Redefining the accessibility to the dispersed urbanity of the Aegean Archipelago: Syros Island National Airport and Seaplane base (JSY) | Diploma thesis by Vasiliki Bakomichali 

Diploma design thesis by Vasiliki Bakomichali, entitled “Redefining the accessibility to the dispersed urbanity of the Aegean Archipelago: Syros Island National Airport and Seaplane base (JSY)”, focuses on the investigation and development of a new transportation network and airport design, using real data and statistics analysis, processing and control skills.

-text by the author

The proposal is organised into 6 parts, the first two refer to original derivative research about the Air-transport in Greece and the Aegean Archipelago, the next one refers to research about airport and seaplane base design, and the remaining three refer to the design of the new waterways network of South Aegean islands and the JSY airport urban and terminal design.

The Air-transports play a determining part not only in the development, up growth and territorial cohesion but also in social cohesion in Greece. Nevertheless, the operating mode of air-transports doesn’t correspond to this role. As a consequence, the lack of aircraft types, the widespread airport network, it’s connections and facilities, impinge seriously on the accessibility of certain regions.

The research focuses on Aegean Archipelago, according to the insular nature of Greece and the fact that about 65% of the Greek airports are located in Aegean islands. The Aegean’s characteristics are recognized through the analysis of main topics such as the area, the population, the services and the facilities, the economy and the transportations. The Aegean islands are considered to be in a disadvantage position due to the accessibility, because of the fact that they are surrounded by the sea. It becomes apparent that the existing air and sea transportation systems don’t contribute to the total accessibility and connectivity of the area. Thesis proposal refers to the incorporation of seaplanes into the transportation system of Aegean Archipelago and their co-operation with the existing airplanes, ferryboats and speedboats.

The purpose of new network’s design is to generate transportation hubs inside the area and its implementation focuses on South Aegean islands.

In the design process, combined transport system, “hub and spoke” and round-trip system are utilized and three types of stations are created: the central hub station of air transport (airport and seaplane base facilities), the central station (seaplane and port facilities) and the regional station (seaplane base). The method of selecting the appropriate island for each station’s operation follows a step-by-step procedure that is based on three parameters such as the seaplane flight range, the combination of stations and the existence of airports’ sites.

As a case study for the new network, the design of the central hub station in Syros island was chosen. It is located in the existing airport site, 2km away from Ermoupolis, the capital of Syros. The urban design of the airport refers to expansions, adaptations and generations of aircraft handling systems (epigeal: runway, aircraft apron, taxiway and marine: sea lane, taxi channels, turning basin, anchorage areas), as well as the airport’s connection with the regional road network.

The aim is to create a high-tech airport. 

As a result, the control tower, the fire and fuel supply stations and the heliport are hosted in the existing aircraft apron, while the terminal’s site is hosted in the new aircraft apron between the airplanes’ and seaplanes’ handling systems and it is located in a hillside area, that consists of a diversity of terrains with intense and smooth inclines. So, what would be the design of an airport that is attuned to the smaller scale of an island, as well as the landscape?

The terminal design is influenced by the dispersed urbanity of the Aegean Archipelago.

The association of the archipelago and its dispersity, infuses the proposal for terminal’s design with guidelines and characteristics, the favor of small scale and the inhibition of larger size, as well as the intended existence of a range of qualities, intensities and individual identities with territorial dissimilarity that are integrated into unity. As the terminal of a central hub station forms a hybrid air-transport terminal, where there are operation facilities about not only airplane, but also seaplane travel. Their connection point is the connection with the road network.

The circulation is divided into two parts, the arriving and the departing passenger flow, that are supported by two inclined elevator systems (funiculars). The terminal’s program is also divided into five zones-buildings according to their accessibility features. The first zone refers to the entrance/exit building (hub), the second two to the control buildings, and the remaining two to the airport’s and seaplane’s gates. The program encompasses all the appropriate facilities that are required for the efficient air-operation and travel and besides, the facilities’ organization and terminal’s design create a unique environment that amplifies travelers experience.

