Κατακόρυφη γειτονιά: Επαναπροσδιορίζοντας τα όρια της συνύπαρξης | Διπλωματική εργασία των Φένια Κουτσουρά & Δήμητρα Μπόντζιου

Η παρούσα διπλωματική εργασία των Φένια Κουτσουρά & Δήμητρα Μπόντζιου, ασχολείται με τη δημιουργία ενός συγκροτήματος κατοικιών στην αστική περιοχή της Θεσσαλονίκης, στη διασταύρωση των οδών 25ης Μαρτίου και Βασιλίσσης Όλγας.

Σκοπός της εργασίας είναι η δημιουργία μιας κατακόρυφης γειτονιάς που να ενισχύει τη συνύπαρξη και την αλληλεπίδραση μεταξύ των κατοίκων που διαμένουν σε αυτήν.

Το συγκρότημα αποτελείται από δεκαέξι κατοικίες και έξι μικροκατοικίες, οι οποίες αναπτύσσονται κατακόρυφα σε ένα πολυώροφο κτίριο. Ο σχεδιασμός επικεντρώνεται στη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων που τοποθετούνται στους χώρους κίνησης ανάμεσα στις κατοικίες και οι οποίοι ενθαρρύνουν την επικοινωνία, παρέχουν υπηρεσίες εκτός των ιδιωτικών κατοικιών και ενισχύουν τους δεσμούς εντός της κοινότητας.

Στόχος είναι να προωθήσουμε την συνδιαβίωση και την κοινωνικοποίηση στο εσωτερικό του κτιρίου και τη δημιουργία μιας γειτονιάς.

Οι κοινόχρηστοι χώροι δημιουργούνται μέσω μιας καμπύλης λωρίδας, η οποία εισέρχεται και μέσα στις κατοικίες και διαχωρίζει τους ιδιωτικούς χώρους, όπως υπνοδωμάτια και χώρους υγιεινής, από τους χώρους διημέρευσης και χώρους προετοιμασίας φαγητού. Οι κοινόχρηστοι χώροι δεν χωρίζονται με συμπαγή τοιχώματα από τους δημόσιους χώρους, αλλά με πολυκαρβονικά φύλλα, τα οποία επιτρέπουν την οπτική επικοινωνία και ενοποιούν τον χώρο, ενισχύοντας την αίσθηση της κοινότητας.

Στον τέταρτο όροφο, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει έναν πλήρως υπαίθριο χώρο με έντονη φύτευση εξωτερικά της καμπύλης λωρίδας που αποτελείται από κατακόρυφα μεταλλικά στοιχεία. Στο εσωτερικό της λωρίδας, διαμορφώνονται κοινόχρηστοι χώροι που περιλαμβάνουν αμφιθέατρο, γυμναστήριο, αιώρες, καθιστικούς χώρους και χώρους για παιδιά. Αυτοί οι χώροι προάγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση και παρέχουν ποικίλες δραστηριότητες για τους κατοίκους όλων των ηλικιών.

Στο επίπεδο του ισογείου, δημιουργούνται καθιστικοί χώροι με ιδιαίτερη έμφαση στη φύτευση. Η χρήση του πράσινου είναι κεντρική στον σχεδιασμό, καθώς επιδιώκεται η δημιουργία ενός φυσικού και ευχάριστου περιβάλλοντος για τους κατοίκους μέσα στον πυκνοκατοικημένο αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, αξιοποιείται το εγκαταλελειμμένο κτίριο πλησίον του συγκροτήματος για τη δημιουργία ενός περίκλειστου κήπου. Ο κήπος περιλαμβάνει πυκνή και ψηλή φύτευση, την οποία οι κάτοικοι μπορούν να απολαύσουν τόσο από το επίπεδο του εδάφους όσο και από το πατάρι που σχεδιάζεται μέσα σε αυτόν.

Ο σχεδιασμός του συγκροτήματος στοχεύει στην ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των κατοίκων.

Η καμπύλη λωρίδα και τα πολυκαρβονικά φύλλα επιτρέπουν την ενοποίηση των δημόσιων και κοινόχρηστων χώρων, δημιουργώντας μια αίσθηση ανοιχτότητας και επικοινωνίας. Η φύτευση και η δημιουργία του κήπου συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, παρέχοντας φυσικούς χώρους αναψυχής και χαλάρωσης.

Με την παρούσα μελέτη, επιδιώκουμε να δείξουμε πώς η αρχιτεκτονική μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που προάγει την κοινότητα, την αλληλεπίδραση και τη σύνδεση με τη φύση, βελτιώνοντας συνολικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου Κατακόρυφη γειτονιά: Επαναπροσδιορίζοντας τα όρια της συνύπαρξης
Τύπος έργου Διπλωματική εργασία
Φοιτήτριες Φένια Κουτσουρά & Δήμητρα Μπόντζιου
Επιβλέπων καθηγητής Δημήτρης Γουρδούκης
Ημερομηνία παρουσίασης Ιούλιος 2024
Πανεπιστημιακό ίδρυμα Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Κείμενο Φένια Κουτσουρά & Δήμητρα Μπόντζιου

This thesis by Fenia Koutsoura & Dimitra Bontziou explores the development of a residential complex in the urban area of Thessaloniki, at the intersection of 25th March Street and Vasilissis Olga’s Avenue.

The aim is to create a vertical neighborhood that enhances coexistence and interaction among its residents.

The complex comprises sixteen residences and six micro-residences, vertically arranged in a multi-story building. The design focuses on creating communal spaces placed in the movement areas between residences, encouraging communication, providing services beyond private living spaces, and strengthening community bonds. The goal is to promote cohabitation and socialization within the building and establish a neighborhood feel. 

Communal spaces are designed through a curved strip that enters and separates private areas, such as bedrooms and bathrooms, from public areas like living and food preparation spaces. Public spaces are divided from communal spaces by polycarbonate sheets, allowing visual communication and unifying the space, enhancing the sense of community.

On the fourth floor, the design includes a fully outdoor area with dense planting outside the curved strip, comprising vertical metal elements. Inside the strip, communal spaces include an amphitheater, gym, hammocks, seating areas, and children’s areas, promoting social interaction and offering diverse activities for all ages.

At the ground level, seating areas emphasize planting, central to the design, aiming to create a natural, pleasant environment within Thessaloniki’s densely populated urban fabric. Additionally, an abandoned building nearby is utilized to create an enclosed garden with dense, tall planting, enjoyed from both ground level and a designed mezzanine.

This design aims to enhance social interaction among residents, unify public and communal spaces, create openness and communication, and improve quality of life through natural recreational spaces.

This study demonstrates how architecture can foster community, interaction, and nature connection, enhancing residents’ overall quality of life.

Facts & Credits
Project title Vertical neighborhood: Redefining the boundaries of coexistence
Type Diploma Thesis 
Students Fenia Koutsoura & Dimitra Bontziou
Supervisor Dimitris Gourdoukis
Presentation date July 2024
University Aristotle University of Thessaloniki, Department School of Architecture
Text Fenia Koutsoura & Dimitra Bontziou