The inland of Megalopolis: olive grove's fruit | Diploma thesis by Christos Voutsas & Thomas Gkikas

Diploma thesis by Christos Voutsas & Thomas Gkikas attempts the organisation of Elaionas region in the greater area of Athens using as main design tool the principle of the garden which functions as the invisible grid that rearranges the space of Elaionas by revealing the characteristics of the place and the relationship of the city with nature.

-text by the authors

Inland, within the land or otherwise an area confined and located behind the coast maintaining close relationships with it. Relationships either financial, utilitarian or of inertia and oblivion. Areas that are sometimes consolidated and loosely defined and are in constant conflict with their environment. With this inland appearing out of the continuum of megalopolis and being described by the olive grove’s fruit.

The traces of the ancient sacred garden or grove of Athena are those that do not allow Elaionas of Athens to submit to the principles of megalopolis and its logic imposed by the mania of grid. Megalopolis, which is constantly expanding, like woven, made of a mixture of cultures and simultaneous multiple narratives. The   organisation of Elaionas, however, is necessary. An organization that cannot come from any grid but from the very nature of the area. With the garden itself. Wishing now to obey the principles of the place traces, but not as part of an ancient narrative or mythology but revealing the characteristics of the place and the relationship of the city with nature at a particular moment in time.

Infused with the evolution of gardens over time, it now comes enriched with the multicultural characteristics of the contemporary megalopolis to manage the chaos of Elaionas.

Cavities of the area seem to be empty at first. After a while, the characteristics or situations that describe Elaionas appear inside them in an ecstatic form. Characteristics, or characters as the multiple narratives of the area. Characters as people, uses, functions, stories, situations, myths that overlap with each other at a specific moment in time. Everyone and everything were and are special. They are all heroes; they are all lovers. From production machines, crops but also historical stratifications. Characters try to condense the area being characteristics that capture its densities.

The 13 characters will serve as themes for 13 Archetypal Garden Elements.

Archetypal elements which become the structures in which the narratives of the area will be invested. With each element responding structurally to the intention and nature of the character.

• An Alley
• A Stadium
• A Pleasure Pavilion
• A Greenhouse
• A Hill
• A Botanical Garden
• A Cloister
• A Hedge
• A Wilderness
• A Trellis
• A Follie
• The Parterres
• And a Hermitage

These elements try to express the almost needless way in which a garden manages to combine the enjoyment of space and sensuality with the enjoyment of logic. Disintegrated, disconnected order points, immovable elements in dialectic with the uncontrollable and unstoppable flow of the ever-changing area. This is created by the formal placement of points on the informal “wildlife” that surrounds them.

The effect of the elements will be constantly changing as well as the spread of Elaionas itself both inside and outside. Elaionas characters and their narratives are introduced in a new relationship like a collision. The sleeping inland now wakes. All the characters now, some are waking up, some are coming back, others are appearing out of nowhere and others are just changing their mask. A new relationship that will not stop at fixed boundaries, will be constantly changing and will run without pauses.

Elaionas is now organized with the garden acting as “an invisible grid”.

Garden is the one that feeds the multiple scales, the multiple styles, and the different natures of the interventions. Gardens between rational and mythical redefine the landscape with its own characteristics.

Facts & Credits
Project title  The inland of Megalopolis: olive grove’s fruit
Students  Christos Voutsas, Thomas Gkikas
Date  July 2020
Course  Diploma thesis
Supervisors  Tilemachos Andrianopoulos, Athanasios Spanomaridis
Institution  Collaboration between Schools of Architecture of National Technical University of Athens (NTUA) & University of Patras 

Η διπλωματική εργασία του Χρήστου Βουτσά και του Θωμά Γκίκα επιχειρεί την οργάνωση της περιοχής του Ελαιώνα στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών χρησιμοποιώντας τον κήπο ως εργαλείο σχεδιασμού, ως τον “αόρατο κάνναβο” που θα αναδιατάξει την περιοχή αποκαλύπτοντας τα χαρακτηριστικά του τόπου και τη σχέση της πόλης με τη φύση.

-κείμενο από τους δημιουργούς

Ενδοχώρα, τα ενδότερα μιας χώρας ή αλλιώς μια περιοχή που βρίσκεται πίσω από την ακτή διατηρώντας στενές σχέσεις με αυτήν. Σχέσεις είτε οικονομικές, ωφελιμιστικές είτε αδράνειας και λήθης. Περιοχές ενίοτε παγιωμένες και σαθρά ορισμένες που βρίσκονται σε μόνιμη αντιδιαστολή με το περιβάλλον τους. Με την εν προκειμένω ενδοχώρα να εμφανίζεται μέσα από το συνεχές της μεγαλούπολης και να περιγράφεται από τον καρπό ελαίου.

