικού τουρισμού.
Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία, ως αντικείμενο της διπλωματικής προτείνεται η δημιουργία ενός δικτύου παραγωγής και επεξεργασίας καλαμιού στο νότιο τμήμα της Κιμώλου. Το δίκτυο αυτό αποτελείται κυρίως από καλαμιώνες και από τρεις επιμέρους επεμβάσεις με χώρους επεξεργασίας του καλαμιού, που σκοπό έχουν την καθολική αξιοποίησή του.
Η πρώτη επέμβαση στην περιοχή Δέκας-Ελληνικά, αφορά τη δημιουργία εργαστηρίων και χώρων εκπαίδευσης προκειμένου να διατηρηθεί η παραδοσιακή τέχνη του καλαμιού. Η δεύτερη επέμβαση στην περιοχή Λιβαδάκι, περιλαμβάνει ένα χώρο παραγωγής ενέργειας, λιπάσματος και αγροτικών προϊόντων που σχετίζεται με την υψηλή ενεργειακή και κτηνοτροφική αξία του καλαμιού. Τέλος, η τρίτη επέμβαση στην περιοχή Ψάθη, αποτελείται από χώρους διαμονής με σκοπό την κάλυψη οικονομικών αναγκών του δικτύου και παράλληλα την προσφορά φιλοξενίας στους επισκέπτες που επιθυμούν να βιώσουν την εμπειρία του καλαμιού.
Το δίκτυο αυτό απευθύνεται πρωτίστως στους κατοίκους του νησιού, σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται να εξελίξουν την τέχνη τους με πρώτη ύλη το καλάμι, αλλά και σε τουρίστες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις βιωματικές εμπειρίες του τόπου.
Η δημιουργία ενός τέτοιου χώρου δράσης θα φέρει μια νέα οικονομική δραστηριότητα και ταυτόχρονα θα λειτουργήσει ως εκπαιδευτικός και πολιτιστικός χώρος, τοπικής και υπερτοπικής σημασίας, άμεσα συνδεδεμένος με την καθημερινή ζωή των κατοίκων.
Η παραπάνω μελέτη προσπαθεί να δημιουργήσει σκέψεις γύρω από μακροχρόνια ζητήματα που απασχολούν περιοχές της άγονης γραμμής και να δώσει ελπίδα στους κατοίκους τους. Η προώθηση του τόπου ως τουριστικό θέρετρο για χάρη του τουρισμού δεν αναδεικνύει την ταυτότητά του και τον πολιτισμό του, αλλά αντιθέτως επικαλύπτει όλα όσα τον χαρακτηρίζουν και τον κάνουν να ξεχωρίζει.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ίδιοι οι κάτοικοι ενός τόπου είναι αυτοί που αλληλεπιδρούν και διαμορφώνουν τον τόπο. Αυτοί είναι που τον διατηρούν – διαμορφώνουν. Οι ανάγκες των κατοίκων είναι μεγάλες καθώς αντιμετωπίζουν μια δύσκολη καθημερινότητα με πολλές στερήσεις. Επομένως, είναι καθήκον της αρχιτεκτονικής μελέτης να επιλύει τέτοιου είδους ανάγκες και ζητήματα.
Στοιχεία Έργου
Τίτλος Εργασίας: Φραγμίτες: Δίκτυο παραγωγής & επεξεργασίας καλαμιού στην Κίμωλο
Φοιτήτρια: Μουράτου Ειρήνη
Μάθημα: Διπλωματική εργασία
Εξεταστική περίοδος: Φεβρουάριος 2021
Επιβλέποντες: Κουτσουμπός Λεωνίδας, Τσακανίκα Ελευθερία
Σχολή: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ΕΜΠ
READ ALSO: Restoration of historic stairs at Gini bulding of National Technical University of Athens | Student project by Petros Petrakis, Isidoros Spanolios & Kiriakos Havakis