poroCity: exploring the limits of intimacy | Diploma thesis by Maria-Elpida Keridu & Katerina Kakou

Diploma thesis by Maria-Elpida Keridu & Katerina Kakou reimagines the model of greek polykatoikia trying to transform it into a porous organism thus defining a new norm of life for its inhabitants organised as an assemblage of cubes, along with which develop public, semi-private and private spaces and uses.

-text by the authors

The polykatoikia is an integral part of the greek urban landscape, that is predominantly experienced as a compulsion to coexist with strangers. Life is guarded within its walls with a frenzy of privacy.

What would happen if a greater part of the public life could permeate the apartment?

How can the model of the polykatoikia be reimagined, in order for its occupants to be liberated from the tyranny of the proximity and the coexistence?

Chaos, heterogeneity and dynamism are components that define the city. The reactions are fast, non-successive, fleeting. In this multifaceted entity, a myriad of relations unfold every day. The city is a breeding ground for opportunities, chance encounters, exchanges of glances but also the simple awareness of the presence of other people. The project tries to bring all these elements together in a spatial framework, to conquer the overstimulation of the senses that the citizen of the 21st century metropolis experiences, in order for these to constitute the foundation of a new way of life.

There was an attempt to embed the stimuli of the city into a porous organism, in order to achieve a fluid interaction between the public and the private realm and a lived experience of the surrounding space by means of passing through.

Although it might appear as resembling a miniature of the city, its aim is not to substitute the urban experience but to allow the city to pervade its fabric. The aim is not quaintness but over-quaintness. The main idea is built around a structure, which allows the unobstructed flow of all space users and, from which the organism unfolds. This movement is achieved through a staircase. As we ascend to higher levels, it becomes clear that the intended use of space progressively shifts from the public to the private. The staircase is enclosed by a modular system of units and void spaces, bringing about a “porosity”.

The motion of the stair is interrupted by a swimming pool, which constitutes a liberating moment in the narration. The pool, offers a form of liberation for the urbanites from the aspects of life that suppress them. It is a point for relaxation and socialization. A unifying point for the people and for the building – as an organism. The synthesis comprises of two buildings of a similar form. There is a continuity between them, conceptually creating a spiral motion. Both the staircases lead to the pool, from where, only the second building continues its rise reversely, facing the Acropolis.

The uses are layered following the structure of the staircase. Under the stairs unfold the quotidian moments of life, with stores and shops for daily needs. The level of the street is shifting along with the upward movement of the staircase. Staggered housing units are organized above it. The space above the habitable spaces is turned into greenery, reintegrating it into the urban landscape, connected, planted terraces acting as places of idyllic seclusion. Due to the buildings’ porous character, the qualities of the space that emerge mirror those of the balcony.

Interior corridors, patios, uneven volumes and levels create a “balconial” effect.

If one considers the case of the current pandemic, the balcony established a different kind of sociality, less forced, more liberating. The balcony proved its ability to offer company without the accompanying need of intimacy. The balcony redefined the concept of distance, making it possible for one to be with others with a more casual, non-demanding way. All in all, it is an assemblage of cubes, along with which develop public, semi-private and private uses, to from a structural entity where space is appropriated in a scalar fashion. Porosity appears in all of its forms in an attempt to become a norm of life.

Facts & Credits
Project title  poroCity: exploring the limits of intimacy 
Students  Maria-Elpida Keridu, Katerina Kakou
Date  February 2021
Course  Diploma thesis
Supervisor  Costis Paniyiris
Institution  School of Architecture, University of Thessaly

Η διπλωματική εργασία της Μαρίας Ελπίδας Καιρίδου και της Κατερίνας Κάκου επανεξετάζει το μοντέλο της τυπικής ελληνικής πολυκατοικίας αποσκοπώντας να το μεταμορφώσει σε έναν πορώδη οργανισμό ορίζοντας, έτσι, μια νέα συνθήκη διαβίωσης για τους κατοίκους που οργανώνεται ως ένα συνονθύλευμα όγκων εντός των οποίων αναπτύσσονται δημόσιοι, ημι-δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι και χρήσεις σε ένα πρόγραμμα κλιμακούμενης οικειοποίησης του χώρου. 

-κείμενο από τις δημιουργούς

Η πολυκατοικία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής αστικότητας, που συνήθως βιώνεται σαν ένας καταναγκασμός για συνύπαρξη με αγνώστους. Όλα φυλάσσονται εκεί με μια μανία ιδιωτικότητας.

Τι θα γινόταν αν μεγαλύτερο κομμάτι της δημόσιας ζωής μπορούσε να διεισδύσει στο  διαμέρισμα;

Πως μπορεί να επανεξεταστεί το μοντέλο της, ώστε να δώσει χώρο στον κάτοικο να απελευθερωθεί από την τυραννία της εγγύτητας και της συνύπαρξης;

Το χάος, η ετερογένεια και οι συνεχείς μεταβολές είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν την πόλη. Οι αντιδράσεις είναι γρήγορες, ασυνεχείς, φευγαλέες. Στον πολυμερή αυτόν οργανισμό, χιλιάδες σχέσεις ξετυλίγονται καθημερινά. Αποτελεί ένα πεδίο ευκαιριών, συναντήσεων, ανταλλαγής βλεμμάτων αλλά και απλής επίγνωσης της παρουσίας του άλλου. Το πρότζεκτ προσπαθεί να συγκροτήσει όλα αυτά τα στοιχεία της πόλης σε ένα χωρικό σκελετό, να κατακτήσει την υπερδιέγερση των αισθήσεων που προκαλείται στον κάτοικο της μητρόπολης, ώστε αυτά τελικά να αποτελέσουν χαρακτηριστικά ενός νέου τρόπου ζωής.

