Μονάδα ημερήσιας απασχόλησης καρκινοπαθών υπό τα πρότυπα του θεσμού των Κέντρων Maggie | Mια διπλωματική εργασία της Στέλλας Βράνη

Αυτή η διπλωματική εργασία της Στέλλας Βράνη προτείνει ένα Κέντρο Maggie στη Θεσσαλονίκη, χρησιμοποιώντας αρχές στοιχειοθετημενου σχεδιασμού, για τη δημιουργία υποστηρικτικών περιβαλλόντων για ασθενείς με καρκίνο.

Το έργο βασίζεται στην ερευνητική μου διπλωματική εργασία, η οποία διερεύνησε τα Κέντρα Maggie ως πρότυπα θεραπευτικής αρχιτεκτονικής, απεικονίζοντας πώς εφαρμόζονται οι αρχές σχεδιασμού πολυετούς έρευνας. Ο θεσμός ξεκίνησε το 1996 από τη Maggie Keswick Jencks και τον Charles Jencks, και τα Κέντρα προσφέρουν συναισθηματική, κοινωνική και πρακτική υποστήριξη σε προσεκτικά σχεδιασμένους, φιλόξενους χώρους.

Όλα τα Κέντρα Maggie’s βρίσκονται στρατηγικά δίπλα σε νοσοκομεία για καρκινοπαθείς, γι’ αυτό και επιλέχθηκε ο χώρος στην Πυλαία, δίπλα στη Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας «Νίκος Κούρκουλος», εξασφαλίζοντας εύκολη πρόσβαση τόσο στην ιατρική θεραπεία όσο και στην ολιστική υποστήριξη που παρέχει το Κέντρο. Οι ασθενείς μπορούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως άσκηση, εργαστήρια τέχνης και ψυχοθεραπεία. Η κουζίνα αποτελεί το κεντρικό σημείο του κτιρίου, προωθώντας την κοινωνική αλληλεπίδραση.

Το κτίριο σχεδιάστηκε με βάση δύο κάθετους, τέμνοντες άξονες που ευθυγραμμίζονται με τα δύο κρίσιμα εξωτερικά στοιχεία: τον κεντρικό δρόμο και τη Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας.

Αυτός ο σχεδιασμός εξασφαλίζει την απρόσκοπτη ενσωμάτωση και προσβασιμότητα μεταξύ αυτών των σημαντικών τμημάτων του χώρου.

Το κτίριο είναι σχεδιασμένο σε ένα μόνο επίπεδο για να φιλοξενεί άτομα με κινητικές δυσκολίες, εξασφαλίζοντας ευκολία μετακίνησης σε όλο το κτίριο. Αποτελείται από επτά ξεχωριστούς όγκους, καθένας από τους οποίους εξυπηρετεί έναν συγκεκριμένο σκοπό – όπως βιβλιοθήκη, αίθουσες ψυχοθεραπείας, χώρους ομαδικής θεραπείας, χώρου προσωπικού και αίθουσες δραστηριοτήτων. Σύμφωνα με τον οδηγό που δόθηκε στους αρχιτέκτονες από το ίδρυμα, η κουζίνα χρησιμεύει ως κεντρικός χώρος, συνδέοντας όλους τους όγκους και προωθώντας την αίσθηση της κοινότητας και της αλληλεπίδρασης. Μια νοητή ορθογώνια διαδρομή διευκολύνει περαιτέρω την ομαλή κυκλοφορία σε όλο το κτίριο.

Η οροφή, κατασκευασμένη με τριγωνικά σχήματα της μορφής δικτυώματος, εξασφαλίζει δομική αυτάρκεια και σταθερότητα.

Το στοιχείο αυτό χρησιμεύει επίσης ως αρχιτεκτονικό μέσο, συμβάλλοντας στη συνολική ατμόσφαιρα του κτιρίου, καλλιεργώντας την αίσθηση σπουδαιότητας για τους χρήστες του.

Σε ορισμένα από τα τριγωνικά τμήματα ενσωματώνονται υαλοπίνακες. Αυτός ο σχεδιασμός επιτρέπει στο φυσικό φως να πλημμυρίζει το κεντρικό τμήμα του κτιρίου, εξασφαλίζοντας τον καλό φωτισμό του. Ένα τμήμα της οροφής ανυψώνεται για να παρέχει πρόσβαση στο βατό δώμα, προσφέροντας έναν ήρεμο, απομονωμένο χώρο για τους ασθενείς.