Τα ίχνη του ιερού κήπου ή άλσους της Αθηνάς είναι εκείνα που δεν επιτρέπουν στον Ελαιώνα να υποταχθεί στις αρχές της μεγαλούπολης που επιβάλλεται από τη μανία του κανάβου. H μεγαλούπολη που επεκτείνεται διαρκώς, σαν υφαντό, είναι φτιαγμένη από ένα κράμα πολιτισμών και ταυτόχρονων πολλαπλών αφηγήσεων. Η οργάνωση του Ελαιώνα όμως είναι αναγκαία. Οργάνωση η οποία δεν μπορεί να επέλθει από κανένα πλέγμα αλλά από την ίδια την φύση της περιοχής. Με τον ίδιο τον κήπο. Επιθυμώντας τώρα να υπακούσει στις αρχές των ιχνών του τόπου, όχι όμως ως μέρος μιας αρχαίας αφήγησης ή μυθολογίας, αλλά αποκαλύπτοντας τα χαρακτηριστικά του τόπου και τη σχέση της πόλης με τη φύση τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Εμποτισμένος από την εξέλιξη των κήπων μέσα στον χρόνο, έρχεται τώρα εμπλουτισμένος με τα πολυπολιτισμικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης μεγαλούπολης να διαχειριστεί το χάος του Ελαιώνα.

Οι κοιλότητες της περιοχής φαίνεται να είναι κενές στην αρχή. Μετά από λίγο, τα χαρακτηριστικά ή οι καταστάσεις που περιγράφουν τον Ελαιώνα εμφανίζονται μέσα τους σε εκστατική μορφή. Χαρακτηριστικά ή χαρακτήρες ως οι πολλαπλές αφηγήσεις της περιοχής. Χαρακτήρες ως άνθρωποι, χρήσεις, λειτουργίες, ιστορίες, καταστάσεις, μύθοι που αλληλεπικαλύπτονται μεταξύ τους σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Όλοι και όλα ήταν και είναι ξεχωριστά. Όλοι είναι ήρωες, όλοι είναι εραστές. Από μηχανήματα παραγωγής, καλλιέργειες αλλά και ιστορικές διαστρωματώσεις. Προσπαθούν να συμπυκνώσουν την περιοχή όντας χαρακτηριστικά που αποτυπώνουν τις πυκνότητες τους.

Οι 13 χαρακτήρες θα λειτουργήσουν ως θεματικές για 13  αρχετυπικά στοιχεία κήπου.

Αρχετυπικά στοιχεία τα οποία γίνονται οι δομές που θα επενδυθούν οι αφηγήσεις της περιοχής. Με κάθε στοιχείο να απαντάει δομικά στην πρόθεση και στην φύση του χαρακτήρα.

• Η Αλέα
• Το Στάδιο
• Το Παβίλιον
• Το Θερμοκήπιο
• Ο Λόφος
• Ο Βοτανικός Κήπος
• Το Cloister
• Το Θαμνώδες Όριο
• Το Άγριο Δάσος
• Η Πέργκολα
• Το Follie
• Τα Παρτέρια
• Και το Ερημητήριο

Τα στοιχεία προσπαθούν να εκφράσουν τον σχεδόν ανώφελο τρόπο με τον οποίο ένας κήπος καταφέρνει να συγχωνεύσει την απόλαυση του χώρου και τον αισθησιασμό με την απόλαυση της λογικής. Αποσυντιθέμενα, αποσυνδεδεμένα σημεία τάξης, αμετακίνητα στοιχεία σε διαλεκτική με την ανεξέλεγκτη και ασταμάτητη ροή της διαρκώς μεταβαλλόμενης περιοχής. Αυτό δημιουργεί η επίσημη τοποθέτηση των σημείων πάνω στη μη επίσημη άγρια φύση που τα περιβάλλει.

Η επίδραση των σημείων θα είναι συνεχώς μεταβαλλόμενη όπως και η εξάπλωση του ίδιου του Ελαιώνα τόσο στο εσωτερικό του όσο και στο εξωτερικό του. Οι χαρακτήρες του Ελαιώνα και οι αφηγήσεις τους εισάγονται στη νέα σχέση σαν σύγκρουση. Η κοιμισμένη ενδοχώρα τώρα ξυπνά. Όλοι μαζί τώρα, κάποιοι ξυπνούν, κάποιοι επιστρέφουν, άλλοι εμφανίζονται από το πουθενά και άλλοι αλλάζουν απλώς τη μάσκα τους. Μια νέα σχέση που δεν θα σταματήσει σε σταθερά όρια, θα είναι εναλλασσόμενη και θα τρέχει χωρίς παύσεις.

Ο Ελαιώνας τώρα έχει οργανωθεί, με τον κήπο να δρα ως “αόρατος κάνναβος”.

Ο κήπος είναι αυτός που τροφοδοτεί τις πολλαπλές κλίμακες, τα πολλαπλά ύφη και τις διαφορετικές φύσεις των παρεμβάσεων. Κήποι μεταξύ ορθολογικού και μυθικού επαναπροσδιορίζουν το τοπίο με τα ίδια του τα χαρακτηριστικά.

Στοιχεία έργου
Τίτλος εργασίας  Η ενδοχώρα της μεγαλούπολης: καρπός ελαίου
Φοιτητές  Χρήστος Βουτσάς, Θωμάς Γκίκας
Εξεταστική περίοδος  Ιούλιος 2020
Μάθημα  Διπλωματική εργασία
Επιβλέποντες καθηγητές  Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Αθανάσιος Σπανομαρίδης
Σχoλή  Συνεργασία μεταξύ των Τμημάτων Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και του Πανεπιστημίου Πατρών