Οι φοιτήτριες Χρύσα Καρανικόλα και Σίλεια Λιάτση στην Διπλωματική τους εργασία με τίτλο “Αναβίωση του πρώην βιομηχανικού συγκροτήματος των Μύλων Αλλατίνι” σχεδιάζουν την αναβίωση του εγκαταλελλημένου συγκροτήματος Αλλατίνι, στην περιοχής “Ντεπώ” της Θεσσαλονίκης. Αναπτύσσουν μια σειρά στρατηγικών και αρχιτεκτονικών χειρισμών, προτείνοντας ως κυρίαρχη χρήση την κατοικία και δίνοντας ταυτόχρονα έμφαση στην διαχείριση του περιβάλλοντος χώρου των κτισμάτων όσο και στον σχεδιασμό του εσωτερικού χώρου.
Η παρακάτω διπλωματική εργασία των Χρύσα Καρανικόλα και Σίλεια Λιάτση αποσκοπεί στην διαχρονική αναβίωση και επανένταξη του βιομηχανικού συγκροτήματος των Μύλων Αλλατίνι στον ιστό της πόλης με σεβασμό προς τα διατηρητέα κελύφη και τις ανάγκες των κατοίκων της περιοχής.
Το υπό μελέτη βιομηχανικό συγκρότημα βρίσκεται στην περιοχή “Ντεπώ” σε εγγύτητα με το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης και τις διαμορφώσεις της Νέας Παραλίας. Πρόκειται για μια πυκνοδομημένη περιοχή με χαμηλό συντελεστή δόμησης (έξι όροφοι/πολυκατοικία) χαρακτηρισμένη ως περιοχή γενικής κατοικίας (κατοικία στους ορόφους – εμπόριο και αναψυχή στα ισόγεια).
Ξεκινώντας από την διαχείριση του περιβάλλοντος χώρου, προτείνεται ο διαχωρισμός του σε επιμέρους λειτουργικές ενότητες προσβάσιμες από όλους δίχως αυστηρά όρια. Ο σχεδιασμός πλατειών, χώρων στάσης, υπαίθριων χώρων προβολών, εκθέσεων και αναψυχής, μεγάλων πράσινων εκτάσεων και πλήθος διαδρομών που ενθαρρύνουν και την χρήση ποδηλάτου αποσκοπεί στην πλήρη ενεργοποίηση των Μύλων Αλλατίνι ανάγοντας έτσι ένα αστικό κενό του “σήμερα” σε πόλο έλξης του “αύριο”.
Στον κεντρικό αλευρόμυλο κυριαρχεί η χρήση κατοικίας με στόχο την αποφυγή “νεκρών” χώρων (συμβατή επανάχρηση), ενώ στα υπόλοιπα κτίρια του συγκροτήματος αποδίδονται συμπληρωματικές ως προς την κατοικία χρήσεις όπως μικροί συνεργατικοί χώροι, καλλιτεχνικά στούντιο, χώροι εστίασης, εμπορίου, αναψυχής, πολιτισμού και πλήθος ελεύθερων πράσινων χώρων.
Ο πρώην αλευρόμυλος ανακτά την αρχική του μορφή (κάτοψη σχήματος Γ) και μετατρέπεται σε συγκρότημα 33 κατοικιών τύπου loft στο σύνολο των ορόφων του ενώ στο ισόγειο δέχεται κοινόχρηστες χρήσεις. Προτείνεται επίσης η καθαίρεση του τελευταίου ορόφου του κτιρίου και η ανακατασκευή του με οδηγό την αρχική ογκοπλασία.
Πρόκειται για ελαφριά μεταλλική κατασκευή επενδυμένη με διάτρητα μεταλλικά πάνελ η οποία τοποθετείται σε εσοχή στο δώμα του διατηρητέου κελύφους με αποτέλεσμα να διαφοροποιείται από την αρχική δομή. Ωστόσο, ενσωματώνεται αρμονικά στη συνολική εικόνα του κτιρίου χωρίς να αλλοιώνει την ιστορική ταυτότητα και ακεραιότητά του σύμφωνα με την Χάρτα της Βενετίας.
Έτσι δημιουργούνται τέσσερις ιδιωτικοί εξώστες με θέα τόσο προς τον Θερμαϊκό κόλπο όσο και προς τον Χορτιάτη εξυπηρετώντας ταυτόχρονα και τις ανάγκες των κατοίκων για ελεύθερους ανοιχτούς χώρους.
Προχωρώντας στην εσωτερική οργάνωση του κεντρικού αλευρόμυλου προτείνεται η καθαίρεση του υφιστάμενου στατικού συστήματος και η τοποθέτηση νέων υποστυλωμάτων κυκλικής διατομής ανά 4 μέτρα. Για την καθ’ ύψος κίνηση εσωτερικά του κτιρίου προτείνεται η δημιουργία τριών κεντρικά τοποθετημένων πυρήνων κατακόρυφης κυκλοφορίας.