Έγινε μια προσπάθεια σύνθεσης των ερεθισμάτων της πόλης σε έναν πορώδη οργανισμό, προκειμένου να επιτευχθεί μια ρευστότητα ορίων και η εμπειρία βίωσης του χώρου, “περνώντας”.

Μοιάζει με μια μικρογραφία της πόλης. Ωστόσο, στόχος δεν είναι να την υποκαταστήσει αλλά να της επιτρέψει να διεισδύσει. Στόχος δεν είναι η γραφικότητα αλλά η υπέρ-γραφικότητα. Υπάρχει η ιδέα μιας καθαρής κοινόχρηστης κίνησης, από την οποία ξεδιπλώνεται ο οργανισμός. Η κίνηση αυτή γίνεται ανοδικά μέσω μιας σκάλας. Όσο ανεβαίνει, οι λειτουργίες γίνονται πιο ιδιωτικές, χωρίς να αποθαρρύνουν τη συνέχεια της κίνησης. Η σκάλα περικλείεται από ένα modular σύστημα μονάδων και κενών που συνθέτουν τον πορώδη οργανισμό.

Την κίνηση της σκάλας έρχεται να διακόψει μια πισίνα ως λυτρωτική στιγμή της αφήγησης, έχοντας τον χαρακτήρα της απελευθέρωσης. Της απελευθέρωσης του κατοίκου από την καταπιεστική ζωή. Είναι ένα σημείο χαλάρωσης και κοινωνικότητας. Ένα σημείο ένωσης των ατόμων και του οργανισμού. Τη σύνθεση συγκροτούν δύο κτήρια παρόμοιας μορφής. Το ένα αποτελεί συνέχεια του άλλου, δημιουργώντας μαζί μια νοητά ελικοειδή κίνηση. Οι σκάλες τους καταλήγουν στην πισίνα και το δεύτερο κτήριο συνεχίζει έπειτα προς τα πάνω με μια αντίστροφη κίνηση ανοιγόμενο προς τη θέα της Ακρόπολης.

Υπάρχει μια διαστρωμάτωση των λειτουργιών που ακολουθούν την κίνηση της κεντρικής σκάλας. Κάτω από αυτήν αναπτύσσεται η “καθημερινότητα”, η αγορά με τα μαγαζιά και γενικότερα οι πιο δημόσιες χρήσεις. Καθώς η σκάλα ανεβαίνει ανυψώνεται παράλληλα και το επίπεδο του δρόμου. Από πάνω της οργανώνονται κλιμακωτά οι κατοικίες. Το τελευταίο επίπεδο του κτηρίου μετατρέπεται σε πράσινο, επιστρέφοντάς το έτσι στην πόλη. Είναι συνδεδεμένα, φυτεμένα δώματα. Χώροι ειδυλλιακής απομόνωσης. Λόγω του πορώδους χαρακτήρα προκύπτουν ποιότητες χώρων που θυμίζουν αυτές των μπαλκονιών.

Εσωτερικοί διάδρομοι, αίθρια, ανισοϋψείς όγκοι και επίπεδα δημιουργούν μια “μπαλκονική” συνθήκη.

Αν αναλογιστούμε και το παράδειγμα της πανδημίας, το μπαλκόνι ανέδειξε μια άλλου είδους κοινωνικότητα, λιγότερο εξαναγκασμένη, περισσότερο απελευθερωτική. Το μπαλκόνι απέδειξε ότι έχει την ικανότητα να προσφέρει συντροφιά, χωρίς την απαίτηση κάποιας οικειότητας. Δίνει την ευκαιρία να είναι κανείς με άλλους, με έναν τρόπο πιο χαλαρό, μη απαιτητικό, επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της απόστασης. Πρόκειται για ένα συνονθύλευμα όγκων, όπου αναπτύσσονται το ίδιο κλιμακωτά με τη δομή δημόσιες, ημι-δημόσιες και ιδιωτικές χρήσεις σε ένα πρόγραμμα κλιμακούμενης οικειοποίησης του χώρου. Το πορώδες εμφανίζεται σε όλες του τις μορφές σε μια προσπάθεια να γίνει νόμος της ζωής.

Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας  poroCity: εξερευνώντας τα όρια της οικειότητας
Φοιτήτριες  Μαρία Ελπίδα Καιρίδου, Κατερίνα Κάκου 
Εξεταστική περίοδος  Φεβρουάριος 2021
Μάθημα  Διπλωματική εργασία
Επιβλέπων  Κωστής Πανηγύρης 
Σχολή  Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Check out the entire diploma thesis, here!

Δείτε ολόκληρη τη διπλωματική εργασία, εδώ!