The Holy Lands, mapping the archipelago of utopia | Thesis by Katerina Golia

Η ερευνητική εργασία της Κατερίνας Γκόλια με τίτλο: ” The Holy Lands, χαρτογραφώντας το αρχιπέλαγος των ουτοπιών”, παρουσιάστηκε το Σεπτέμβριο 2018 υπό την επίβλεψη της Έβελυν Γαβρήλου, και ανατρέχει βιβλιογραφικά και συγκριτικά την σχέση της συνθήκης ουτοπίας με τον εκάστοτε τόπο της.

Στην παρούσα ερευνητική εργασία προσεγγίζεται η συνθήκη της ουτοπίας και η αμφιλεγόμενη σχέση της με τον τόπο. Την έρευνα πυροδοτεί η ανάγκη για ερμηνεία του μακρινού, του μη πραγματικού και του ανέφικτου, έννοιες που ενυπάρχουν στον θεσμό της ουτοπίας και χρήζουν διερεύνησης, προκειμένου να κατανοηθεί διεξοδικά ο όρος. Ο τόπος στον οποίο θα κατοικήσει η ιδανική συνθήκη, αποτελεί αινιγματικό στοιχείο της ύπαρξης της, για το λόγο αυτό εξετάζονται δύο ενδεχόμενοι τόποι στέγασης της ουτοπικής επιθυμίας, εκείνος του νησιού και εκείνος της πόλης.

Η έρευνα αποτελείται από τρεις θεμελιώδεις θεματικές ενότητες.  Στην πρώτη ενότητα, προσεγγίζεται η έννοια της ουτοπίας, τόσο ετυμολογικά, όσο και ιστορικά, ως αναπόσπαστο κομμάτι της φιλοσοφίας. Παρουσιάζονται οι παράγοντες για τη διαμόρφωση της ουτοπικής σκέψης, με καθοριστικό εκείνον του υποκειμένου, που αυτοπροσδιορίζεται από την προσωπική του επιθυμία και την αγωνία της εκπλήρωσης όλων των αναγκών του. Επιπλέον, αναλύεται το ειδικό λεξιλόγιο της ουτοπικής σύλληψης, καθώς και οι θεμελιώδεις ορισμοί, αναγκαίοι για την κατανόηση του όρου.
Στην δεύτερη ενότητα, εξετάζεται το ζήτημα του τόπου της ουτοπίας, λαμβάνοντας υπόψιν τα ουτοπικά λογοτεχνικά κείμενα και σχεδιάσματα των τελευταίων αιώνων. Οι περισσότεροι ουτοπικοί συγγραφείς, αποφάσισαν να στεγάσουν τις ιδανικές κοινωνικές δομές που περιγράφουν, σε μακρινά νησιά, αδύνατο να προσεγγιστούν και να χαρτογραφηθούν. Για το λόγο αυτό ονομάστηκαν και ουτοπικά.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός οργάνωσης της ουτοπικής κοινωνίας, η οποία χωρίς καμία εξαίρεση, οργανώθηκε, υπηρετώντας τους θεσμούς της αστικής συνθήκης σε όλες τις εκφάνσεις που εκείνη μπορούσε να υπάρξει.

Στη συνέχεια, πραγματοποιούνται συγκριτικές αναγνώσεις που αφορούν τη συνθήκη της πόλης και του νησιού αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να προκύπτουν κοινοί τόποι εντός της ύπαρξης και των δύο, σημεία τομής στο βίωμά τους, τα οποία θα θεωρηθούν αναγκαία για την χωρική εκπλήρωση της ουτοπικής επιθυμίας. Τέλος, η συγκριτική ανάγνωση των ουτοπικών κειμένων, οδηγεί στην παραγωγή ποιοτικών διαγραμμάτων/συμβόλων, ικανών να περιγράψουν σχηματικά την κάθε ουτοπία, χωρίς όμως να φιλοδοξούν να δημιουργήσουν τον τόπο κατοίκησής της.