Οι κοινόχρηστες λειτουργίες του ισογείου (πολυλειτουργικοί χώροι, γυμναστήριο) οργανώνονται γύρω από τους τρεις πυρήνες πυροπροστασίας. Στους ορόφους, οι πυρήνες αυτοί υποδιαιρούν το εσωτερικό σε τρία λειτουργικά ανεξάρτητα τμήματα. Έτσι δημιουργούνται διαμερίσματα τύπου loft. Ο χωρισμός των διαμερισμάτων πραγματοποιείται με τοιχοποιίες κατασκευασμένες με σύγχρονα υλικά που αντιτίθενται στην αδρή υφή των περιμετρικών διατηρητέων τοιχοποιιών.
Ο σχεδιασμός των επιμέρους διαμερισμάτων βασίστηκε στην ιδέα μιας ελεύθερης κάτοψης που επιτρέπει τη λειτουργική ευελιξία και πλήρη εποπτεία του χώρου, την εκτίμηση της «ωμής» αισθητικής των υλικοτήτων και το μεγάλο ύψος που προσομοιάζουν τις αρχές του Μοντέρνου Κινήματος.
Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου Αναβίωση του πρώην βιομηχανικού συγκροτήματος των Μύλων Αλλατίνι
Τύπος έργου Διπλωματική εργασία
Ομάδα εργασίας Χρύσα Καρανικόλα, Σίλεια Λιάτση
Επιβλέπουσα καθηγήτρια Μαρία Δούση
Ημερομηνία Παρουσίασης Ιούλιος 2023
Πανεπιστημιακό ίδρυμα Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Α.Π.Θ
Κείμενο από τις δημιουργούς
Students Chrysa Karanikola and Celia Liatsi in their Diploma thesis entitled “Revitalization of Allatini Mills” plan the revitalization of the abandoned Allatini complex, in the area of “Depot” in Thessaloniki. They develop a series of strategic and architectural plans, proposing as the dominant use the residence and at the same time emphasizing the management of the surrounding area of the buildings as well as the design of their interior space.
This Diploma thesis by Chrysa Karanikola and Celia Liatsi aims at the timeless revitalization and reintegration of the industrial complex of the Allatini Mills into the urban fabric with respect for the listed building shells and the inhabitants’ needs.
The industrial complex is located in the area of “Dépôt” in close proximity to the historical center of Thessaloniki and adjacent to the
reformed New Waterfront. It is a densely built-up area with an average building factor (six storey block of flats) that is zoned for residential use while there are also active ground floor uses (mainly retail and F&B services).
Regarding the landscape design of the surrounding area, the proposal encourages its division into individual functional units accessible to all without strict boundaries. The design of squares, outdoor sitting areas, open-air exhibition and leisure areas, large open areas and a number of routes and paths that also encourage the use of bicycles is intended to fully activate the Allattini Mills Complex, thus transforming an urban void into a lively attractor in the near future.
The central building of the flour mill is allocated to residential use (adaptive reuse), while the other buildings of the complex host complementary uses including small cooperative spaces, art studios, F&B services, retail, cultural and numerous open spaces.
The former flour mill is redesigned according to its initial form (Lshaped floor plan) and is converted into a complex of 33 loft-type residences on the upper floors, while the ground floor hosts common uses. The reconstruction of the top floor of the building is also proposed based on its original structure.
The added volume is a lightweight metal structure covered with white perforated metal panels and is placed in a recess on the flat roof of the listed building, thus differentiating it from the original structure. However, it is harmoniously integrated into the overall appearance of the building without altering its historic identity and integrity in accordance with the Venice Charter.
Thus, on the top floor four private balcony areas are created with either a view of the Thermaic Gulf or Mount Chortiatis, simultaneously covering the residents’ desire for free open spaces.
Considering the interior organization of the central building of the complex, the old concrete structural system is replaced by a new grid of equidistant circular steel columns. Vertical movement is provided by three centrally placed vertical circulation cores.
The common uses of the ground floor (multifunctional spaces, gym) are organized around the three vertical circulation cores. On the upper floors, these cores subdivide each level into three functionally independent sections, thus loft-type apartments are created. Partition walls of the apartments are made out of contemporary materials in a playful contradiction to the rough texture of the exterior walls of the listed industrial complex.
The design of each apartment is based on an open plan layout that allows functional flexibility with full overview of the space, and appreciation of the “raw” aesthetics of the materials and the high ceiling atmosphere of a former industrial building.
Facts & Credits
Project title Revitalization of Allatini Mills
Project type Diploma thesis
Students Chrysa Karanikola & Celia Liatsi
Supervisor Maria Dousi
Date July 2023
University School of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki
Text provided by the authors
READ ALSO: Σκηνογραφικές επεμβάσεις του άστεως : η περίπτωση του περιπτέρου | Ερευνητική εργασίας της Δήμητρας Μπαντή