Περιπλανήσεις στο παρελθόν - Λεόντειος Σχολή Αθηνών | από Office 81

Με αφορμή τα 100 χρόνια λειτουργίας της Λεοντείου Σχολής Αθηνών στα Άνω Πατήσια δημιουργήθηκε από το γραφείο Office 81 ένα έργο εικονικής πραγματικότητας με στόχο την ανάδειξη της διαρκής παρουσίας του στον αστικό ιστό. Μέσα από ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε δύο ιστορικούς χώρους του σχολείου, την αίθουσα Fr. George(1945) που κάποτε αποτελούσε κοιτώνα για 85 νέους μαθητές και την αυλή του σημερινού γυμνασίου(1965) όπου λειτούργησε το πρώτο ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ της περιοχής. 

Για την ακριβέστερη αναπαράσταση των δύο χώρων πραγματοποιήθηκε τόσο αρχειακή και επιτόπια έρευνα όσο και μια σειρά από συναντήσεις συμμετοχικών δράσεων και συνεντεύξεων.

Σε ένα πρώτο στάδιο ερευνήθηκε από ομάδα εκπαιδευτικών το διαθέσιμο φωτογραφικό υλικό. Αναζητήθηκαν παράλληλα εκτός από φωτογραφίες, αποσπάσματα από δημοσιευμένο υλικό σε επετηρίδες και εφημερίδες, σχέδια και αναφορές που να περιέγραφαν την εξέλιξη του χώρο. Έπειτα, για την ορθότερη τεκμηρίωση και την ακριβέστερη περιγραφή των αρχιτεκτονικών στοιχείων οι διαφορετικές πηγές που είχαν συγκεντρωθεί διασταυρώθηκαν μέσα από μια σειρά από συνεντεύξεις με απόφοιτους του σχολείο.Λαμβάνοντας υπόψη τις αναφορές αυτές οργανώθηκαν συμμετοχικές δράσεις και συνεντεύξεις με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου ώστε να καταλήξει η μελέτη στα κύρια αρχιτεκτονικά στοιχεία που αποτυπώθηκαν στο έργο.

Έπειτα και έχοντας συλλέξει και οργανώσει τα ιστορικά στοιχεία αξιοποιήθηκε μια σειρά από σύγχρονες τεχνολογίες για την σύνθεση των ψηφιακών  χώρων.

Σε πρώτο χρόνο αξιοποιήθηκε τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης (AI) για την αναδημιουργία του φωτογραφικού υλικού που είχε εμφανή φθορά και περιορισμένη περιγραφικότητα του χώρου. Έπειτα τροποποιήθηκαν οι εικόνες μέσα από την ίδια τεχνολογία ώστε να δημιουργηθεί ένα υπόβαθρο πληροφορίας όπου θα ήταν εμφανή και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του χώρου. Παράλληλα,μέσα από την τεχνική της τρισδιάστατη αποτύπωσης (3D scanning), αντικείμενα όπως τα κρεβάτια και τα κομοδίνα που έχουν διαφυλαχτεί στο μουσείο του σχολείου, και ήταν σε χρήση την περίοδο μελέτης,αποτυπώθηκαν από αισθητήρες Lidar ώστε να μεταφερθούν στον ψηφιακό περιβάλλον ακριβέστερα τόσο τα μοντέλα όσο και τα χαρακτηριστικά τους όπως το χρώμα,οι υφές κ.ά.

Έτσι δημιουργήθηκαν οι δύο χώροι ,οι κοιτώνες και η αυλή,όπως ήταν το 1945 και το 1965, αντίστοιχα. Τέλος σε ψηφιακό περιβάλλον σχεδίασης πραγματοποιήθηκαν διεργασίες επεξεργασίας και σχεδιασμού των αντικειμένων, των κτιρίων και του περιβάλλοντα χώρου δημιουργώντας ένα ιστορικό τεκμήριο για την εικόνα του σχολείου και της ευρύτερης περιοχής.

Η περιήγηση στους χώρους συνοδεύεται από ήχους που παραπέμπουν στο σχολικό περιβάλλον καθώς και ποιοτικά χαρακτηριστικά όπως ο αέρας και ο ήλιος που τονίζουν την ρεαλιστική μεταφορά της εικόνας. 

Η διττή φύση του έργου στοχεύει τόσο στην αναβίωση του παρελθόντος μέσα από την φωτορεαλιστική απεικόνιση όσο και στην διεπαφή των νέων μαθητών με νέα τεχνολογικά εργαλεία.

