Sub_ industry: procedures for prominence of industrial heritage | Diploma thesis by Ilias Vouras

Diploma thesis by Ilias Vouras negotiates proposals for the preservation and promotion of an abandoned fertilizer industry in Ptolemaida, Greece, under the name AEVAL, complementing and reconstituting a Museum Zone proposal for the region, bringing the human scale and interventions closer to existing industrial shells.

-text by the author

The area and its buildings remain unused since its closure. The conversion of shells not designed for human activity closer to man has been a problematic concern. Understanding the vast scale was performed in the first stage with a series of diagrammatic sections, area of​ building shells, and also with photogrammetric imprint of the proposing area. The produced topographic map revealed aspects of the site unreadable by other digital methods.

Subsequently, a close observation was made, photographically and with gypsum replicas of the shells, which are signs of abandonment. However, they offer opportunities for design actions. Replicas were supplemented with materials that reveal the interference of nature, the morphological effect on a cast material, while they were digitally recorded by photogrammetry. They are all research in the field of negative spaces, the degree in which a form influences, when it is removed or perceived, the final morphology.

The findings resulted in a museum-wide intervention, surpassing the scale of the city to reach visitors from different areas. It diverges from a standard museum organization plan, chart symbolic intervention to enhance the personal experience and relationship with the past.

Procedures are listed on three levels that works supplementary and as a whole. Underneath the surface an organized museum path is developed along a main axis corridor that crosses the area. Oppose to it are exhibitions about the region’s past and its industrial character, before leading to the surface. There are four successive exhibitions based on soil rocks, paleontology, engines and factory’s components and finally the water as a route of all mineral wealth and industrial heritage.

Functional designated spaces end up symbolic, becoming a comment on the deterioration brought by industrialization in the city and its nature.

At the end of the shaft, a shed with earthen imprint acts as both an observation point and an interconnection square with the ground level interventions. Three industrial shells are maintained and receive operational uses. Managed as “monumental” sites, a crane bridge and two morphologically different cooling towers invite the visitor to inner observation. The program also includes the programmatic preservation of six other industrial shells as monuments coexisting with the surface axis of motion where observers can visit independently and separately. A walking route on the surface of the pipes works similarly, leaving the visitor the chance for creating his own views of the sight from above, complementing his overall experience for the area.

Facts & Credits
Project title  Sub_ industry: procedures for prominence of industrial heritage
Student  Ilias Vouras
Supervisor  Anastasios Tellios
Course  Diploma thesis
Date  September 2019
Institution  School of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki (AUTH)

Η διπλωματική εργασία του Ηλία Βούρα διαπραγματεύεται προτάσεις για την διατήρηση και ανάδειξη της εγκαταλελειμμένης βιομηχανίας λιπασμάτων ΑΕΒΑΛ στην Πτολεμαΐδα συμπληρώνοντας και επανασυνθέτοντας μία πρόταση Μουσειακής Ζώνης για την περιοχή που αποσκοπεί να προσεγγίσει την ανθρώπινη κλίμακα μέσω επεμβάσεων στα υπάρχοντα βιομηχανικά κελύφη.

-κείμενο από τον δημιουργό

Η περιοχή παραμένει αναξιοποίητη από το κλείσιμο της. Ο προβληματισμός αφορούσε τη μετατροπή κελυφών μη σχεδιασμένων για ανθρώπινη δραστηριότητα πιο κόντα στον άνθρωπο. Η κατανόηση της κλίμακας πραγματοποιήθηκε σε πρώτο στάδιο με σειρά διαγραμματικών τoμών, εμβαδού έκτασης των κελυφών, αλλά και με φωτογραμμετρική αποτύπωση της περιοχής μελέτης. Το παραχθέν τοπογραφικό φανέρωσε πτυχές του οικοπέδου μη αναγνώσιμες με άλλες μεθόδους.