Facts & Credits
Project title  Redefining the accessibility to the dispersed urbanity of the Aegean Archipelago: Syros Island National Airport and Seaplane base (JSY)
Student  Vasiliki Bakomichali 
Date  July 2020
Course  Diploma design thesis
Supervisor  Katherine A. Liapi
Consultant  Angelos Chronis
Institution  School of Architecture, University of Patras

Η διπλωματική εργασία της Βασιλικής Μπακομιχάλη, με τίτλο “Η προσβασιμότητα στη διάσπαρτη πόλη του Αιγαίου: Ο επαναπροσδιορισμός της μέσω των αερομεταφορών / Νέος Κρατικός Αερολιμένας Σύρου (JSY)”, αρχίζει με το σχεδιασμό ενός νέου συγκοινωνιακού δικτύου για τη περιφέρεια του Ν. Αιγαίου και στη συνέχεια αφορά το σχεδιασμό του νέου Κρατικού Αερολιμένα Σύρου τόσο όσον αφορά την αστική του ανάπλαση όσο και το κτίριο του αεροσταθμού.

-κείμενο από τη δημιουργό

Η διπλωματική εργασία οργανώνεται σε έξι τμήματα, τρία εκ των οποίων αποτελούν πρωτότυπη δευτερογενή έρευνα και τα υπόλοιπα τρία τη σχεδιαστική πρόταση. Η έρευνα εστιάζει στον κλάδο των αερομεταφορών, στο νησιωτικό σύμπλεγμα του Αιγαίου πελάγους καθώς και στις προδιαγραφές που απαιτούνται για το σχεδιασμό αερολιμένων (αεροδρομίου/υδατοδρομίου) και αποτυπώνεται μέσω κειμένων, διαγραμμάτων και χαρτών τα οποία βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα. 

Οι αερομεταφορές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη, εξέλιξη και εδαφική συνοχή της Ελλάδας καθώς και στην κοινωνική συνοχή του ελληνικού πληθυσμού. Ωστόσο, ο τρόπος εξέλιξης της αεροπορικής μεταφοράς, μαρτυρά τη μη ύπαρξη οργανωμένου σχεδίου ανάπτυξης. Υπάρχουν ελλείψεις που αφορούν τα συγκοινωνιακά μέσα καθώς και προβληματικές καταστάσεις που αφορούν το εκτεταμένο δίκτυο των αεροδρομίων τόσο ως προς τις συνδέσεις του όσο και ως προς τις υφιστάμενες υποδομές, στοιχεία που επηρεάζουν σημαντικά την προσπελασιμότητα περιοχών.

Το πλήθος των αναρίθμητων νησιών από τα οποία απαρτίζεται η Ελλάδα, αλλά και το γεγονός της ύπαρξης των περισσοτέρων αεροδρομίων σε αυτά, οδηγεί στην επιλογή του νησιωτικού συμπλέγματος του Αιγαίου Πελάγους ως ευρύτερο πεδίο έρευνας. Αναλύοντας το χώρο ως προς βασικά χαρακτηριστικά, (έκταση, πληθυσμός, διαθέσιμες υπηρεσίες, οικονομία, μεταφορές), γίνεται μια προσπάθεια αναγνώρισης του καθώς και των σχέσεων που αναπτύσσονται μεταξύ των νησιών.  Εστιάζοντας στη προσβασιμότητα του χώρου, αναγνωρίζεται η μειονεκτική θέση των νησιών λόγω του υδάτινου στοιχείου καθώς και του “Αθηνοκεντρικού” χαρακτήρα των συστημάτων μεταφορών. Είναι φανερό πως οι υφιστάμενοι τρόποι διακίνησης δεν επαρκούν για τη συνολική σύνδεση και συνοχή του χώρου, τόσο όσον αφορά τα δίκτυα όσο και τα μέσα. Συμπληρώνοντας το κενό που υπάρχει στο συγκοινωνιακό δίκτυο, προτείνεται η ενσωμάτωση του υδροπλάνου και ο συνδυασμός του με τα υφιστάμενα μέσα μεταφοράς (αεροπλάνο, πλοίο γραμμής, ταχύπλοο).

Ο σχεδιασμός του νέου δικτύου έχει ως στόχο τη δημιουργία ισχυρών κομβικών, συγκοινωνιακών και διοικητικών κέντρων εντός του νησιωτικού χώρου. 