Ο σχεδιασμός του εξοπλισμού του κτιρίου αποτέλεσε πρόκληση για την εύρεση κατάλληλων επίπλων που να ανταποκρίνονται στις ποικίλες ανάγκες των χρηστών. Ο εξοπλισμός που προέκυψε είναι προσεκτικά σχεδιασμένος ώστε να προσφέρει επιλογές τόσο κοινωνικοποίησης όσο και ιδιωτικότητας, ικανοποιώντας τις διαφορετικές προτιμήσεις των ασθενών.

Ο κήπος, με άφθονη βλάστηση και δυνατότητα για κηπουρική, παίζει καθοριστικό ρόλο στη θεραπεία, παρέχοντας ένα γαλήνιο, αναζωογονητικό περιβάλλον. Η προτεινόμενη κατασκευή περιλαμβάνει όγκους από rammed earth (πατητό χώμα), δοκάρια και κολώνες από οπλισμένο σκυρόδεμα με ξύλινη επένδυση και ξύλινη στέγη που συνεργάζεται με τον στατικό φορέα.

Στοιχεία έργου

Τίτλος εργασίας Μονάδα ημερήσιας απασχόλησης καρκινοπαθών υπό τα πρότυπα του θεσμού των Κέντρων Maggie
Τυπολογία Διπλωματική Εργασία
Εξεταστική περίοδος Ιούλιος 2024
Φοιτήτρια Στέλλα Βράνη
Επιβλέπουσα Βενετία Τσακαλίδου
Σχολή Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Kείμενο Στέλλα Βράνη
Υποστήριξη Υλικού Ίδρυμα Λάτση

This diploma thesis by Stella Irani proposes a Maggieʼs Center in Thessaloniki, Greece, using evidence-based design principles to create supportive environments for cancer patients.

The project builds on my research thesis, which explored Maggieʼs Centers as models of therapeutic architecture, illustrating how design principles from years of research are applied. Founded in 1996 by Maggie Keswick Jencks and Charles Jencks, these centers offer emotional, social, and practical support in thoughtfully designed, welcoming spaces.

All Maggie’s Centers are strategically located next to hospitals for cancer patients, which is why the site in Pylaia, adjacent to the Day Care Unit “Nikos Kourkoulos,” was chosen, ensuring convenient access to both medical treatment and the holistic support provided by the center. Patients can participate in activities such as exercise, art workshops and psychotherapy. The kitchen is the focal point of the building, promoting social interaction.

The building is designed based on two perpendicular, intersecting axes that align with the two crucial external elements it connects: the main road and the Day Care Unit.

This design ensures seamless integration and accessibility between these important parts of the site.

The building is designed on a single level to accommodate individuals with mobility challenges, ensuring ease of movement throughout. It consists of seven distinct volumes, each serving a specific purpose—such as a library, psychotherapy rooms, group therapy spaces, staff areas, and activity rooms. According to the brief provided to the architects by the institution, the kitchen serves as the central space, connecting all the volumes, and fostering a sense of community and interaction. An imaginary rectangular path further facilitates smooth and intuitive circulation across the building.

The building is designed based on two perpendicular, intersecting axes that align with the two crucial external elements it connects: the main road and the Day Care Unit. This design ensures seamless integration and accessibility between these important parts of the site.

The roof, constructed with beam-like triangular shapes, ensures structural self-sufficiency and stability. This element also serves as a prominent architectural medium, contributing to the building’s overall atmosphere by fostering a sense of importance for its users. Glass panels are incorporated in some of the triangular sections. This design allows natural light to flood the central part of the building, ensuring it is well-lit. A section of the roof is elevated to provide access to the terrace, offering a calming, isolated space for patients.

Designing the building’s equipment posed a challenge in finding suitable furniture that met the diverse needs of the users. The resulting equipment is carefully crafted to offer both socialization and privacy options, accommodating the varying preferences of the patients.

The vast garden, with abundant vegetation and opportunity for gardening, plays a crucial role in therapy and healing by providing a serene, restorative environment. The proposed construction includes rammed earth volumes, concrete beams and columns with wood cladding, and a self structured wooden roof.

Facts & Credits / Στοιχεία έργου

Project title Day care unit for cancer patients modeled after the Maggieʼs Centres Institution
Typology Diploma thesis
Academic semester July 2024
Student Stella Vrani
Supervisor Venetia Tsakalidou
Institution School of Architecture, Aristotle University of Thessaloniki
Text Stella Vrani
Help with Material Latsis Foundation