Η αρχιτεκτονική σύνθεση μέσα από τα διαρκώς εξελισσόμενα τεχνολογικά μέσα δύναται να καλύψει το κενό που προκύπτει από την απουσία τεκμηρίων και να δημιουργήσει μια διαδραστική αφήγηση με την υποστήριξη των χρηστών.

Η δράση παρουσιάστηκε στις 12/10/2024 στην εκδήλωση για τα 100 χρόνια του σχολείου προκαλώντας συγκίνηση σε όσους είχαν ζήσει εκείνη την εκδοχή του χώρου και πληροφορώντας τις νέες γενιές για την μακρά ιστορία του σχολείου με σύγχρονο τρόπο. 

Στοιχεία έργου
Τίτλος έργου Περιπλανήσεις στο παρελθόν
Κύριος του έργου Λεόντειος σχολή Αθηνών
Τυπολογία VR, exhibition, research
Τοποθεσία Αθήνα
Αρχιτεκτονική μελέτη Office 81
Ομάδα σχεδιασμού Κυριακοπούλου Αναστασία (Architect Engineer,MSc, TUC TIE lab Researcher), Ντζούφρας Σωτήριος (Architect Engineer,PhD Candidate,TUC TIE lab Researcher)
Στάδιο Ολοκληρωμένο έργο
Καθηγητές Δελλατόλα Τερέζα, Ρήγος Γεώργιος, Μαμαλής Παναγιώτης
Kείμενο από τους δημιουργούς

In celebration of the 100th anniversary of Leonteios School of Athens in Ano Patissia, a virtual reality project was developed by Office 81 to showcase the school’s lasting presence within the urban landscape. Through an immersive Virtual Reality (VR) environment, visitors can explore two historic areas of the school: the Fr. George Hall(1945), which once served as a dormitory for 85 young students, and the schoolyard of today’s middle school(1965), home to the area’s first outdoor basketball court.

To achieve an accurate representation of these two spaces, both archival and field research were conducted, along with a series of participatory activities and interviews. In the initial phase, a team of educators searched available photographic materials. Beyond photographs, efforts were made to locate published material in yearbooks and newspapers, as well as drawings and records documenting the space’s development.

Subsequently, to ensure precise documentation and accurate depiction of the architectural elements, the gathered sources were cross-referenced through a series of interviews with school alumni.

Taking these insights into account, participatory activities and interviews were organized with the school’s educators, helping to identify the main architectural features incorporated into the project.

After gathering and organizing the historical data, a range of modern technologies was utilized to construct the digital spaces. Initially, artificial intelligence (AI) technology was employed to enhance and restore photographic materials that had deteriorated or provided limited spatial detail.

This technology was then used to refine the images further, generating a foundational layer of information that captured the qualitative characteristics of the space.

Additionally, through 3D scanning, objects such as the beds and nightstands—preserved in the school’s museum and in use during the studied period—were digitally rendered using Lidar sensors, allowing both the models and specific features like color and textures to be accurately translated into the digital environment. Thus, two spaces were recreated—the dormitories as they were in 1945 and the schoolyard as it appeared in 1965.

Finally, in a digital design environment, further processing and detailed modeling of the objects, buildings, and surrounding area were undertaken, establishing a historical record of the school and its wider surroundings. The virtual tour includes sounds evocative of the school environment and realistic atmospheric elements like wind and sunlight, enhancing the immersive experience of the reconstructed scenes.

The dual nature of the project aims both to revive the past through photorealistic representation and to engage current students with new technological tools. The architectural composition, leveraging continually evolving technological means, has the potential to bridge gaps left by the lack of historical records, creating an interactive narrative enriched by user participation.

The project was showcased on October 12, 2024, during the event celebrating the school’s 100th anniversary, evoking nostalgia among those who had once experienced the space firsthand and informing new generations of the school’s long history in a modern, accessible way.

Facts & Credits / Στοιχεία έργου
Project title Explorations into the Past
Typology VR, exhibition, research
Location Athens
Project Owner Leonteios School of Athens
Architecture Office 81
Design Team Anastasia Kyriakopoulou (Architect Engineer,MSc, TUC TIE lab Researcher), Sotirios Ntzoufras(Architect Engineer,PhD Candidate,TUC TIE lab Researcher)
Stage Completed Project
Instructors Teresa Dellatola, George Rigos, Panagiotis Mamalis
Text by the creators