Επιλέγεται το σύμπλεγμα το Νοτίου Αιγαίου και εφαρμόζοντας τα συστήματα συνδυασμένων μεταφορών, κόμβου ακτινών και κυκλικού ταξιδιού, προκύπτουν τρεις τοπολογίες χώρων: o κομβικός κεντρικός χώρος αερομεταφοράς υβριδικού χαρακτήρα (εγκαταστάσεις αεροδρομίου/υδατοδρομίου), ο κεντρικός χώρος συνδυασμού αεροπορικής και ακτοπλοϊκής κίνησης (εγκαταστάσεις υδατοδρομίου/λιμένα) και ο περιφερειακός χώρος αερομεταφοράς, (εγκαταστάσεις υδατοδρομίου ελαχίστης δομής). Με βάση την εμβέλεια των πτήσεων των υδροπλάνων, το συνδυασμό των χώρων ως προς τον αριθμό τους και την δυνατότητα ύπαρξης κατάλληλης τοποθεσίας υποστήριξης τους, χωροθετούνται οι χώροι σε κάθε νησί.

Ως παράδειγμα εφαρμογής του νέου δικτύου, επιλέγεται ο σχεδιασμός του κομβικού κεντρικού χώρου αερομεταφοράς στο νησί της Σύρου. Η περιοχή χωροθέτησης του αφορά αυτή των υφιστάμενων εγκαταστάσεων του αεροδρομίου. Πραγματοποιούνται αστικής κλίμακας παρεμβάσεις, όσον αφορά τα συστήματα διακίνησης αεροσκαφών(επίγεια και θαλάσσια) και τη σύνδεση του αερολιμένα με το οδικό δίκτυο, με σκοπό τη δημιουργία ενός πολυτροπικού χώρου μετακινήσεων. Ο αεροσταθμός χωροθετείται στο νέο δάπεδο σταθμεύσεως και το ελικοδρόμιο, ο πύργος ελέγχου, ο πυροσβεστικός και ο σταθμός ανεφοδιασμού καυσίμων στο υπάρχον.

Έμπνευση για την κύρια συνθετική ιδέα του αεροσταθμού αποτέλεσε ο διάσπαρτος χαρακτήρας του Αιγαίου Πελάγους, ο οποίος προσδίδει στο αρχιπέλαγος σημαντικά χαρακτηριστικά όπως στοιχεία μικρής κλίμακας και αποφυγή του γιγαντισμού,  διαφορετικές εντάσεις και ποιότητες και ατομικές υποταυτότητες με γεωγραφική διαφορετικότητα, ενταγμένες σε μία ευδιάκριτη συνολική ταυτότητα.

Ο αεροσταθμός χωροθετείται σε περιοχή που εκτείνεται από την επιφάνεια της θάλασσας στο ύψος των 60 μέτρων με διαφορετικές εντάσεις ως προς το ανάγλυφο και υποστηρίζεται από εγκαταστάσεις που αφορούν τη διακίνηση αεροπλάνων και υδροπλάνων, με κοινό σημείο τη πρόσβαση από το οδικό δίκτυο. Οι ροές διαχωρίζονται σε αυτή των αφικνούμενων και των αναχωρούντων επιβατών. Πρόκειται για δύο παράλληλους άξονες που λόγω του έντονου ανάγλυφου υποστηρίζονται από ένα σύστημα κεκλιμένων ανελκυστήρων. Το πρόγραμμα κατακερματίζεται σε 5 ζώνες, ανάλογα με το βαθμό προσβασιμότητάς τους. Η πρώτη αφορά το κεντρικό χώρο εισόδου/εξόδου του συγκροτήματος, οι δύο επόμενες, τους χώρους ελέγχου και οι υπόλοιπες τους χώρους αναμονής του αεροδρομίου και του υδατοδρομίου αντίστοιχα.

Στόχος καθίσταται ο σχεδιασμός ενός αεροδρομίου, εναρμονισμένου στην κλίμακα του νησιού και στις ιδιαίτερες προκλήσεις του έντονου ανάγλυφου της περιοχής, παράλληλα όμως και ο σχεδιασμός ενός χώρου στον οποίο εκτός από τη διεκπεραίωση της αεροπορικής λειτουργίας, πρωτεύοντα ρόλο να διαδραματίζει η εμπειρία του ταξιδιώτη.

Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας  Η προσβασιμότητα στη διάσπαρτη πόλη του Αιγαίου: Ο επαναπροσδιορισμός της μέσω των αερομεταφορών / Νέος Κρατικός Αερολιμένας Σύρου (JSY)
Φοιτήτρια  Βασιλική Μπακομιχάλη
Εξεταστική περίοδος  Ιούλιος 2020
Μάθημα  Διπλωματική εργασία
Επιβλέπουσα  Αικατερίνη Α. Λιάπη
Σύμβουλος  Άγγελος Χρόνης
Σχολή  Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών

Check out the complete thesis, here!

Δείτε ολόκληρη την εργασία, εδώ!