Ασύμβατες γειτνιάσεις_Σημειολογικοί δεσμοί. Κολυμβητήριο στα Καλάβρυτα | Διπλωματική Εργασία από τον Νίκο Γκρίντζο

Στην διπλωματική του εργασία, ο Νίκος Γκρίντζος προτείνει το σχεδιασμό ενός κολυμβητηρίου στα Καλάβρυτα άμεσα συνδεδεμένο με τη παράμετρο της μνήμης και τη μυθολογική σημασία του στοιχείου του νερού. Σημαντικό σημείο της πρότασης είναι ο τόπος που χωροθετείται το κολυμβητήριο και οι άμεσες και “ασύμβατες” γειτνιάσεις του.

-κείμενο από τον δημιουργό

Οι πηγές των Υδάτων της Στυγός βρίσκονται σε υψόμετρο 2100μ. στον Χελμό Καλαβρύτων. Σύμφωνα με την μυθολογία, η Στύγα ήταν Ωκεανίδα (θαλάσσιο μυθικό πλάσμα) και το παλάτι της βρισκόταν στα Τάρταρα, απ’ όπου πήγαζαν και τα νερά της. Εκεί οι θεοί έκαναν τον μεγαλύτερο όρκο τους, ενώ ο μύθος λέει πως όποιο ζωντανό ον έπινε από τα νερά της πέθαινε. Εκεί, βούτηξε η Θέτιδα τον γιο της Αχιλλέα για να τον κάνει άτρωτο και αθάνατο, αφήνοντας όμως τρωτό σημείο την “Αχίλλειο πτέρνα” του.

Τα νερά που αναβλύζουν από τις πηγές της χάνονται στα βάθη της γης.

Η εργασία αφορά στον σχεδιασμό κολυμβητηρίου στα Καλάβρυτα. Aφορμή για την πρόταση αυτή, υπήρξε η προσωπική ανάγκη να διερευνηθεί, και στην συνέχεια να διατυπωθεί μέσω του σχεδιασμού η γειτνίαση ετερόκλιτων στοιχείων και χρήσεων στις πόλεις.

Πιο συγκεκριμένα, διερευνήθηκε η άμεση γειτνίαση του νεκροταφείου και του σχολικού συγκροτήματος που στεγάζει το Γυμνάσιο και Λύκειο της πόλης.

Το κολυμβητήριο της πρότασης, χωροθετείται στον γραμμικό άξονα που ορίζεται από το κτίριο που στεγάζει το Γυμνάσιο και Λύκειο , το νεκροταφείο της πόλης, και τον Τόπο Θυσίας της πόλης των Καλαβρύτων.

Η ιδέα ένταξης κολυμβητηρίου στην περιοχή των Καλαβρύτω αφορμάται από την σχέση ζωής και θανάτου, με τον οποίο ο τόπος των Καλαβρύτων είναι έντονα φορτισμένος.

Παράλληλα, όμως, η ζωή και ο θάνατος σαν κοινό τους στοιχείο έχουν αυτό του νερού. Το νερό δίνει ζωή, όμως μυθολογικά συνδέεται στενά και με τον θάνατο.

Λαμβάνοντας υπόψιν την υφιστάμενη κατάσταση της περιοχής μελέτης, κι εκμεταλλευόμενοι, ως βασικό σχεδιαστικό εργαλείο το ανάγλυφο με τις έντονες υψομετρικές διαφορές, επιχειρείται η δημιουργία μιας δυναμικής σχέσης με το τοπίο. Το έργο βυθισμένο σε αυτό (το τοπίο), αναπτύσσει μια ιδιόμορφη σχέση μαζί του. Έτσι, επιτυγχάνεται παράλληλα η ενίσχυση της μνήμης του τοπίου και της τοποθεσίας του.

Η βύθιση του στο έδαφος, διατυπώνει τη μετάβαση από τον κόσμο των ζωντανών στον κόσμο των νεκρών, αλλά και την συνύπαρξη των δύο αυτών κόσμων.

Οι νεκροί αποχωρούν από τον πάνω κόσμο (ζωή) και μεταβαίνουν στον κάτω κόσμο (θάνατος).

Η μετάβαση από το νοητικό στο κτισμένο είναι που προκαλεί την τέλεση της μνήμης. Η μνήμη εκφράζεται και τελείται μέσα σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό πλαίσιο. Όπως έχει υποστηρίξει ο Heidegger, το κτίσιμο είναι κάτι πολύ παραπάνω από υλικά, δομή και κατασκευή. Είναι η υλοποίηση μιας σκέψης για έναν τόπο.

Η πρόταση του κολυμβητηρίου, στοχεύει να σχολιάσει, να αναδείξει και να ενθαρρύνει τις ετερόκλιτες τυπολογίες χρήσεων γης στον αστικό ιστό των πόλεων.

Στοιχεία Έργου

Τίτλος έργου  Ασύμβατες γειτνιάσεις – Σημειολογικοί δεσμοί. Κολυμβητήριο στα Καλάβρυτα
Τύπος έργου  Διπλωματική εργασία
Σχολή  Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Φοιτητής  Νίκος Γκρίντζος
Επιβλέπουσα  Κατερίνα Κοτζιά
Περίοδος  Φεβρουάριος 2023

In this thesis, Nikos Gkrintzos proposes the design of a Natatorium in Kalavryta directly connected to the parameter of memory and the mythological significance of the element of water. An important point of the proposal is the location of the natatorium and its immediate and unconventional vicinities.

-text by the author

The springs of Styx are located at an altitude of 2100m. in mountain Helmos in Kalavryta. According to mythology, Styx was an Oceanida (a mythical sea creature) and her palace was located in Tartara, where her waters came from. It was there that the gods made their greatest oath, and legend says that any living being who drank from her waters would die. There, Thetis immersed her son Achilles to make him invulnerable and immortal, but leaving his “Achillios’ heel” vulnerable.

The waters that gush from her springs are lost in the depths of the earth.

The natatorium proposal aims from a personal need to explore, and then to express through planning, the vicinity of heterogeneous elements and uses in cities.

More specifically, the immediate vicinity of the cemetery and the school complex that houses the city’s high school was first investigated.

The proposed natatorium is placed on the linear axis defined by the building that houses the Gymnasium and Lyceum, the cemetery of the city, and the Place of Sacrifice of the city.

The idea of an integrated natatorium in Kalavryta area was inspired by the relation between life and death, with which the place of Kalavryta is strongly charged.

At the same time, however, life and death have water as their common element. Water gives life, but mythologically it is also closely linked to death.

Taking into consideration the existing situation of the study area, and by using the topography – with its pronounced differences in altitude- as a basic design tool, an attempt is made to create a dynamic relationship with the landscape. The project is immersed in it (the landscape) and develops a unique relationship with it. In this way, the memory of the landscape and its location is simultaneously reinforced.

The immersion of the building into the ground indicates the transition from the world of the living to the world of the dead, but also the coexistence of these two worlds.

The dead leave the upper world (life) and pass into the lower world (death).

It is the transition from the mental to the built that causes memory to take place. Memory is expressed and performed within a specific social context. As Heidegger has argued, building is much more than materials, structure and construction. It is the realization of a thought about a place.

The proposal aims to comment on, highlight and encourage the heterogeneous typologies of land use in the urban fabric of cities.

Facts & Credits

Project title  Unconventional vicinities – Semiotic relations. Natatorium in Kalavryta
Project type  Diploma thesis
Student  Nikos Gkrintzos
Supervisor  Katerina Kotzia
University  Department of Architecture, Polytechnic School UOI
Date  February 2023