Σκηνογραφικές επεμβάσεις του άστεως : η περίπτωση του περιπτέρου | Ερευνητική εργασίας της Δήμητρας Μπαντή

Με θεωρητική εκκίνηση την προσέγγιση του site-specific θεάτρου πως ο χώρος αποτελεί μέρος των αφηγήσεων, η Δήμητρα Μπαντή στην Ερευνητική της εργασία με τίτλο “Σκηνογραφικές επεμβάσεις του άστεως : η περίπτωση του περιπτέρου”,  συγκροτεί, μέσω σκηνογραφικής ανάλυσης, μια ανάγνωση της ελληνικής πόλης – του τοπίου και των στιγμών της- και εστιάζει στην περίπτωση του περιπτέρου, την ιστορία, τη μορφή και το ρόλο του. 

Η προσέγγιση της τέχνης του θεάτρου μέσω της site-specific παράστασης ανοίγει νέες διαστάσεις στην έννοια της θεατρικής εμπειρίας και της σχέσης της με το περιβάλλον, καθώς ο χώρος γίνεται μέρος της αφήγησης.

Εξισώνοντας τη ζωή με το θέατρο, τους ανθρώπους ως ηθοποιούς και την πόλη ως σκηνικό, υπογραμμίζεται ο ρόλος της καθημερινής ζωής ως μια σειρά από θεατρικές πράξεις, κάθε μια από τις οποίες αντιπροσωπεύει μια διαφορετική σκηνή σε μια μεγάλη, συνολική παράσταση.

Εξερευνώντας την σύγχρονη ελληνική πόλη-σκηνή για «ετεροτοπίες» ή αλλιώς, χώρους αποστασιοποιητικής θεατρικότητας που λειτουργούν ως συνδετικοί κρίκοι της ετερότητας, το περίπτερο κατάφερε να ξεχωρίσει ως το μικρό σκηνογραφικό «θαύμα» απέναντι στην κλίμακα της ολοένα αυξανόμενης σύγχρονης μητρόπολης.

Το περίπτερο, μέσα από τα χρόνια, καταφέρνει να αντιπροσωπεύσει πολλαπλές αντιφάσεις μεταξύ της λιτότητας και του χάους, της ιστορικότητας και του σύγχρονου καταναλωτισμού, καθιστώντας το ένα ενδιαφέρον αντικείμενο με πολυποίκιλες ερμηνείες, που είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν για την ανάδειξη του ρόλου του στο τρέχων αστικό περιβάλλον και της καθημερινότητας.

Αναζητείται η κατανόηση της πολυπλοκότητας και της πολυδιάσταστης φύσης του περιπτέρου και πώς αυτά αλληλεπιδρούν με το άστυ, τους κατοίκους, και τη θεατρικότητα της καθημερινής ζωής.

Η παρούσα έρευνα επικεντρώνεται στην ανάλυση της σημασίας και του ρόλου των περιπτέρων στην ελληνική κοινωνία και πόλη μέσω μιας σκηνογραφικής προσέγγισης. Αναζητείται η κατανόηση της πολυπλοκότητας και της πολυδιάσταστης φύσης τους και πώς αυτά αλληλεπιδρούν με το άστυ, τους κατοίκους, και τη θεατρικότητα της καθημερινής ζωής.

Μελετάται η εξέλιξη και η ιστορία τους από τις απαρχές της δημιουργίας τους τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα, παρέχοντας μια πλήρη εικόνα του πώς τα περίπτερα αναδιαμορφώθηκαν μορφολογικά και πώς εξελίχθηκαν όσον αφορά τη δομή τους και την εμφάνισή τους.

Γίνεται αποδόμηση της φιγούρας του περιπτεριούχου-σκηνογράφου, ο οποίος είναι συνυφασμένος με τον ελάχιστο αυτό χώρο.

Ακόμη, εξαιτίας της καταναλωτικής του ιδιότητας το κείμενο εστιάζει στην ανάλυση της σκηνογραφικής σύνθεσης του περιπτέρου, καθώς και της λειτουργίας του στον μαζικό τουρισμό, τον αστικό βίο και τον ρόλο της διαφήμισης σε αυτό. Για την ολοκλήρωση της κατανόησης αυτού του εγχειρήματος γίνεται αποδόμηση της φιγούρας του περιπτεριούχου-σκηνογράφου, ο οποίος είναι συνυφασμένος με τον ελάχιστο αυτό χώρο.

Παρέχοντας ένα πλαίσιο σκέψης και συζήτησης γύρω από τη ρόλο του περιπτέρου στην ελληνική πόλη, αυτή η μελέτη προκαλεί μια πιο προσεκτική εξέταση του συχνά απαρατήρητου περίγυρου υπό το πρίσμα της θεατρικότητας.

Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου Σκηνογραφικές επεμβάσεις του άστεως : η περίπτωση του περιπτέρου
Τύπος έργου Ερευνητική εργασία
Φοιτήτρια Δήμητρα Μπαντή
Επιβλέπων καθηγητής Δημήτριος Φράγκος
Ημερομηνία παρουσίασης Φεβρουάριος 2024
Πανεπιστημιακό Ίδρυμα Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Κείμενο από την δημιουργό

With the theoretical starting point, the approach of site-specific theater that the space is part of the narratives, Dimitra Bandi in her research thesis entitled “Scenographic interventions of the city: the case of the periptero”, through a scenographic analysis, she constructs a reading of the Greek city – of the landscape and its moments – and focuses on the case of the periptero, its history, form and role.

Approaching the art of theater through site-specific performance opens up new dimensions in the concept of theatrical experience and its relationship with the environment, as the space becomes part of the narrative.

Equating life with theater, people as actors and the city as a setting, the role of everyday life as a series of theatrical acts, each representing a different scene in a large, overall performance, is emphasized.

Exploring the modern greek city-stage for “heterotopias” or in other words, spaces of distancing theatricality that function as connecting links of distinctness, periptero – greek kiosk managed to stand out as the small scenographic “miracle” against the scale of the ever-growing modern metropolis.

The periptero, through the years, manages to represent multiple contradictions between austerity and chaos, historicity and contemporary consumerism, making it an interesting object with diverse interpretations, which can be used to highlight its role in the current urban environment and everyday life.

An understanding of their complexity and multidimensional nature is sought and how these interact with the city, its inhabitants, and the theatricality of everyday life.

The present research focuses on the analysis of the importance and role of kiosks in greek society and city through a scenographic approach. An understanding of their complexity and multidimensional nature is sought and how these interact with the city, its inhabitants, and the theatricality of everyday life.

Their evolution and history is studied from the beginnings of their creation in the 19th century to the present, providing a complete picture of how periptera were morphologically reshaped and how they evolved in terms of their structure and appearance.

In order to complete the understanding of this project, the figure of the salesman-scenographer, who is intertwined with this minimal space, is deconstructed.

Furthermore, due to its consumer nature, the text focuses on the analysis of the scenographic composition of the greek kiosk, as well as its function in mass tourism, urban life and the role of advertising in it. In order to complete the understanding of this project, the figure of the salesman-scenographer, who is intertwined with this minimal space, is deconstructed.

By providing a framework for thought and discussion around the role of the periptero in the greek city, this study provokes a closer examination of the often overlooked surroundings through the lens of theatricality.

Facts & Credits
Project title Scenographic interventions of the city: the case of the “periptero”
Project type Research Thesis
Student Dimitra Mpanti
Supervisor Dimitrios Fragkos
Year February 2024
University School of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki
Text provided by the authors