Ακολούθως έγινε εγγύς παρατήρηση, αποτυπώνοντας φωτογραφικά και με γύψινες ρέπλικες στοιχεία των κελυφών που μεν αποτελούν σημάδια εγκατάλειψης, εντούτοις καθίστανται αφορμές για σχεδιαστικές κινήσεις. Οι ρέπλικες συμπληρώθηκαν με υλικά που φανερώνουν την επέμβαση της φύσης, την μορφολογική επίδραση πάνω σε ένα χυτό υλικό, ενώ καταγράφηκαν ψηφιακά με φωτογραμμετρική μέθοδο. Όλα αποτελούν αναζητήσεις των αρνητικών χώρων και του βαθμού που επιδρά μία μορφή όταν αφαιρεθεί ή εκλείψει στην τελική μορφολογία. Tα συμπεράσματα  κατέληξαν σε μία μουσειακού χαρακτήρα επέμβαση, ξεπερνώντας το μέγεθος της πόλης επεκτείνοντας τα όρια της για προσέγγιση επισκεπτών διαφορετικών περιοχών.

Σκοπός η δημιουργία ενός πόλου οργάνωσης μουσείων και εκθεσιακών χώρων των γύρω περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας με βάση όχι μόνο τη βιομηχανική ιστορία αλλά το παρελθόν των περιοχών.

Οι παρεμβάσεις αφορούν τη συνολική ιστορία της περιοχής, είναι ένα μουσείο για τη πόλη και την ορυκτή της φύση. Σημειακά αποκλίνει από ένα τυποποιημένο οργανόγραμμα μουσείου για απόδοση συμβολικού χαρακτήρα στην παρέμβαση εντείνοντας τη βιωματική εμπειρία. Οι παρεμβάσεις εκτυλίσσονται σε τρία επίπεδα καλύπτοντας ως πορεία την έκταση της μουσειακής ζώνης. Κάτω από την επιφάνεια μία οργανωμένη μουσειακή πορεία αναπτύσσεται κατά μήκους ενός διαδρόμου, κύριου άξονα, που διασχίζει την περιοχή. Αντιδιαμετρικά του τοποθετούνται εκθέσεις σχετικές με το παρελθόν της περιοχής και το βιομηχανικό της χαρακτήρα πριν οδηγήσει στην επιφάνεια. Εκτυλίσσονται διαδοχικά τέσσερις εκθέσεις αναφορικά με τα πετρώματα, τη παλαιοντολογία, τις μηχανές και τα εξαρτήματα της ΑΕΒΑΛ και τέλος το νερό ως κινητήριο μοχλό στον ορυκτό πλούτο.

Οι χώροι από λειτουργικά οριζόμενοι καταλήγουν συμβολικοί, ως σχόλιο για την αλλοίωση που έφερε η εκβιομηχάνιση στη φύση της Πτολεμαΐδας.

Στο τέλος του άξονα υψώνεται ένα υπόστεγο. Λαμβάνει το αρνητικό αποτύπωμα ενός χωμάτινου σκάμματος παίρνοντας μία ακανόνιστη μορφολογία οροφής. Λειτουργεί ως παρατηρητήριο της επέμβασης, αλλά και ως πλατεία σύνδεσης με τις παρεμβάσεις στο επίπεδο του εδάφους. Τρία βιομηχανικά κελύφη, μία γερανογέφυρα και δύο πύργοι ψύξης διατηρούνται και αποκτούν λειτουργική σημασία. Ως “μνημειακοί” χώροι καλούν τον επισκέπτη στο εσωτερικό τους. Παρόμοια λειτουργεί η πορεία στην επιφάνεια των σωληνώσεων, αφήνοντας τον επισκέπτη να επιλέξει από ψηλά τη θέαση συμπληρώνοντας τη συνολική του εμπειρία για τη περιοχή.

Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας  Υπό_ Βιομηχανία: Παρεμβάσεις ανάδειξης βιομηχανικής κληρονομιάς
Φοιτητής  Ηλίας Βούρας
Επιβλέπων καθηγητής  Αναστάσιος Τέλλιος
Μάθημα  Διπλωματική εργασία
Εξεταστική περίοδος  Σεπτέμβριος 2019
Σχολή  Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)