 
Στην τελευταία ενότητα, αναλύεται διεξοδικά η συνθήκη του αρχιπελάγους, ως τόπος συνάθροισης στοιχείων με κοινά χαρακτηριστικά, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του και συστήνουν μια αδιαίρετη ολότητα, παρά το γεγονός πως μπορούν να λαμβάνονται και ως αυτόνομες υπάρξεις. Τα νέα ουτοπικά σύμβολα συλλέγονται και συστήνουν ένα αρχιπέλαγος ουτοπιών, έναν νέο φαντασιακό τόπο ομμόριζων σημείων, προερχόμενων από την κοινή μήτρα της ατομικής επιθυμίας για το ανέφικτο και τη συνάντηση με το ανοίκειο, δημιουργώντας έναν συνεχώς αναπτυσσόμενο φαντασιακό χάρτη, έναν νέο τόπο για την ουτοπία.

//Το αλλού είναι ένας αντίστροφος καθρέπτης. Ο ταξιδιώτης αναγνωρίζει το λίγο που είναι δικό του, ανακαλύπτοντας το πολύ που ποτέ δεν είχε και ποτέ δεν θα έχει. [ Italo Calvino, Αόρατες Πόλεις, 1972] //

Τίτλος εργασίας  The Holy Lands, χαρτογραφώντας το αρχιπέλαγος των ουτοπιών
Φοιτήτρια   Κατερίνα Γκόλια
Ημερομηνία  Σεπτέμβριος 2018 
Μάθημα  Ερευνητική εργασία
Επιβλέπουσα καθηγήτρια Γαβρήλου Έβελυν
Σχολή  Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών

  Δείτε ακόμα την ερευνητική εργασία του Κωνσταντίνου Βλαχούλη: Αστικές οθόνες: μια κατασκευή του βλέμματος με φόντο την πόλη  εδώ!

The theoretical thesis by Katerina Golia entitled: ” The Holy Lands, mapping the archipelago of utopia”, wa presented in September 2018, supervised by Evelyn Gavrilou, and examines comparatively bibliographical relations of utopian conditions with place.

This thesis deals with the treaty of Utopia and its controversial relation to the place. Research is triggered by the need to interpret the distant, non-real and impracticable, concepts that are inherent in the institution of Utopia and need investigation, in order to thoroughly understand the term. The place where the ideal treaty will be settled is an enigmatic element of its existence; for this particular reason, two possible places for housing the utopian desire, that of the island and that of the city, are examined.

The research consists of three fundamental themes.  In the first section, the concept of utopia is approached, both etymologically and historically, as an integral part of philosophy. The factors for the utopian thought are presented, mainly by the defining one of the subject, who is self-defined by his personal desire and the anxiety of fulfilling all his needs. In addition, the specific vocabulary of utopian conception, as well as the major definitions necessary for the understanding of the term, are analyzed.

In the second section, the question of the place of Utopia is considered, taking into account the utopian literary texts and drawings of the last centuries. Most utopian writers have decided to house the ideal social structures they describe on distant islands, impossible to approach and map.  That is the reason why they were called utopian.

Interestingly, the organization of the utopian society, which, without any exception, was organized, served the institutions of the urban treaty in all its manifestations.

Then there are comparative readings concerning the city and the island respectively, resulting in common places within the existence of both, intersections in their lives, which will be considered necessary for the spatial fulfillment of the utopian desire. Finally, comparative reading of the utopian texts leads to the production of quality diagrams/symbols, capable of describing schematically each utopia, but without aspiring to create its place of habitation.

In the last section, the Archipelago Treaty is extensively analyzed, as a place of aggregation of elements with common features, which are an integral part of it and constitute an indivisible whole, despite the fact that can be taken as autonomous beings. The new utopian symbols are collected and set up an archipelago of utopia, a new imaginary place of cognate points, originating from the common matrix of the individual desire for impracticality and encounter with the unfamiliar, creating a continuously developing fantasy map, a new place for utopia.